• 2024

  • Patrycja Nowakowska

    Przyłączenie do sieci obiektu energetyki jądrowej

    Nowa Energia nr 1(92)/2024

    Kilka uwag na gruncie przepisów Prawa energetycznego i specustawy inwestycyjnej. Zgodnie z wykazem opublikowanym na stronie Operatora Systemu Przesyłowego – Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. (PSE, OSP) w grudniu 2023 r. Polskie Elektrownie Jądrowe sp. z o.o. uzyskały warunki przyłączenia dla obiektu typu SE EJ, czyli przyszłej stacji elektroenergetycznej dla elektrowni jądrowej na obszarze Pomorza Gdańskiego.

  • 2023

  • Tadeusz Zbiegień

    Rules on submission of pending state court disputes to arbitration and introduction of arbitration agreements in statutes of family foundations (Zasady poddawania pod arbitraż sporów zawisłych przed sądami powszechnymi oraz wprowadzanie zapisów na sąd polubowny do statutów fundacji rodzinnych)

    Daily Jus

    W ostatnich miesiącach polskie ramy arbitrażu uległy rozszerzeniu. Są dwie nowości prawne, z którymi warto się zapoznać, analizując stan arbitrażu gospodarczego w Polsce.

    Pierwszą z nich jest zmiana zasad poddawania pod arbitraż sporów zawisłych przed sądami powszechnymi. Po drugie, pojawiła się możliwość wprowadzenia zapisu na sąd polubowny do statutu fundacji rodzinnej.

  • Grzegorz Pokrzywka

    Prawne aspekty podziemnego składowania wychwyconego dwutlenku węgla

    Magazyn Biomasa, 21.11.2023r.

    Próby stworzenia otoczenia prawnego dla CCS w Polsce trwają już od wielu lat. W artykule Grzegorz Pokrzywka, adwokat – senior counsel w Kancelarii Kubas Kos Gałkowski, Praktyka Energetyki i Zasobów Naturalnych – analizuje, jakie zmiany dla tego sektora wprowadziła nowelizacja obejmująca Prawo geologiczne i górnicze oraz jakich rozwiązań potrzeba, by upowszechnić technologie wychwytu
    i składowania CO2.

  • Kamil Zawicki, Patrycja Wysocka

    Stan regulacji prawnych w zakresie budowy i rozbudowy instalacji fotowoltaicznej do mocy 150 kW

    Nowa Energia nr 5-6(91)/2023

    Inwestycje w odnawialne źródła energii to jedna z dróg rozwoju sektora energetycznego. Polska ma w tym zakresie ogromny potencjał – już do 2030 r. aż 50% zapotrzebowania na energię elektryczną w kraju mogłoby zostać pokryte z odnawialnych źródeł energii1. Ustawą z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o OZE oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1762), która weszła w życie 1 października 2023 r., ustawodawca wprowadził szereg zmian, w tym m. in. w ustawie o odnawialnych źródłach energii, chcąc wyjść naprzeciw oczekiwaniom rynku. Zmiany te dotknęły także sektor fotowoltaiki. Nie ulega bowiem wątpliwości, że filarem sektora OZE w Polsce pozostają w dalszym ciągu źródła solarne, stanowiąc jednocześnie ponad połowę mocy zainstalowanej OZE – prawie 57%.

  • Tadeusz Zbiegień

    Orzecznictwo arbitrażowe

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration

    Na gruncie prawa polskiego kara umowna ukształtowana przez strony nie musi pełnić funkcji odszkodowawczej w odpowiedzialności kontraktowej. Skoro tak, to kary umowne nie muszą również realizować zasady kompensacyjnego charakteru odpowiedzialności odszkodowawczej, jeżeli w danej konfiguracji kontraktowej strony ukształtowały kary umowne w taki sposób, że nie pełniły one funkcji odszkodowawczej lub jedynie kompensacyjnej, lecz np. represyjną lub prewencyjną. W konsekwencji zasądzenie kary umownej w takim przypadku nie mogłoby być sprzeczne z polskim porządkiem publicznym.

  • Angelika Ziarko, Maciej Durbas

    Prekluzja zarzutu braku jurysdykcji w polskim prawie arbitrażowym

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration

    Niniejszy artykuł omawia zagadnienie, które wydaje się oczywiste, ale w niektórych przypadkach wcale takie nie jest, a mianowicie skutki niepodniesienia przez stronę zarzutu braku jurysdykcji na gruncie polskiego prawa arbitrażowego. Polski system prawny wypracował spójne i kompleksowe mechanizmy badania właściwości sądu polubownego. System ten wprowadza m.in. określone ograniczenia czasowe, w których strona może zakwestionować właściwość sądu arbitrażowego. Niedotrzymanie ustawowego terminu na podniesienie takiego zarzutu ma poważne konsekwencje. Jeżeli strona podniesie zarzut braku jurysdykcji po upływie terminu określonego w Kodeksie postępowania cywilnego, co do zasady nie powinien on być oceniany ani przez sąd polubowny, ani przez sąd państwowy w postępowaniu postarbitrażowym jako przedawniony (wykluczony).

  • Angelika Ziarko, Maciej Durbas, Rafał Kos, Tadeusz Zbiegień

    International Arbitration: Poland

    Legal 500

    Jakie przepisy mają zastosowanie do arbitrażu w Twoim kraju? Czy istnieją jakieś przepisy bezwzględnie obowiązujące? Polskie prawo arbitrażowe jest skodyfikowane w Kodeksie postępowania cywilnego („KPC”). Zapewnia ono kompleksowe ramy postępowania arbitrażowego i reguluje m.in.: i. zakres zastosowania polskiego prawa arbitrażowego (art. 1154 KPC), ii. zdatność arbitrażową (art. 1157 KPC), iii. umowę o arbitraż (art. 1161-1164(1) KPC), iv. skład trybunału arbitrażowego (art. 1169-1179 KPC), v. właściwość trybunału arbitrażowego (art. 1180 KPC), vi. środki tymczasowe (art. 1181 KPC), vii. postępowanie arbitrażowe (art. 1183-1193 KPC), viii. prawo właściwe (art. 1194 KPC), ix. wyrok arbitrażowy (art. 1195-1204 KPC). Kodeks postępowania cywilnego reguluje również postępowanie postarbitrażowe, a mianowicie postępowanie w przedmiocie uchylenia wyroku sądu polubownego (art. 1205-1211 k.p.c.) oraz uznanie i wykonanie wyroku sądu polubownego (art. 1212-1217 k.p.c.). Niektóre przepisy mające zastosowanie do arbitrażu znajdują się również w innych aktach prawnych (np. wpływ upadłości na postępowanie arbitrażowe regulują przepisy prawa upadłościowego).

  • Ernestyna Niemiec

    Novel Foods and EU Law Facing Ethical Lines (Nowa żywność i prawo UE w obliczu kwestii etycznych)

    Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

    Chociaż przepisy UE dotyczące nowej żywności weszły w życie w latach 90-tych, zagrożenie głodem i kryzysem żywnościowym w Europie pojawiło się w takim stopniu dopiero w ostatnich latach. Koncepcja nowej żywności, która może sprostać wyzwaniom, wiąże się jednak z kilkoma kwestiami etycznymi. W aspekcie indywidualnym jest to możliwość wykorzystania szeroko innowacyjnych metod do produkcji żywności, która z powodzeniem zastępuje mięso lub stanowi alternatywę dla cukru.

  • Barbara Jelonek-Jarco

    Zarząd osiedlem domów – uwagi o potrzebie regulacji prawnej

    Monitor Prawniczy Nr 7/2023

    Przedmiotem analizy są praktyczne problemy występujące w przypadku zarządu nieruchomością (nieruchomościami) wspólną w przypadku, gdy na tzw. osiedlu jest położonych kilkanaście (czy kilkaset) nieruchomości gruntowych zabudowanych domami jednorodzinnymi, zaś drogi dojazdowe do nich, tereny rekreacyjne i szerzej rzecz ujmując – tzw. tereny ogólnodostępne, stanowią współwłasność w częściach ułamkowych właścicieli nieruchomości zabudowanych domami. Osiedla tego typu cieszyły się i nadal cieszą dużą popularnością, jednak liczne problemy związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej mogą w praktyce oddziaływać bardzo niekorzystnie na ich funkcjonowanie. Dopóki nie pojawiają się spory między właścicielami poszczególnych nieruchomości położonych na osiedlu, a dotyczące nieruchomości wspólnych, sytuacja wydaje się prosta. Natomiast gdy spory takie już zaistnieją, często jedynym ich rozwiązaniem jest powołanie zarządcy sądowego – rozwiązanie takie nie jest jednak zadawalające. Przedstawione w opracowaniu problem występujące w zarządzie takim osiedlem dają podstawę do postawienia tezy o konieczności regulacji prawnej. Obecnie – w braku przepisów szczególnych – do zarządu nieruchomością wspólną położoną na osiedlu znajdują zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych. Jest to jednak rozwiązanie zdecydowanie niewystraczające – skoro regulacja ta z zasady ma się odnosić do stanów przejściowych. Tymczasem funkcjonowanie osiedla przewidziane jest na wiele lat i nie ma tu miejsca ani praktycznej możliwości na wyjście ze współwłasności nieruchomości wspólnej służącej właścicielom nieruchomości położonych na osiedlu.

  • Barbara Jelonek-Jarco

    Uwagi do projektu ustawy o działalności franczyzowej

    Prawo w działaniu, Tom 54, Sprawy cywilne

    Artykuł ma na celu przedstawienie uwag do drugiego projektu regulacji umowy franczyzy zaproponowanego przez Rafała Adamusa. Niewątpliwie umowa franczyzy wymaga regulacji ustawowej, stąd tak ważne jest pochylenie się nad rozwiązaniami, które mają zostać przyjęte w projektowanej ustawie. W opracowaniu omówiono kwestie miejsca regulacji umowy franczyzy (Kodeks cywilny lub odrębna ustawa), definicji tej umowy, regulacji umowy z uwzględnieniem ustawy z 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, istoty i treści informacji przygotowywanych przez organizatora sieci franczyzy, praw i obowiązków stron umowy, celowości wprowadzenia przepisów dotyczących praktyk naruszających zbiorowe interesy franczyzobiorców oraz zasad intertemporalnych.

  • Angelika Ziarko, Maciej Durbas, Tadeusz Zbiegień

    2021-2022 Statistics of Polish Post-Award Case Law: Poland is (Still) Arbitration-Friendly (Statystyki polskiego orzecznictwa dotyczącego postępowań po wydaniu wyroku arbitrażowego w latach 2021-2022: Polska (nadal) jest krajem przyjaznym arbitrażowi)

    Kluwer Arbitration Blog

    Nasz poprzedni wpis na tym blogu poświęcony był polskiemu orzecznictwu w postępowaniach po wydaniu wyroku arbitrażowego w 2020 r. Próbowaliśmy odpowiedzieć na pytanie, czy Polska jest jurysdykcją przyjazną arbitrażowi. Doszliśmy do wniosku, że z ponad 200 postępowań, które udało nam się przeanalizować, wyroki arbitrażowe zostały uchylone lub ich wykonania / uznania odmówiono tylko w stosunkowo niewielkiej liczbie przypadków. W ponad 90% przypadków wyroki arbitrażowe zostały pozytywnie zweryfikowane przez polskie sądy apelacyjne. W celu porównania naszych ustaleń w tym wpisie ponownie przyglądamy się na blogu polskiemu krajobrazowi arbitrażowemu w latach 2021 i 2022.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Arbitration of Family Foundation-Related Disputes in Poland (Arbitraż sporów związanych z fundacjami rodzinnymi w Polsce)

    Chambers Expert Focus

    Wprowadzenie do zagadnienia fundacji rodzinnej i arbitrażu w sporach związanych z fundacjami rodzinnymi w prawie polskim, przedstawione przez dr Rafała Kosa, LLM i dr Macieja Durbasa, LLM. W dniu 26 stycznia 2023 r. Sejm przyjął ustawę o fundacjach rodzinnych. Ustawa ta wprowadza do polskiego porządku prawnego nowy instrument planowania spadkowego (fundację rodzinną) i jednocześnie umożliwia rozstrzyganie sporów związanych z fundacjami rodzinnymi w postępowaniu arbitrażowym.

  • Agata Ziobroń, Barbara Jelonek-Jarco

    Set-off claim in Polish civil proceedings conducted under general rules (Roszczenie o potrącenie wierzytelności w polskim postępowaniu cywilnym prowadzonym na zasadach ogólnych)

    International Law Office

    Powołanie się na zarzut potrącenia jest jednym z najczęściej stosowanych zarzutów w postępowaniach cywilnych o zapłatę w Polsce. W 2019 r. ustawodawca wprowadził ograniczenia proceduralne w podnoszeniu tego zarzutu w postępowaniu poprzez dodanie do Kodeksu postępowania cywilnego (KPC) art. 203. Wskazano, że celem nowej regulacji jest zapobieganie nadużywaniu tego zarzutu. Praktyka sądowa wykazywała, że potrącenie często stanowiło zwykły wybieg procesowy bez podstawy faktycznej, a podnoszenie tego zarzutu miało na celu jedynie przedłużenie postępowania w sprawie. Po niespełna czterech latach obowiązywania art. 203 k.p.c. ustawodawca dokonuje pierwszej nowelizacji niektórych rozwiązań zawartych w tym przepisie. Ustawa nowelizująca (ustawa nowelizująca 2023) weszła w życie 1 lipca 2023 roku.

  • Anita Bazylewicz-Ogórek, Katarzyna Kostępska

    New model of preparatory proceedings: amendment to code of civil procedure (Nowy model postępowania przygotowawczego: nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego)

    International Law Office

    Instytucja postępowania przygotowawczego została wprowadzona do Kodeksu postępowania cywilnego w 2019 roku. Koncepcja ta została zapożyczona z arbitrażu, gdzie postępowanie przygotowawcze funkcjonuje z powodzeniem od wielu lat i stało się wysoce efektywne. Ta nowa instytucja miała na celu: częściowe odformalizowanie komunikacji między sędziami a stronami, przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych i dowodów na wczesnym etapie postępowania, zidentyfikowanie istoty sporu, stworzenie warunków umożliwiających polubowne rozstrzygnięcie sporu w jego pierwszej fazie. Wszystkie powyższe założenia mają sprawić, że postępowanie sądowe będzie mniej czaso- i pracochłonne, umożliwiając stronom i sądowi efektywne zaplanowanie pełnego postępowania. Choć intencje te są godne pochwały, postępowanie przygotowawcze nie przyjęło się należycie w postępowaniu sądowym, a niefunkcjonalny charakter przepisów spowodował wiele niejasności i przyczynił się do wydłużenia postępowania.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Poland Introduces New Rules for Submitting Pending State Court Disputes to Arbitration (Polska wprowadza nowe zasady poddawania pod arbitraż sporów toczących się przed sądami państwowymi)

    Chambers Expert Focus

    Rafał Kos i Maciej Durbas z Kubas Kos Gałkowski uważają, że ostatnie zmiany w polskim Kodeksie postępowania cywilnego zachęcą do korzystania z arbitrażu jako alternatywy dla postępowań sądowych, a tym samym potencjalnie zwiększą jego popularność w Polsce. W dniu 9 marca 2023 r. Sejm RP przyjął ustawę nowelizującą Kodeks postępowania cywilnego, wprowadzając zmiany umożliwiające tzw. konwersję sporów sądowych na arbitraż. Ustawa wchodzi w życie w lipcu 2023 roku. Niniejszy artykuł zawiera krótkie omówienie szczególnych zasad poddania sporu już zawisłego przed sądem państwowym pod rozstrzygnięcie sądu polubownego.

  • Grzegorz Pokrzywka, Marek Malciak

    Uśpiony CCS. Czy długo wyczekiwana nowelizacja przyczyni się do rozwoju technologii CCS w Polsce?

    Nowa Energia nr 3(89)/2023

    Z technologią CCS (Carbon Capture Storage) Unia Europejska wiąże duże nadzieje w kontekście celów dekarbonizacji i zmierzania państw członkowskich do neutralności klimatycznej. Proces ten polega na wychwytywaniu dwutlenku węgla (CO2) z instalacji przemysłowych, jego transporcie na składowisko i zatłoczeniu do odpowiedniej podziemnej formacji geologicznej w celu stałego składowania. Zarówno w prawie unijnym, jak i w prawie krajowym uchwalone zostały odpowiednie przepisy mające służyć powstawaniu pierwszych instalacji CCS i rozwojowi tej technologii, aż po jej komercjalizację oraz szerokie upowszechnienie.

  • Patrycja Wysocka

    Disputes amid energy-climate transition in Poland (Spory na tle transformacji energetyczno-klimatycznej w Polsce)

    International Law Office

    Polska obecnie przechodzi proces transformacji energetycznej. Całkowity udział konwencjonalnej energii węglowej spada na rzecz nowych technologii, zwłaszcza tych obejmujących energię odnawialną. Planowane są inwestycje w energetykę jądrową. Polski przemysł dąży do dekarbonizacji. W najbliższych latach na krajową energetykę i transformację klimatyczną przeznaczone zostaną miliardy złotych.

  • Magdalena Krzemińska

    Supreme Court’s position on agent’s information claims (Stanowisko Sądu Najwyższego w sprawie roszczeń informacyjnych agenta)

    International Law Office

    W wyroku z dnia 26 stycznia 2023 r. polski Sąd Najwyższy odniósł się do interesującego zagadnienia dotyczącego relacji pomiędzy roszczeniami informacyjnymi agenta a upływem terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę prowizji. Sąd odpowiedział na pytanie, czy możliwe jest skuteczne dochodzenie przez agenta roszczeń informacyjnych zmierzających do ustalenia należnej mu prowizji, nawet jeśli upłynął już termin przedawnienia roszczeń o zapłatę tej prowizji.

    W wyroku tym Trybunał odniósł się również do innych kwestii interesujących z punktu widzenia osób wykorzystujących w swojej działalności gospodarczej umowę agencyjną. W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 13 października 2022 r. w sprawie Rigall Arteria Management, Trybunał potwierdził możliwość umownego wyłączenia prowizji agenta w przypadku kolejnych transakcji zawieranych z klientami pozyskanymi wcześniej przez agenta.

  • Julita Zawadzka

    Dochodzenie przez konsumenta roszczeń związanych ze stosowaniem opłat alokacyjnych w umowie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym

    Monitor Prawniczy 4/2023

    Przed kilkoma laty w orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniana była kwestia terminu przedawnienia roszczeń konsumenta przeciwko ubezpieczycielowi związanych z pobraniem przez ubezpieczyciela tzw. opłat likwidacyjnych w umowach ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym w przypadku uznania za niedozwolone (i tym samym niewiążące konsumenta) postanowień umownych przewidujących pobranie przez ubezpieczyciela tych opłat w razie przedterminowego rozwiązania umowy UUFK przez konsumenta. Problematyczne było to, czy roszczenia te przedawniają się w terminach ogólnych wynikających z art. 118 KC, czy też w terminie 3 lat przewidzianym w art. 819 § 1 KC dla roszczeń z umowy ubezpieczenia. Sąd Najwyższy w czterech uchwałach wyjaśnił, że roszczenia te przedawniają się w terminach wynikających z art. 118 KC, nie zaś w terminie właściwym dla roszczeń z umowy ubezpieczenia, ponieważ są to roszczenia związane nie z elementem ubezpieczeniowym w umowie UUFK, lecz z jej elementem inwestycyjnym.

  • Ewa Przyśliwska-Urbanek, Patrycja Nowakowska

    Przyłączenie do sieci elektroenergetycznej w trybie tzw. komercyjnym (cywilnym)

    Nowa Energia nr 2(88)/2023

    Każdy podmiot, który chce pobierać lub wprowadzać energię elektryczną do sieci Operatora (przesyłowego lub dystrybucyjnego) musi się zmierzyć z procedurą opisaną w art. 7 Prawa energetycznego. Użycie słowa „zmierzyć się” jest tu jak najbardziej celowe, ponieważ wieloetapowa i wielowariantowa procedura przyłączenia do sieci jest jednym z najbardziej skomplikowanych prawnie zagadnień w całej ustawie. Wielokrotna nowelizacja art. 7 wraz ze zmianą polityki klimatycznej UE oraz rozwojem technologicznym m.in. odnawialnych źródeł energii spowodowała, że jest to przepis rozbudowany i nieczytelny. W doktrynie zgłaszane są nawet postulaty, aby kwestie przyłączenia do sieci wyodrębnić jako osobny rozdział ustawy Prawo energetyczne.

  • Tomasz Sowa

    Emergency Arbitral Proceedings as a New Global Standard in Arbitration Rules: Is There Still a Need to Maintain the Concurrent Jurisdiction of Arbitral Tribunals and Courts for Interim Measures? (Nadzwyczajne Postępowanie Arbitrażowe jako nowy globalny standard w regulaminach arbitrażowych: Czy nadal istnieje potrzeba utrzymania zbieżnej jurysdykcji sądów i trybunałów arbitrażowych w zakresie środków tymczasowych?)

    American Review of International Arbitration (ARIA) vol. 33 no. 3

    Strony umowy handlowej wybierają arbitraż, aby wykluczyć jurysdykcję sądów w potencjalnym sporze. Jednak mimo zapisu na sąd polubowny, jurysdykcja sądów jest zachowana w zakresie środków tymczasowych. W zależności od tego, które forum uważa za korzystniejsze, w większości jurysdykcji strona może wystąpić do sądów powszechnych lub arbitrażowych o wydanie zarządzeń zabezpieczających. Pytanie brzmi, czy takie podejście jest nadal właściwe, biorąc pod uwagę, że ze względu na to, iż postępowanie nadzwyczajne stało się standardem powszechnie akceptowanym przez instytucje arbitrażowe,  w celu uzyskania ochrony tymczasowej strony nie muszą czekać na powołanie sądu arbitrażowego.

  • Magdalena Krawczyk, Patrycja Wysocka

    Nowelizacja pakietu legislacyjnego dedykowanego offshore wind w Polsce

    Nowa Energia nr 1(87)/2023

    Możliwość produkcji energii elektrycznej na Bałtyku daje Polsce obietnicę budowy lokalnego łańcucha wartości, który może mieć kluczowy wkład w sprawiedliwą transformację tradycyjnego polskiego przemysłu. Warunkiem, który musi być spełniony, aby ten cel stał się możliwy do realizacji, są sprzyjające mechanizmy regulacyjne. Pakiet legislacyjny dotyczący offshore właśnie jest nowelizowany. To dobry znak – ustawodawca reaguje na postulaty podmiotów, których inwestycje dają podwaliny pod zupełnie nowy sektor polskiej gospodarki.

  • Barbara Jelonek-Jarco, Magdalena Krzemińska

    Protective letters: a way to avoid securing claims? (Listy ochronne – sposób na uniknięcie zabezpieczenia roszczeń? )

    International Law Office

    Odmiennie do niektórych ustawodawstw innych państw, polska procedura cywilna nie zawiera odrębnych przepisów w przedmiocie tzw. listów ochronnych. W ostatnim czasie wzmagają się jednak głosy dotyczące potrzeby uregulowania tej instytucji. Ma to związek z wzrastającą popularnością tego rozwiązania – w szczególności w związku z zabezpieczeniem roszczeń w tzw. sprawach z zakresu własności intelektualnej.

  • 2022

  • Agata Ziobroń, Julita Zawadzka

    Special rules for hearing commercial casesbefore state courts in Poland (Szczególne zasady rozpoznawania spraw gospodarczych przed sądami powszechnymi w Polsce)

    International Law Office

    Zasady rozpoznawania spraw gospodarczych przez sądy państwowe w Polsce przez wiele lat były dość niestabilne. Ustawodawca wprowadzał specjalny tryb postępowania w takich sprawach, następnie poddawał je ogólnym zasadom postępowania cywilnego, by później powrócić do specjalnego trybu. Od 2019 roku obowiązują szczególne zasady postępowania w sprawach gospodarczych, choć powrót do nich jest bardzo krytykowany, głównie przez samych sędziów. Nie wiadomo więc, jak długo potrwa ta faza i czy z czasem sprawy gospodarcze będą znów rozpoznawane według ogólnych zasad postępowania cywilnego. Przywracając w 2019 r. postępowanie szczególne w sprawach gospodarczych, ustawodawca jako przyczynę wprowadzenia odrębnych przepisów w tym zakresie podał konieczność przyspieszenia orzekania w tych sprawach. Trzy lata od wejścia w życie tych przepisów pokazały, że tylko w niewielkim stopniu spełniły one swoją rolę.

  • Maciej Durbas

    Skutek niepodniesienia zarzutu braku właściwości sądu polubownego w czasie trwania postępowania arbitrażowego

    Palestra 11/2022

    W artykule omówiono skutki niezakwestionowania przez stronę właściwości sądu polubownego w toku postępowania arbitrażowego. W takiej sytuacji strona powinna utracić prawo do kwestionowania jurysdykcji na innych etapach sporu, w szczególności w postępowaniach postarbitrażowych. Artykuł przedstawia argumenty przemawiające za takim wnioskiem w oparciu o elementy analizy prawnoporównawczej i celowościowej.

  • Patrycja Nowakowska, Patrycja Wysocka

    Rola decyzji zasadniczej w procesie inwestycyjnym elektrowni jądrowej. Rozważania na tle aktualnego stanu prawnego i projektowanej nowelizacji

    Nowa Energia nr 5-6(86)/2022

    Na kartach historii polskiej energetyki jądrowej zapisują się kolejne ważne wydarzenia. Jeszcze kilkanaście miesięcy temu, większość ekspertów z przymrużeniem oka patrzyła na prawdopodobieństwo spełnienia obietnic, stawianych w dokumentach strategicznych, co do budowy elektrowni atomowych w Polsce. Obecnie, w obliczu kryzysu energetycznego, ta sytuacja wygląda zupełnie inaczej.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Arbitraż Międzynarodowy 2022 – Polska (International Arbitration 2022 – Poland)

    Chambers Global Practice Guides

    Arbitraż nie jest jeszcze dominującą metodą rozwiązywania sporów w Polsce, jednak stanowi popularny i ceniony sposób rozstrzygania sporów. Według danych zebranych w 2021 r. przez Annę Tujakowską, w latach 2019-20 strony zainicjowały 515 spraw w polskich instytucjach arbitrażowych, co oznacza 36% wzrost rok do roku. Liczba ta nie obejmuje postępowań ad hoc oraz spraw rozpoznawanych przez instytucje zagraniczne ( których jest co najmniej kilkadziesiąt więcej).

  • Marek Malciak, Patrycja Nowakowska

    Liberalizacja zasady 10H – czy polski wiatr będzie wolny?

    Nowa Energia nr 4(85)/2022

    Ustawą z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (dalej: Ustawa odległościowa) uregulowano zasady lokalizacji i budowy elektrowni wiatrowych w sąsiedztwie istniejącej, albo planowanej zabudowy mieszkaniowej. Regulacja ta miała zatem na celu rozwiązanie ważkiego problemu społeczno-gospodarczego, umożliwiając z jednej strony realizację nowych inwestycji w farmy wiatrowe, a z drugiej – ochronę praw społeczeństwa (mieszkańców społeczności lokalnej) w procesie lokalizacji takiej inwestycji.

  • Julita Zawadzka

    Początek biegu terminu przedawnienia roszczeń poszkodowanego wobec ubezpieczyciela w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej

    Wiadomości Ubezpieczeniowe 2/2022

    Kwestia przedawnienia roszczeń o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przysługujących poszkodowanemu wobec ubezpieczyciela w przypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej została uregulowana w sposób szczególny. Jak wynika z art. 819 § 3 k.c., roszczenia te przedawniają się z upływem terminu przewidzianego dla tych roszczeń w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub wynikłą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Przepis ten budzi wątpliwości interpretacyjne w wielu aspektach i trafnie zarzuca się mu liczne niedoskonałości, których przedstawienie i wyjaśnienie nie jest możliwe w ograniczonych ramach niniejszego opracowania. Zostanie ono poświęcone analizie jednej kontrowersyjnej kwestii, a mianowicie początku biegu terminu przedawnienia roszczeń, do których odnosi się art. 819 § 3 k.c., a więc roszczeń o odszkodowanie przysługujących poszkodowanemu bezpośrednio wobec ubezpieczyciela (dochodzonych w drodze tzw. actio directa przewidzianej w art. 822 § 4 k.c.).

  • Barbara Jelonek-Jarco

    Jeszcze o wzruszalności domniemań z art. 3 u.k.w.h. – uwagi na kanwie wyroku Sądu Najwyższego z 10.01.2020 r., (I CSK 451-18)

    Rejent, nr 8(376), sierpień 2022 r.

    Zagadnienie obalenia domniemań z art. 3 ustawy z dnia 6.07.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece jest cały czas aktualne. Potwierdzają to liczne orzeczenia Sądu Najwyższego dotyczące tego przepisu, często sprzeczne, jak i wciąż pojawiające się wątpliwości sądów powszechnych skutkujące kierowaniem do Sądu Najwyższego pytań prawnych. Rola domniemań z art. 3 u.k.w.h. w obrocie jest niezwykle istotna, stąd też konieczne jest, by uczestnicy tego obrotu mieli jasność, w jakim trybie możliwe jest ich obalenie: z jednej strony można bowiem przyjąć, że obalenie tych domniemań może nastąpić wyłącznie w postępowaniu z art. 10 u.k.w.h., a z drugiej – możliwe jest uznanie, iż domniemania te mogą zostć obalone w każdym postępowaniu, w którym ocena prawidłowości wpisu do księgi wieczystej ma dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Oczywiście, skoro w prawie polskim rozróżnia się dwa rodzaje wpisów do księgi wieczystej – konstytutywne oraz deklaratoryjne – konieczna jest także odpowiedź na pytanie, czy wzruszenie domniemań następuje w obu przypadkach w takim samym trybie, czy też są tu różnice.

  • Agata Ziobroń, Maciej Durbas, Maciej Truszkiewicz

    Przedłożenie „oryginalnej wersji umowy arbitrażowej” na podstawie art. IV konwencji nowojorskiej, gdy taki dokument nie istnieje

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration

    Niniejszy artykuł omawia praktyczny problem uznawania i wykonywania zagranicznych orzeczeń arbitrażowych w oparciu o przepisy Konwencji Nowojorskiej w sytuacjach, w których strony nie zawarły umowy o arbitraż w formie pisemnej. Konwencja została podpisana w 1958 r. i z oczywistych względów uwzględnia jedynie standardy panujące w arbitrażu w tamtym czasie. W związku z tym konwencja wyraźnie przewiduje jedynie przypadki, w których umowa o arbitraż spełnia wymogi formalne określone w art. II. Wymaga ona również, aby wnioskodawca dostarczył oryginał umowy o uznanie lub wykonanie orzeczenia arbitrażowego (art. IV ust. 1 lit. b)). Tekst Konwencji nie uwzględnia zatem rosnącej tendencji do rozluźniania wymogów formalnych umów arbitrażowych, w tym dopuszczania zawierania klauzul arbitrażowych w sposób dorozumiany, np. przez zrzeczenie się sprzeciwu wobec jurysdykcji sądu arbitrażowego, czy rozszerzania ich na osoby niebędące sygnatariuszami. W niniejszym artykule podjęto próbę odpowiedzi, czy we wszystkich tych sytuacjach możliwe jest uznanie orzeczenia na podstawie konwencji, i stwierdzono, że orzeczenie jest rozpoznawalne i wykonalne, jeżeli wnioskodawca może wykazać jurysdykcję sądu arbitrażowego za pomocą wszelkich środków dowodowych.

  • Angelika Ziarko, Bartłomiej Pobożniak, Kamil Zawicki

    Orzeczenia Sądu Najwyższego

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration

    Jeżeli umowę, która zawiera w swojej treści zapis na sąd polubowny, podpisała osoba, która nie jest i nigdy nie była uprawniona do reprezentowania spółki, to nieważność umowy rozciąga się również na zapis na sąd polubowny. Zatem do rozstrzygnięcia sporu wynikającego z takiej umowy właściwy jest sąd państwowy, a nie sąd polubowny. Fakt, że osoba podpisująca umowę była wpisana do KRS jako członek zarządu spółki, nie ma znaczenia, jeśli wpis do rejestru nastąpił w wyniku działań niezgodnych z prawem.

  • Ernestyna Niemiec

    Podstawy skargi kasacyjnej

    Przegląd Prawniczy, TBSP UJ 2021-2

    Jedną z barier w dostępie do Sądu Najwyższego jest specyficzne ukształtowanie podstaw kasacyjnych. Zrozumienie mechanizmów będących podwaliną systemową dla skargi kasacyjnej ułatwi zrozumienie jej miejsca w systemie środków zaskarżenia – temu zagadnieniu poświęcono pierwszą część artykułu. W drugiej części poruszono problematykę zasadniczą, tj. opisano dwie podstawy „pozytywne” (naruszenie prawa materialnego oraz procesowego) oraz jedną „negatywną” (zakaz podważania ustaleń faktyczno-dowodowych).

  • Barbara Jelonek-Jarco

    O konieczności regulacji prawnej umowy franczyzy – uwagi do raportu „Faktyczna nierówność stron umowy franczyzy w Polsce”

    Prawo w działaniu, Tom 50, Sprawy cywilne

    Celem artykułu jest sformułowanie odpowiedzi na pytanie, czy umowa franczyzy powinna zostać uregulowana w prawie polskim. W chwili obecnej umowa ta jest tzw. umową nienazwaną, nieuregulowaną przez polskie prawo. Biorąc pod uwagę analizę orzecznictwa i akt sądowych dotyczących przedmiotowej umowy, można stwierdzić, że regulacja umowy franczyzy jest konieczna głównie ze względu na to, że franczyzobiorca stanowi słabszą stronę umowy i należy mu zapewnić odpowiednią ochronę. Regulacja powinna być jednak wyważona i nie może utrudniać zawierania umów franczyzy w Polsce.

  • Kamil Zawicki, Magdalena Krawczyk

    Strategia wodorowa w Polsce. Prawne wyzwania na drodze do zielonej przyszłości

    Nowa Energia nr 3(84)/2022

    Wodór potrzebuje kompleksowej regulacji na miarę, jednak ważne, aby działania legislacyjne skupiały się również na zmianach w aktualnie obowiązujących przepisach i tych obszarach gospodarki, gdzie odnawialny wodór może stanowić innowacyjne rozwiązanie bieżących problemów – rozmawiamy z ekspertami Praktyki Energetyki Kancelarii Kubas Kos Gałkowski o szansach i zagrożeniach dla rozwoju gospodarki wodorowej w Polsce.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Rules on limitation of claims are not part of public policy (Przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń nie są częścią porządku publicznego)

    International Law Office

    Pozwani często podnoszą zarzut przedawnienia roszczenia skierowanego przeciwko nim. Niedawne orzeczenie polskiego Sądu Najwyższego potwierdziło i doprecyzowało jego stanowisko, że polski porządek publiczny nie obejmuje kwestii związanych ze stosowaniem przez sądy arbitrażowe przepisów o przedawnieniu roszczeń. Byłoby to wystarczająco interesujące, ale Sąd Najwyższy wyjaśnił kilka istotnych zasad dotyczących postępowania przed sądami państwowymi po wydaniu wyroku, które czynią z Polski jurysdykcję przyjazną arbitrażowi.

  • Rafał Kos

    Zbycie praw objętych sporem w toku postępowania arbitrażowego. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 30.09.2020 r., VII AGa 2119/18

    Polski Proces Cywilny 2/2022

    Zgodnie z art. 192 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego zbycie w toku sprawy prawa lub rzeczy objętych sporem nie ma wpływu na dalszy bieg postępowania toczącego się przed sądem powszechnym (zasada res litigiosa). Zawisłość sporu o rzecz lub prawo nie stoi na przeszkodzie jego zbyciu. Zbywca co do zasady zachowuje legitymację procesową, działając w postępowaniu nadal jako strona we własnym imieniu, ale na rzecz nabywcy prawa (tzw. podstawienie procesowe względne, substytucja procesowa). Celem takiej regulacji, stabilizującej podmiotowo postępowanie w sprawie przed sądem powszechnym, jest ochrona strony przeciwnej wobec zbywcy przed ujemnymi następstwami czynności zbycia.

  • Barbara Jelonek-Jarco, Magdalena Krzemińska

    Importance of expert opinion for proceedings (Znaczenie opinii biegłego dla postępowania)

    International Law Office

    W polskiej procedurze cywilnej w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Sąd powinien wskazać, czy opinia ma być przedstawiona ustnie, czy na piśmie. Sąd może także zażądać opinii odpowiedniego instytutu naukowego lub naukowo-badawczego. Rola opinii biegłego sądowego w wielu postępowaniach ma znaczenie zasadnicze dla rozstrzygnięcia sprawy, stąd też przepis proceduralne regulujące te kwestie są przedmiotem ciągłej analizy sądów. Podkreślenia także wymaga, że opinia prywatna sporządzona na zlecenie strony postępowania nie zastępuje opinii biegłego wyznaczonego przez sąd.

  • Agata Ziobroń, Julita Zawadzka

    Motion for summons to conciliation session will not interrupt course of limitation period (Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej nie przerywa biegu terminu przedawnienia)

    International Law Office

    W dniu 29 grudnia 2021 r. w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej została ogłoszona nowelizacja Kodeksu cywilnego (KC). Ustawa ta zmienia m.in. art. 121 KC, który określa, kiedy bieg przedawnienia ulega zawieszeniu. Nowelizację tę należy uznać za kolejny krok polskiego ustawodawcy mający na celu przeciwdziałanie praktyce składania wniosków o zawezwanie do próby ugodowej w celach innych niż zawarcie ugody.

  • Artur Leśniak, Patrycja Nowakowska

    Spółdzielnie energetyczne. Przegląd regulacji prawnych

    Nowa Energia nr 2(83)/2022

    Spółdzielnie energetyczne stanowią kolejne – po klastrach energii i prosumentach energii odnawialnej – narzędzie dedykowane rozwijaniu energetyki obywatelskiej. Narzędzie, które pomimo swojej długoletniej historii nie było dotąd powszechnie wykorzystywane przez uczestników rynku energii. W artykule poruszono aktualny problem: na ile otoczenie regulacyjne zachęca społeczeństwo do partycypowania w rozwijaniu energetyki obywatelskiej w formie spółdzielni energetycznych. Artykuł koncentruje się na wybranych problemach natury legislacyjno-regulacyjnej, dotyczących w głównej mierze definiowania spółdzielni energetycznej oraz zasad rozliczeń w systemie opustu.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Barbara Jelonek-Jarco

    Enforcement of Foreign Judgments 2022 – Poland (Wykonywanie orzeczeń sądów zagranicznych 2022 – Polska)

    The International Comparative Legal Guide

    W przypadku braku specjalnego reżimu orzeczenie zagraniczne jest uznawane i wykonywane na podstawie przepisów Księgi III Części IV KPC. Od 2008 roku znacznie zliberalizowano materialne i formalne warunki respektowania skuteczności lub wykonalności zagranicznych orzeczeń i ugód sądowych w Polsce. Nowe przepisy wzorowane były na rozwiązaniach przyjętych w Rozporządzeniu nr 44/2001 oraz Rozporządzeniu nr 2201/2003.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Conflict of interest in corporate disputes arbitration (Konflikt interesów w korporacyjnych sporach arbitrażowych)

    International Law Office

    Pomimo ostatnich zmian legislacyjnych, spory korporacyjne nie nabrały jeszcze rozpędu na polskim rynku arbitrażowym. Na uwagę zasługuje niedawna sprawa Sądu Najwyższego dotycząca oceny sporu korporacyjnego w arbitrażu, w której Sąd wyjaśnił, że w przypadku sporu o kontrolę nad spółką, jeden ośrodek zainteresowania nie może powołać dwóch arbitrów – jednego dla spółki i jednego dla jej wspólników.

  • Barbara Jelonek-Jarco, Magdalena Krzemińska

    Interim rent reduction due to covid-19 is not easy to achieve (Niełatwo jest uzyskać przejściową obniżkę czynszu z powodu covid-19)

    International Law Office

    Covid-19 znacząco wpłynął na realizację umów najmu. Pandemia i związane z nią skutki, w tym zmiana zachowań konsumenckich oraz obostrzenia sanitarne nałożone na przedsiębiorców, przyczyniły się do powstania znacznej niepewności na rynku najmu zarówno dla wynajmujących, jak i najemców. Dotyczy to w szczególności branży gastronomicznej, hotelarskiej oraz centrów handlowych. W związku z pandemią wielu najemców podjęło działania mające na celu dochodzenie zmiany dotychczasowych warunków najmu na drodze sądowej. Polskie orzecznictwo wskazuje jednak, że uzyskanie przez najemców zabezpieczenia w postaci obniżenia czynszu w toku takiego postępowania nie jest łatwe.

  • 2021

  • Julita Zawadzka

    Przejście na następców prawnych roszczenia posiadacza o ustanowienie użytkowania wieczystego (art. 207 ust. 1 GospNierU)

    Monitor Prawniczy 23/2021

    W dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego zdecydowanie przeważały wypowiedzi negujące możliwość przejścia czy przeniesienia na inny podmiot roszczenia o ustanowienie użytkowania wieczystego, które zostało przewidziane w art. 207 ust. 1 GospNierU, a także uprawnienia posiadacza opartego na wcześniejszych regulacjach zastąpionych obecnie przez ten przepis. W tym świetle uchwała SN z 18.2.2021 r., III CZP 15/20, może być uznana za przełomową, ponieważ zgodnie z jej treścią spółce będącej następcą prawnym pod tytułem ogólnym dawnego posiadacza nieruchomości przysługuje roszczenie z art. 207 ust. 1 GospNier, jeśli następca prawny kontynuuje posiadanie nieruchomości.

  • Marek Malciak, Patrycja Nowakowska

    Zmiany w funkcjonowaniu i zasadach rozliczania fotowoltaiki

    Nowa Energia nr 5-6(81)/2021

    Rynek fotowoltaiki (PV) rozwija się w ostatnich latach najszybciej ze wszystkich sektorów OZE w Polsce. Według danych statystycznych Agencji Rynku Energii, moc zainstalowana fotowoltaiki w Polsce wyniosła niemal 6 GW na koniec sierpnia 2021 r. O skali i tempie wzrostu tych instalacji świadczy fakt, że w sierpniu 2020 r. moc zainstalowana fotowoltaiki wyniosła niecałe 2,9 GW. W ciągu zatem tylko jednego roku (dodatkowo w trakcie pandemii COVID-19) nastąpił ponad 100% wzrost mocy zainstalowanej w PV.

  • Rafał Kos

    Związanie następcy singularnego zapisem na sąd polubowny oparte na procesowej kwalifikacji zapisu – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 7.11.2013 r., V CSK 545/12

    Glosa 2021/4

    Powszechnie przyjęty w doktrynie i orzecznictwie jest pogląd o związaniu zapisem na sąd polubowny następcy prawnego strony w stosunku podstawowym, który objęty jest zapisem. Opiera się on głównie na argumentach nawiązujących do materialnoprawnej kwalifikacji zapisu, rozwiniętych w wyroku Sądu Najwyższego z 3.09.1998 r., I CKN 822/971. Przedstawiona w doktrynie krytyka tych argumentów nie skłoniła SN do istotnej zmiany stanowiska. W glosowanym orzeczeniu, wydanym 15 lat później, SN konsekwentnie podtrzymał stanowisko o automatycznym związaniu następcy syngularnego, lecz postawił nowy akcent i oparł tę tezę także na przedstawionych w doktrynie argumentach nawiązujących do procesowej kwalifikacji zapisu. Niniejsza glosa analizuje krytycznie te argumenty i kwestionuje trafność tego poglądu na tle obowiązujących przepisów.

  • Artur Leśniak, Magdalena Krawczyk

    Draft amendments to Polish Energy Law: aggregation, demand management and active consumers (Projekt zmian w Prawie energetycznym: agregacja, zarządzanie popytem i odbiorcy aktywni)

    International Law Office

    W dniu 2 czerwca 2021 r. projekt zmian w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. (Prawo energetyczne) oraz w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii został udostępniony do konsultacji społecznych przez Rządowe Centrum Legislacji. Projekt jest obszerny i zawiera liczne zmiany istotne dla funkcjonowania rynku energii. Głównym celem zmian jest transpozycja do polskiego prawa regulacji unijnych wynikających z pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”.

  • Barbara Jelonek-Jarco

    O ograniczonej kognicji sądu wieczystoksięgowego i konsekwencjach jej przekroczenia — na przykładzie uchwały Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2019 r. (III CZP 100/18) oraz wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 19 listopada 2019 r. (II CA 707/18)

    Transformacje Prawa Prywatnego, 3/2021

    Zgodnie z art. 626(8) § 2 k.p.c., rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Przyjmuje się, że przepis ten wyznacza zakres kognicji sądu wieczystoksięgowego, który na etapie badania wniosku o wpis do księgi wieczystej nie powinien rozstrzygać sporów między stronami, a w szczególności badać, czy znajduje zastosowanie instytucja rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Rozstrzyganie tych sporów wymagałoby bowiem prowadzenia postępowania dowodowego w szerszym zakresie, niż pozwala na to powołany przepis.

  • Barbara Jelonek-Jarco, Magdalena Krzemińska

    Pursuing reprivatisation claims in Poland just became harder (Dochodzenie roszczeń reprywatyzacyjnych w Polsce właśnie stało się trudniejsze)

    International Law Office

    W dniu 11 sierpnia 2021 r. Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: ustawa nowelizująca), która wprowadza istotne ograniczenia w dochodzeniu roszczeń o zwrot mienia przejętego przez państwo po II wojnie światowej. Ustawa nowelizująca została podpisana przez Prezydenta RP i opublikowana w Dzienniku Ustaw. Po upływie 30 dni znowelizowana ustawa weszła w życie (16 września 2021 r.).

  • Barbara Jelonek-Jarco

    Wyodrębnienie nieruchomości lokalowej – zagadnienia z praktyki

    Rejent, nr 8(364), sierpień 2021 r.

    Mimo że ustawa z 24.06.1994 r. o własności lokali obowiązuje już ponad 20 lat, nie wszystkie wątpliwości dotyczące wykładni jej przepisów doczekały się jednoznacznego rozstrzygnięcia. Co więcej, ostatnie jej nowelizacje z 2017 r., 2018 r. oraz 2019 r. spowodowały, że w praktyce powstały kolejne wątpliwości co do wykładni i stosowania jej przepisów.

  • Barbara Jelonek-Jarco

    Klauzule earnout oraz clawback w umowach sprzedaży nieruchomości

    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, ROK LXXXIII, zeszyt 1, 2021

    Potrzeby współczesnego obrotu w zakresie elastyczności postanowień umownych są bardzo duże. Transakcje mające za przedmiot nieruchomości o dużej wartości, angażujące często kapitał zagraniczny, niejednokrotnie wymagają szczególnych rozwiązań prawnych. Takie jest też oczekiwanie stron transakcji – że wszystkie ich cele biznesowe da się implementować do ważnej i skutecznej umowy. Dotyczy to w szczególności określenia ceny nieruchomości, a ściślej: możliwości jej podwyższenia lub obniżenia już po zawarciu umowy sprzedaży przenoszącej własność nieruchomości.

  • Maciej Durbas

    Pozyskiwanie danych, analiza tekstu i międzynarodowy arbitraż handlowy (Data Mining, Text Analytics and International Commercial Arbitration)

    Wolters Kluwer

    Prawo nigdy nie przodowało w zakresie innowacji. Postrzegane jako „zwierciadło społeczeństwa”, które odzwierciedla jego normy i moralność, prawo często podąża za zmianami, które już zaszły w społeczeństwie. Refleksja ta odnosi się do samej branży, którą cechuje raczej konserwatyzm i ostrożność w przyjmowaniu nowych rozwiązań. W każdym razie, wykorzystanie technologii w międzynarodowym arbitrażu handlowym i ogólnie w dziedzinie prawa okazuje się być zjawiskiem zachodzącym powoli, ale systematycznie, do czego przyczyniła się jeszcze pandemia COVID-19. Dotyczy to również wykorzystania technologii pozyskiwania danych i analizy tekstu w międzynarodowym arbitrażu handlowym. Praktyka takich postępowań arbitrażowych pokazuje, że strony ufają takiej technologii. Niniejszy artykuł poświęcony jest omówieniu tego, czy i w jaki sposób prawo nadąża za rzeczywistością.

  • Angelika Ziarko, Maciej Durbas, Tadeusz Zbiegień

    Statystyki polskiego orzecznictwa po wydaniu orzeczenia w 2020 r.: Czy Polska jest przyjazna arbitrażowi? (2020 Statistics of Polish Post-Award Case Law: Is Poland Arbitration-Friendly?)

    Kluwer Arbitration Blog

    Arbitraż w Polsce cieszył się ugruntowaną pozycją już od lat 20-tych ubiegłego wieku. Jednak w latach 1945-1989 doświadczył regresu ze względu na brak zaufania do państwa polskiego. Zmiana nastąpiła latach 90-tych, kiedy arbitraż zaczął ponownie dynamicznie się rozwijać.

  • Barbara Jelonek-Jarco, Magdalena Krzemińska

    High time for REITs in Polish real estate market (Najwyższy czas dla REIT-ów na polskim rynku nieruchomości)

    International Law Office

    Rynek nieruchomości w Polsce nadal kwitnie. Pomimo pewnego przestoju związanego z pandemią wirusa Covid-19, popyt na mieszkania kupowane w celach inwestycyjnych stale rośnie. Ponadto, pomimo pandemii i lockdownu, w 2020 r. inwestorzy zainwestowali 5,5 mld euro w nieruchomości komercyjne w Polsce.

  • Marek Malciak, Patrycja Nowakowska

    Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych

    Nowa Energia nr 4/2021

    W elektromobilności szykuje się niemała rewolucja. Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji w listopadzie 2020 r. zamieszczono projekt ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten wprowadza szereg zmian do ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych („u.o.e.”). Jednym z jego celów jest implementacja do polskiego porządku prawnego dyrektywy 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE („Dyrektywa”).

  • Julita Zawadzka

    Ograniczenie odpowiedzialności Skarbu Państwa za zobowiązania podmiotów wykreślonych/uznanych za wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego

    Przegląd Prawa Handlowego

    Odpowiedzialność Skarbu Państwa za zobowiązania podmiotów wykreślonych/uznanych za wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) została ograniczona z mocy ustawy tylko do składników mienia nabytego przez Skarb Państwa po tych podmiotach (art. 25e ust. 2 ustawy z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, art. 9 ust. 2b zd. 2 ustawy z 20.08.1997 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym). Tego rodzaju ograniczenie odpowiedzialności jest określane jako odpowiedzialność cum viribus patrimonii.

  • Maciej Durbas

    Arbitration clause in lease agreement does not bind property buyer (Klauzula arbitrażowa w umowie najmu nie jest wiążąca dla nabywcy nieruchomości)

    International Law Office

    Kwestie dotyczące osób trzecich często pojawiają się w arbitrażu. Wynika to z faktu, że realia stosunków gospodarczych rzadko są jednoznaczne i często w sporze uczestniczą więcej niż dwie strony. Do takich sytuacji często dochodzi na rynku nieruchomości, gdy nieruchomość komercyjna przeznaczona na wynajem od deweloperów nabywają fundusze inwestycyjne. Transakcje takie zazwyczaj następują już po zawarciu pierwszych umów najmu, które często zawierają klauzule arbitrażowe. Zainteresowane strony powinny dokładnie przeanalizować orzecznictwo Sądu Najwyższego w zakresie tego, czy zapis na sąd polubowny zawarty w takiej umowie wiąże nabywcę nieruchomości.

  • Barbara Jelonek-Jarco, Magdalena Krzemińska

    Trade secret protection in competition infringement cases (Ochrona tajemnicy handlowej w sprawach o naruszenie konkurencji)

    International Law Office

    Ochrona kluczowych informacji przedsiębiorstwa jest istotnym czynnikiem, który należy brać pod uwagę przy prowadzeniu jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Ma ona również niezwykle istotny wpływ na strategie procesowe stron w przypadku konieczności wszczęcia postępowania sądowego lub obrony przed powództwem. Jest to szczególnie widoczne w sprawach dotyczących naruszeń prawa konkurencji.

  • Artur Leśniak, Kamil Zawicki

    Exchange of information on Polish energy market: introduction of CSIRE (Wymiana informacji na polskim rynku energii: wprowadzenie CSIRE)

    International Law Office

    W dniu 18 czerwca 2021 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana nowelizacja ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. (Prawo energetyczne). Jednym z głównych założeń nowelizacji było wprowadzenie Centralnego Systemu Informatycznego Rynku Energii (CSIRE). Nowelizacja rozróżnia system pomiarowy, za który w Polsce odpowiedzialni są poszczególni operatorzy systemów dystrybucyjnych (OSD) i operator systemu przesyłowego (OSP), oraz system wymiany informacji, tworząc nowy podmiot – Operatora Informacji o Rynku Energii.

  • Maciej Durbas

    Sąd Polubowny zdawna w Narodzie używany y prawami upoważony

    Biuletyn Konsultant nr 58, lipiec 2021

    Podczas naszej rozmowy z Rafałem Bałdysem Rembowskim o arbitrażu w ramach podcastu PRZE:budowa poruszyliśmy m.in. temat historycznych uwarunkowań sądownictwa polubownego w Polsce. Ten wątek historii polskiego prawa jest intrygujący i zasługuje w mojej ocenie na większą uwagę. Mnie zaciekawiała szczególnie jedna regulacja, która niestety nie weszła nigdy w życie, tj. tzw. Kodeks Zamoyskiego z 1778 r. Pełna nazwa dokumentu to „Zbiór praw sądowych na mocy konstytucji roku 1776 przez J.W. Andrzeja Zamoyskiego ekskanclerza koronnego ułożony y na Seym roku 1778 podany”.

  • Julita Zawadzka

    Następstwo prawne Skarbu Państwa po podmiotach wykreślonych i uznanych za wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego oraz jego wpływ na prawa obciążające składniki mienia nabytego przez Skarb Państwa

    Przegląd Prawa Handlowego

    Opracowanie jest poświęcone analizie nabycia przez Skarb Państwa mienia po podmiotach wykreślonych i uznanych za wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). W pierwszej części autorka przedstawia argumentację przemawiającą za tym, że nabycie to ma charakter sukcesji uniwersalnej, a zatem, iż Skarb Państwa jest ogólnym następcą prawnym podmiotów wykreślonych/uznanych za wykreślone z KRS. Przyjęcie tezy o ogólnym następstwie prawnym powoduje konieczność rozstrzygnięcia, czy Skarb Państwa nabył także ogół obowiązków podmiotów wykreślonych/uznanych za wykreślone z KRS, czy też sukcesja uniwersalna ogranicza się w tych przypadkach tylko do nabycia ogółu praw majątkowych (mienia) poprzedników prawnych.

  • Ewa Przyśliwska-Urbanek, Kamil Zawicki

    Polish Energy Law: amendment comes into force (Polskie Prawo Energetyczne: nowelizacja wchodzi w życie)

    International Law Office

    W dniu 18 czerwca 2021 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 20 maja 2021 r. (nowelizacja) o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja zwana jest „ustawą licznikową”, ponieważ stanowi, że do końca 2028 r. u co najmniej 80% odbiorców końcowych, w tym co najmniej 80% gospodarstw domowych zostaną zainstalowane zdalne liczniki zużycia energii (tzw. inteligentne liczniki energii elektrycznej).

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Arbitraż międzynarodowy 2021 – Polska (International Arbitration 2021 – Poland)

    Chambers Global Practice Guides

    Arbitraż nie stał się jeszcze dominującą metodą rozwiązywania sporów w Polsce, jest jednak popularnym i cenionym narzędziem rozstrzygania sporów. Z danych zebranych w 2021 r. przez Annę Tujakowską wynika, że w polskich instytucjach arbitrażowych w latach 2019-2020 strony wszczęły 515 spraw, co oznacza wzrost o 36% w stosunku do roku poprzedniego. Liczba ta nie uwzględnia postępowań ad hoc oraz spraw rozpoznawanych przez instytucje zagraniczne (co najmniej kilkadziesiąt więcej). Natomiast w latach 2019-2020 strony wniosły do sądu ICC 1780 spraw, a w 2020 r.  prawie 1,5 mln spraw gospodarczych do polskich sądów.

  • Julita Zawadzka

    Charakter prawny nabycia przez Skarb Państwa mienia podmiotów wykreślonych i uznanych za wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego

    Przegląd Prawa Handlowego

    Przepisy ustawy z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy z 20.08.1997 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym przewidują nabycie przez Skarb Państwa z mocy prawa mienia podmiotów wykreślonych z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) oraz uznanych za wykreślone z KRS z dniem 1.01.2016 r. Regulacjom tym towarzyszą przepisy o odpowiedzialności Skarbu Państwa za zobowiązania podmiotów wykreślonych i uznanych za wykreślone z KRS.

  • Kamil Zawicki, Patrycja Nowakowska

    Collection of capacity fee – role of distribution system operator (Pobór opłaty mocowej – rola operatora systemu dystrybucyjnego)

    International Law Office

    Z dniem 1 stycznia 2021 r. weszła w życie opłata mocowa (więcej informacji na ten temat znajduje się w części „Opłata mocowa wchodzi w życie”). System jej ustalania i poboru nie jest jednak do końca jasny w świetle brzmienia ustawy o rynku mocy (Dz.U.2020.247 z dnia 17 lutego 2020 r.). W tym zakresie ustawa ta kreuje szczególne obowiązki dla niektórych uczestników systemu, w tym operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD). Brzmienie przepisów w tym zakresie może rodzić pewne trudności interpretacyjne przy ich praktycznym stosowaniu.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Can a party continue arbitration after assigning the claim? (Czy po dokonaniu cesji wierzytelności strona może kontynuować postępowanie arbitrażowe?)

    International Law Office

    Zmiany stron umowy o arbitraż lub postępowania arbitrażowego są częstym zjawiskiem w praktyce gospodarczej. Zgodnie z dominującym w Polsce poglądem, cesjonariusz jest związany zapisem na sąd polubowny (szerzej na ten temat w artykule „Sąd Najwyższy uznaje, że cesjonariusz jest związany zapisem na sąd polubowny”). Niedawne orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Warszawie dotyczyło odmiennej sytuacji, w której cedent dochodził roszczenia pomimo przeniesienia go na osobę trzecią.

  • Kamil Zawicki, Magdalena Krawczyk

    Changes to rules for charging e-vehicles (Zmiany w zasadach ładowania e-pojazdów)

    International Law Office

    Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało projekt nowelizacji ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw, w którym proponuje nowe regulacje dotyczące ładowania e-samochodów. Wśród ustaw, których zmianę proponuje projekt, są m.in. ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. (Prawo budowlane) oraz ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. (Prawo energetyczne).

  • Rafał Kos

    Specyfika interwencji zgłoszonej przez akcjonariusza spółki akcyjnej po stronie powoda w procesie o unieważnienie uchwały – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 2.02.2018 r., II CZ 84/17

    Glosa 2021/2

    Zmiana linii orzeczniczej przez Sąd Najwyższy i uznanie, że zgłoszona po stronie pozwanej spółki interwencja wspólnika w sporze o uchylenie bądź stwierdzenie nieważności uchwały spółki kapitałowej ma charakter samoistny, stanowi istotny progres w rozwoju nauki prawa spółek i prawa procesowego. Przedstawione przez Sąd Najwyższy uzasadnienie koresponduje też z podniesionymi w literaturze argumentami za uznaniem samoistności interwencji wspólnika. Równocześnie Sąd Najwyższy po raz kolejny powtórzył, jako oczywiste, stanowisko, że interwencja wspólnika zgłoszona po stronie powoda (kwestionującego uchwałę – wspólnika lub akcjonariusza, organu spółki lub jego członka) ma zawsze charakter samoistny. Sąd Najwyższy pominął jednak istotne różnice co do zakresu uprawnień interweniującego wspólnika lub akcjonariusza, w zależności od tego, czy interwencję zgłasza on po stronie pozwanej, czy po stronie powodowej. Celem niniejszej glosy jest także zwrócenie uwagi na te różnice.

  • Kamil Zawicki, Katarzyna Kuśnierek, Małgorzata Żukrowska

    Poland – the Court of Appeals Judgements (Polska – Wyroki Sądu Apelacyjnego)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2021

    Okoliczności takie jak brak środków na pokrycie kosztów postępowania arbitrażowego nie stanowią przesłanki utraty mocy przez zapis na sąd polubowny, ani też nie stanowią o jego niewykonalności w rozumieniu art. 1165 i 1168 k.p.c. Strony zapisu na sąd polubowny, poddając spór pod rozstrzygnięcie sądu polubownego, muszą być świadome negatywnych skutków, jak np. brak pewnych gwarancji procesowych obowiązujących przed sądem powszechnym, takich jak zwolnienie z kosztów postępowania.

  • Kamil Zawicki, Marek Topór

    In Search of Perfect Procedure – Best Practices in Arbitration (W poszukiwaniu idealnej procedury – najlepsze praktyki w arbitrażu)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2021

    Jednym z najistotniejszych problemów międzynarodowego arbitrażu handlowego jest kwestia wpływu siedziby sądu arbitrażowego na postępowanie przed sądem arbitrażowym. Przejawia się to w postaci trzech poważnych zagadnień, a mianowicie: 1) kwestia potencjalnego współdziałania sądu polubownego lub stron umowy o arbitraż z sądem państwa miejsca postępowania, 2) kwestia bezwzględnie obowiązujących reguł postępowania wiążących sąd polubowny, 3) kwestia potencjalnie ograniczonej kontroli nad postępowaniem przed sądem polubownym przez sąd powszechny na etapie postępowania ze skargi o uchylenie wyroku arbitrażowego, jego uznanie lub wykonanie.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Barbara Jelonek-Jarco

    Enforcement of Foreign Judgments 2021 – Poland (Wykonywanie wyroków sądów zagranicznych 2021 – Polska)

    The International Comparative Legal Guide

    W braku szczególnego reżimu, orzeczenie zagraniczne byłoby uznawane i wykonywane na podstawie przepisów Księgi III Części VI KPC. Od 2008 roku nastąpiła znacząca liberalizacja materialnych i formalnych przesłanek skuteczności lub wykonalności zagranicznych orzeczeń i ugód sądowych w Polsce. Nowe przepisy wzorowane były na rozwiązaniach przyjętych w rozporządzeniu nr 44/2001 oraz rozporządzeniu nr 2201/2003.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Appeals courts confirm procedural public policy violations (Sądy apelacyjne potwierdzają proceduralne naruszenia porządku publicznego)

    International Law Office

    Naruszenie porządku publicznego stanowi podstawę do odmowy wykonania lub uznania orzeczenia arbitrażowego (art. V.2 lit. b Konwencji Nowojorskiej) oraz jego uchylenia (art. 1206.2.2 Kodeksu postępowania cywilnego (KPC)). Porządek publiczny obejmuje podstawowe zasady zarówno prawa materialnego, jak i procesowego. Sądy polskie rzadko potwierdzają naruszenie tych ostatnich. W dwóch sprawach przed Sądem Apelacyjnym w Gdańsku i Sądem Apelacyjnym w Warszawie sądy uznały, że błędy proceduralne w postępowaniu arbitrażowym były na tyle poważne, że uzasadniały uchylenie przedmiotowych wyroków.

  • Kamil Zawicki, Magdalena Krawczyk

    Carsharing – shared-use vehicle system in legislative process (Carsharing – system współużytkowania pojazdów w procesie legislacyjnym)

    International Law Office

    Carsharing to znana na całym świecie inicjatywa, która wciąż zyskuje na popularności. W Polsce Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej przygotowało niedawno propozycję definicji prawnej „carsharingu”. Zgodnie ze słownikiem pojęć zawartym w Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku), carsharing to system wspólnego użytkowania samochodów osobowych, który z definicji prowadzi do znacznego zmniejszenia liczby zarejestrowanych samochodów prywatnych. Pojazdy w systemie mogą być udostępniane za opłatą, a operatorami systemu, którzy to ułatwiają, są firmy, agencje publiczne i osoby prywatne.

  • Kamil Zawicki, Magdalena Krawczyk

    Clean transport zones: amending Act on Electromobility and Alternative Fuels (Strefy czystego transportu: nowelizacja Ustawy o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych)

    International Law Office

    W celu zapobiegania negatywnemu wpływowi emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko naturalne ustawodawca uchwalił Ustawę z dnia 11 stycznia 2018 r. o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych, która wprowadziła możliwość tworzenia przez rady gmin stref czystego transportu. W takich strefach wprowadzono ograniczenia w ruchu pojazdów. Niektóre pojazdy zostały wyłączone z tych ograniczeń.

  • Kamil Zawicki, Patrycja Nowakowska

    Capacity fee enters into force (Opłata mocowa wchodzi w życie)

    International Law Office

    W dniu 30 listopada 2020 roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ogłosił stawki opłaty mocowej na rok 2021. Od 1 stycznia 2021 r. opłata ta będzie po raz pierwszy doliczana do rachunków odbiorców końcowych energii elektrycznej. Niniejszy artykuł zawiera omówienie opłaty mocowej, jej stawek i celu jej wprowadzenia, a także kluczowych zasad rynku mocy.

  • Kamil Zawicki, Marek Malciak

    Erroneous charging inconsistent with tariff conditions justifies administrative fine (Błędne naliczenie opłaty niezgodne z warunkami taryfy uzasadnia nałożenie kary administracyjnej)

    International Law Office

    W niedawnym wyroku Sąd Najwyższy zastosował art. 56 ust. 1 pkt 6 Prawa energetycznego, wyjaśniając, kiedy polski regulator (tj. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki) może nałożyć na przedsiębiorstwo energetyczne administracyjną karę pieniężną. Sąd Najwyższy zajmował się sytuacją, w której zastosowana taryfa była sprzeczna z warunkami określonymi w tym przepisie. Wyrok sądu przypomina przedsiębiorstwom energetycznym działającym w Polsce, że administracyjne kary pieniężne mają zastosowanie również w innych sytuacjach niż tylko w przypadkach, gdzie ceny lub stawki opłat są wyższe od zatwierdzonych.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Lack of funds does not enable parties to escape arbitration (Brak funduszy nie umożliwia stronom uniknięcia arbitrażu)

    International Law Office

    Arbitraż nie przewiduje pomocy prawnej ani zwolnienia z kosztów. Niektórzy uważają to za wadę alternatywnego rozstrzygania sporów. Brak środków na pokrycie części kosztów arbitrażu przez jedną ze stron może rzeczywiście pozbawić ją możliwości skorzystania z sądu arbitrażowego. Kwestia ta trafiła ostatnio do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, który orzekł, że brak środków na wszczęcie postępowania arbitrażowego przez stronę nie czyni umowy arbitrażowej wadliwą.

  • 2020

  • Maciej Durbas

    „Protokół seulski” dotyczący wideokonferencji w międzynarodowym arbitrażu handlowym

    Biuletyn Arbitrażowy nr 26

    Nie trzeba raczej nikomu szczegółowo wyjaśniać, że pandemia COVID-19 znacząco wpłynęła na system rozwiązywania sporów w Polsce i na świecie. W czasie pisania tego artykułu (początek maja 2020 r.) terminy sądowe w postępowaniach przed polskimi sądami powszechnymi pozostawały zawieszone, a rozprawy – poza sprawami pilnymi – nie odbywały się. Ustawodawca kilkukrotnie próbował wykorzystać tę nadzwyczajną okoliczność i wprowadzić przepisy dotyczące doręczeń elektronicznych i rozszerzenia możliwości przeprowadzania zdalnych rozpraw. Do chwili złożenia tego artykułu – bez powodzenia.

  • Kamil Zawicki, Magdalena Krawczyk

    Legislative works undertaken to achieve electricity market reforms (Prace legislacyjne podjęte w celu przeprowadzenia reform rynku energii elektrycznej)

    International Law Office

    W dniu 1 stycznia 2020 r. weszło w życie rozporządzenie UE 2019/943 , na którym opiera się nowa struktura rynku energii elektrycznej UE. Nowy model jest wynikiem pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”. Rozporządzenie to ustanawia kompleksowe przepisy dotyczące nowoczesnego rynku energii elektrycznej i ma zastosowanie do: uczestników rynku energii elektrycznej; operatorów sieci i przesyłu; operatorów sieci dystrybucyjnych; oraz wytwórców energii elektrycznej.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Arbitral award vacated for violation of EU competition law (Wyrok arbitrażowy uchylony w związku z naruszeniem europejskiego prawa konkurencji)

    International Law Office

    Kwestia stosowania prawa UE przez trybunały arbitrażowe nie jest nowa. W latach 90. Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) stwierdził, że sąd krajowy, do którego wpłynął wniosek o uchylenie orzeczenia arbitrażowego, musi uwzględnić taki wniosek, jeżeli uzna, że dane orzeczenie jest sprzeczne z prawem UE. W ostatnich latach kwestia ta odżyła w arbitrażu inwestycyjnym i w słynnym (lub dla wielu niesławnym) orzeczeniu ETS w sprawie Achmea. Przełomowe orzeczenie warszawskiego Sądu Apelacyjnego to kolejny rozdział w tej historii.

  • Julita Zawadzka

    Procesowe konsekwencje zmiany przepisów Kodeksu cywilnego o przedawnieniu roszczeń przeciwko konsumentom w świetle orzecznictwa

    Monitor Prawniczy 19/2020

    Z dniem 9.7.2018 r. weszła w życie nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego o przedawnieniu roszczeń. Jedną z wprowadzonych wówczas zmian było dodanie do art. 117 KC § 21, zgodnie z którym: „Po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi”. Najczęściej zmianę tę wyjaśnia się przez stwierdzenie, że począwszy od 9.7.2018 r. upływ terminu przedawnienia roszczenia przysługującego wobec konsumenta sąd uwzględnia z urzędu, bez potrzeby podnoszenia przez konsumenta zarzutu przedawnienia.

  • Ernestyna Niemiec, Kamil Zawicki, Maciej Truszkiewicz

    Arbitration Case Law 2019 – Selected Case Law of the Polish Supreme Court Related to Arbitration (Orzecznictwo arbitrażowe 2019 – Orzecznictwo Sądu Najwyższego związane z arbitrażem)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2020

    Fakt, że Sąd Arbitrażowy orzekł ultra lub aliu petita (poza granicami zgłoszonego roszczenia) nie jest wyraźnie wskazany w Kodeksie postępowania cywilnego [KPC] jako podstawa prawna wniosku o uchylenie jego wyroku. Jedną z głównych zasad postępowania arbitrażowego jest jednak zasada związania sądu sporną sprawą (zadośćuczynienie lub środek odwoławczy), która ma konotację z prawem prywatnym (autonomia stron) i jednocześnie podlega ochronie na poziomie prawa konstytucyjnego.

  • Magdalena Mentel-Rogowska, Rafał Kos

    New Provisions Regarding Arbitration that Were Entered into Force by the Polish Act of 31 July 2019 Amending Certain Acts in Order to Limit Regulatory Burdens (Journal of Laws of 2019, item 1495) (Nowe przepisy dotyczące postępowania arbitrażowego, które weszły w życie na mocy ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1495))

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2020

    W artykule omówiono najnowsze zmiany w polskiej ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2019 r., poz. 1460 z późn. zm.) dotyczące postępowania arbitrażowego. Nowe przepisy weszły w życie 8 września 2019 r. w wyniku sugestii zgłaszanych przez uczonych w ciągu ostatnich kilku lat, zwłaszcza w odniesieniu do pojęcia zdolności arbitrażowej. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie wątpliwości, jakie pojawiły się w oparciu o dotychczasowe sformułowania przepisów dotyczących zdolności arbitrażowej oraz przedstawienie aktualnych przepisów Kodeksu Postępowania Cywilnego.

  • Ewa Przyśliwska-Urbanek, Kamil Zawicki, Magdalena Krawczyk

    Capacity market: consultation on necessary amendments (Rynek energii elektrycznej: konsultacje na temat koniecznych nowelizacji)

    International Law Office

    W ostatnich tygodniach ukazała się informacja dotycząca projektu zmiany ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 247 ze zm.). Nowelizacja ma na celu dostosowanie polskich przepisów do nowej struktury rynku energii elektrycznej uzgodnionej na szczeblu Unii Europejskiej w ramach pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”. Za projekt ustawy odpowiedzialne jest Ministerstwo Klimatu, a jego przyjęcie planowane jest na trzeci kwartał 2020 r.

  • Aleksandra Kolenda, Kamil Zawicki

    New draft Promotion of Electricity Generation in Offshore Wind Farms Act published (Opublikowano nową wersję projektu ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych)

    International Law Office

    Po przeprowadzeniu konsultacji publicznych przez Ministra Aktywów Państwowych, Ministerstwo Klimatu opublikowało nową treść projektu ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Uwzględnia ona część uwag zgłoszonych w trakcie konsultacji publicznych. Przejęcie do dalszych prac tego projektu przez Ministerstwo Klimatu jest skutkiem wejścia w życie rozporządzenia z dnia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie przekształcenia Ministerstwa Klimatu, zgodnie z którym do Ministerstwa Klimatu zostały włączone komórki organizacyjne obsługujące sprawy działu energetyka wyłączone z Ministerstwa Aktywów Państwowych.

  • Jacek Becker

    Nieważność umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie nieruchomości mieszkalnej (art. 387(1) k.c.)

    Państwo i prawo w czasach COVID-19

    Nowy art. 387(1) Kodeksu cywilnego wprowadza sankcję nieważności umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie nieruchomości mieszkalnej. Konstrukcja ma w założeniu chronić osoby znajdujące się trudnej sytuacji finansowej, które pozostając w przymusowym położeniu często godzą się na nieuczciwe warunki umowy. W artykule omówiono charakter oraz konstrukcję umowy przewłaszczenia nieruchomości na zabezpieczenie, a następnie dokonano analizy nowego przepisu.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Ready, set, off: Warsaw Court of Appeals confirms tribunal’s jurisdiction over set-off claim (Sąd Apelacyjny w Warszawie potwierdza właściwość trybunału w sprawie roszczenia o potrącenie)

    International Law Office

    Kwestia jurysdykcji trybunału arbitrażowego w odniesieniu do roszczeń o potrącenie, które nie są objęte umową o arbitraż, jest kontrowersyjna, a zasady różnią się w zależności od jurysdykcji. W niedawnym wyroku Sąd Apelacyjny w Warszawie orzekł, że nawet jeśli roszczenie o potrącenie jest oparte na umowie, która nie jest objęta umową o arbitraż, sąd arbitrażowy musi określić skutki potrącenia dla roszczenia głównego podniesionego w postępowaniu.

  • Marcin Ćwiertnia

    Koncepcja nadużycia prawa Christiana Pestalozzy jako uniwersalna odpowiedź na badanie problemu nadużycia prawa

    Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 1 (88)/2020

    Celem artykułu jest analiza jednego z podejść do badania problematyki nadużycia prawa. Omówiona koncepcja, będąca częścią poglądów naukowych Christiana Pestalozzy, jest o tyle specyficzna, że zupełnie odrywa problematykę nadużycia prawa od kryteriów i wartości, które – choć zazwyczaj są umieszczane poza normatywną treścią tekstu prawnego – stanowią punkt odniesienia dla stwierdzenia, czy do nadużycia prawa faktycznie doszło. Artykuł zawiera ponadto poglądy autora na koncepcję niepowodzenia subsumcji oraz krótkie przedstawienie, jak na problem nadużycia prawa zapatruje się doktryna prawa cywilnego.

  • Aleksandra Kuzawińska, Barbara Jelonek-Jarco, Grzegorz Pobożniak, Maciej Durbas, Magdalena Krzemińska, Marek Malciak, Paulina Kuśnierz, Wojciech Wandzel

    Raport prawny: Tarcza antykryzysowa – pomoc dla przedsiębiorców

    Rzeczpospolita

    Walka z epidemią koronawirusa wymusiła wprowadzenie wielu zmian w prawie. Uregulowania wymagały nie tylko nowe zadania organów administracji, ale także uprawnienia i obowiązki przedsiębiorców, którzy mocno odczuwają skutki rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2.   Podstawowym narzędziem legislacyjnym stała się przyjęta na początku marca tzw. specustawa koronawirusowa. Zmiany i ograniczenia w funkcjonowaniu działalności firm wynikają także z rozporządzeń wydawanych w związku z wprowadzonym najpierw (od 14 do 19 marca 2020 r.) stanem zagrożenia epidemicznego, a następnie (od 20 marca 2020 r.) stanem epidemii. Pod koniec marca w ramach tzw. tarczy antykryzysowej przyjęte zostały dodatkowe regulacje, w tym nowelizacja specustawy, która zawiera wiele przepisów dotyczących różnych sfer działalności przedsiębiorców.

  • Julita Zawadzka

    Ustawa o zarządzie sukcesyjnym – zagadnienia istotne z perspektywy kontrahentów przedsiębiorcy

    Transformacje Prawa Prywatnego 1/2020

    Niniejsze opracowanie poświęcono niektórym rozwiązaniom wprowadzonym przez ustawę z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, istotnym nie tyle z punktu widzenia zarządcy sukcesyjnego czy też osób, które go powołują, ile z punktu widzenia osób trzecich — uczestników obrotu prawnego, którzy wchodzą w stosunki prawne z przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobowo działalność gospodarczą, a więc w bliższej lub dalszej przyszłości zetkną się z regulacjami przewidzianymi w ustawie, gdy kontrahent będący przedsiębiorcą umrze i pozostawi po sobie przedsiębiorstwo (które od chwili jego śmierci staje się „przedsiębiorstwem w spadku”).

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Barbara Jelonek-Jarco

    Enforcement of Foreign Judgments 2020 – Poland (Wykonywanie wyroków sądów zagranicznych 2020 – Polska)

    The International Comparative Legal Guide

    Przy braku jakiegokolwiek specjalnego reżimu, wyrok zagraniczny miałby być uznawany i wykonywany na podstawie przepisów Księgi III Części VI KPC. Od 2008 r warunki materialne i formalne poszanowania skuteczności bądź wykonalności zagranicznych wyroków i ugód sądowych w Polsce uległy znacznej liberalizacji. Nowe przepisy wzorowano na rozwiązaniach przyjętych w Rozporządzeniu nr 44/2001 oraz Rozporządzeniu nr 2201/2003.

  • Barbara Jelonek-Jarco

    How to determine price in real estate contracts – earn-out and clawback clauses (Jak określać cenę w umowach dotyczących nieruchomości – klauzule dotyczące bonusów za efektywność oraz możliwości odzyskania nieruchomości)

    International Law Office

    W dzisiejszym świecie postanowienia umowne muszą być elastyczne. Transakcje dotyczące nieruchomości często wymagają specjalnych rozwiązań prawnych. W szczególności elastyczność ta powinna dotyczyć ustalenia ceny w umowie, a dokładniej możliwości podwyższenia lub obniżenia ceny po zawarciu umowy.

  • Ewa Przyśliwska-Urbanek, Kamil Zawicki, Magdalena Mentel-Rogowska

    New income tax exemption for Low-Emission Transport Fund e-vehicle subsidies (Nowe zwolnienie z podatku dochodowego w przypadku dotacji na pojazdy elektroniczne z Funduszu Transportu Niskoemisyjnego)

    International Law Office

    W dniu 20 lutego 2020 r. weszła w życie nowelizacja Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wprowadzająca do polskiego systemu prawnego zwolnienie z podatku dochodowego za świadczenia otrzymywane z Funduszu Transportu Niskoemisyjnego (tj. dotacje na zakup pojazdów elektronicznych).

  • Jacek Becker, Mirosław Cejmer

    Representation of corporations and prohibition of self-dealing (Reprezentacja spółki kapitałowej, a zakaz czynności z samym sobą)

    International Law Office

    W praktyce obrotu gospodarczego nierzadko dochodzi do sytuacji, w której spółki kapitałowe występujące po obydwu stronach transakcji są reprezentowane przez tę samą osobę. Opisana zależność często zachodzi w ramach funkcjonujących zgrupowań spółek, kiedy członek zarządu spółki dominującej wchodzi jednocześnie w skład zarządu spółki zależnej, z którą spółka dominująca dokonuje czynności. Przepisy polskiego Kodeksu spółek handlowych milczą na temat dopuszczalności takiej „symultanicznej” reprezentacji dwóch spółek przez tę samą osobę pełniącą funkcję członka zarządu. Odmiennie postąpił ustawodawca w Kodeksie cywilnym, gdzie powyższy problem doczekał się normatywnego uregulowania w odniesieniu do reprezentacji dwóch stron czynności przez tego samego pełnomocnika. Przedmiotem dalszych uwag będzie wspomniany na wstępie szczególny przypadek działania tej samej osoby jako członka zarządu obydwu spółek kapitałowych będących stronami transakcji. Do kwestii tej odniósł się bowiem nie tak dawno Sąd Najwyższy w istotnym z 2018 r.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Words, words, words: concise reasoning not grounds to vacate award (Słowa, słowa, słowa: zwięzłe uzasadnienie nie stanowi podstawy dla unieważnienia wyroku arbitrażowego)

    International Law Office

    Strony przegrywające w postępowaniu arbitrażowym często nadal dochodzą roszczeń przed sądem państwowym w postępowaniu post-arbitrażowym, pomimo braku mocnych ku temu podstaw. Przynosi to podwójną korzyść polskiej praktyce arbitrażowej: nie tylko przeważająca większość tych prób nie kończy się powodzeniem, ale również Sąd Najwyższy zyskuje szansę na potwierdzenie swojego proarbitrażowego podejścia i udzielenie wskazówek innym sądom. W jednej z ostatnich decyzji Sąd Najwyższy podkreśla, że sam fakt, iż uzasadnienie orzeczenia arbitrażowego jest zwięzłe, nie stanowi wystarczającej podstawy do jego uchylenia.

  • Grzegorz Pobożniak

    Downstream mergers under Polish company law (Połączenia odwrotne w świetle polskiego prawa spółek)

    International Law Office

    Kodeks spółek handlowych dopuszcza możliwość fuzji zarówno spółek niezależnych, jak i podmiotów powiązanych. Transakcje, które polegają na przeniesieniu całego majątku spółki (tj. spółki przejmowanej) na inną spółkę (tj. spółkę przejmującą) za akcje, które spółka przejmująca wydaje akcjonariuszom spółki przejmowanej, określane są jako „fuzje przez przejęcie”. Przejęcia przedsiębiorstw zależnych przez przedsiębiorstwa dominujące  (tzw. połączenia „upstream”) są powszechne i nie budzą kontrowersji. Obawy pojawiają się jednak w odwrotnej sytuacji, gdy przedsiębiorstwa zależne przejmują przedsiębiorstwa dominujące (tzw. połączenia „odwrotne” lub „niższego szczebla”), a stosunek dominacji sprawia, że przedsiębiorstwo zależne wchodzi w posiadanie pakietu kontrolnego akcji.

  • Aleksandra Kolenda, Kamil Zawicki

    Draft Promotion of Electricity Generation in Offshore Wind Farms Act published (Publikacja projektu ustawy o promocji wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych)

    International Law Office

    W dniu 15 stycznia 2020 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacyjnego opublikowany został projekt ustawy o promocji wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Proponowana ustawa ma m.in. na celu stworzenie otoczenia regulacyjnego, które zachęci inwestorów do realizacji projektów morskich farm wiatrowych. Pozwoli to z kolei Polsce na wypełnienie zobowiązań wynikających z dyrektywy UE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (2018/2001/EU) – a mianowicie: zapewnienie, aby co najmniej 15% całkowitego końcowego zużycia energii brutto pochodziło z odnawialnych źródeł energii; oraz przyczynienie się do osiągnięcia wiążącego ogólnego celu UE, jakim jest osiągnięcie do 2030 r. co najmniej 32% całkowitego zużycia energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Res iudicata saga continues (Res iudicata – niekończąca się opowieść)

    International Law Office

    Wcześniej Sąd Najwyższy opowiadał się za szerokim i wąskim rozumieniem res iudicata w polskim prawie arbitrażowym. W swoim niedawnym wyroku (w języku polskim dostępnym tutaj) Sąd ponownie skłaniał się ku wąskiemu rozumieniu tego, w jakim stopniu sąd i trybunał arbitrażowy są związane poprzednim wyrokiem lub orzeczeniem. Decyzja ta, gdyby nie jeden ważny czynnik, miałaby ograniczone znaczenie dla prawników międzynarodowych. Przedmiotowa decyzja wyjaśnia, że wygrana w sprawie o charakterze precedensu sądowego nie oznacza, że dalsze postępowanie również zakończy się sukcesem.

  • Jacek Becker, Mirosław Cejmer

    Disposal of shares in private companies after introduction of universal dematerialisation (Zbycie akcji w spółkach niepublicznych po wprowadzeniu powszechnej dematerializacji)

    International Law Office

    Mocą ustawy z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw dokonano istotnej nowelizacji Kodeksu spółek handlowych, która wyraża się przede wszystkim w powszechnej dematerializacji akcji niepublicznych spółek akcyjnych oraz spółek komandytowo-akcyjnych. Zmiana wchodzi w życie z dniem 1.01.2021. Jakkolwiek dematerializacja akcji niepublicznych spółek akcyjnych oraz spółek komandytowo-akcyjnych stanowi swoiste novum, to wskazać należy, że nie jest to zjawisko nieznane polskiemu prawu. Na chwilę obecną dematerializacji (zasadniczo obowiązkowej) podlegają akcje w przypadkach określonych w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.  o obrocie instrumentami finansowymi.

  • 2019

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek

    Class & Group Actions 2020 – Poland

    The International Comparative Legal Guide

    W Polsce istnieje specjalna procedura postępowania z serią lub grupą powiązanych ze sobą roszczeń, a mianowicie postępowanie grupowe, które można uznać za „polską wersję” amerykańskiego pozwu zbiorowego, oczywiście dostosowaną do kontynentalnej tradycji prawnej. Postępowanie grupowe funkcjonuje w Polsce od 10 lat i zostało wprowadzone ustawą z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. 2010.7.44 z dnia 18 stycznia 2010 r., dalej: „UDRPG” lub „Ustawa”). Po siedmiu latach obowiązywania UDRPG została znowelizowana ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r. zmieniającą niektóre ustawy w celu ułatwienia dochodzenia roszczeń (Dz. U. 2017.933 z dnia 12 maja 2017 r., dalej: „Nowelizacja nr 1”), która weszła w życie z dniem 1 czerwca 2017 r.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Important changes to arbitration of corporate disputes introduced (Wprowadzenie istotnych zmian w arbitrażu sporów korporacyjnych)

    International Law Office

    Zdolność arbitrażowa sporów korporacyjnych od dawna jest w Polsce kwestią kontrowersyjną. Jest to szczególnie istotne w zakresie kwestionowania uchwał akcjonariuszy. Niektórzy komentatorzy twierdzili, że badanie takich sporów w postępowaniu arbitrażowym nie jest możliwe, przede wszystkim ze względu na fakt, że w takim przypadku strony nie mogą zawrzeć ugody w takiej sprawie (co jest warunkiem wstępnym zdolności arbitrażowej sporów w świetle polskiego prawa), jak też ze względów praktycznych i proceduralnych. Inni komentatorzy bardziej trafniej oceniali, że obiektywna zdolność arbitrażowa takich sporów nie stanowi w tym zakresie przeszkody.

  • Aleksandra Kolenda, Kamil Zawicki

    High-efficiency cogeneration – individual cogeneration bonuses announced (Wysokosprawna kogeneracja – ogłoszone indywidualne premie za kogenerację)

    International Law Office

    Pierwsze przepisy wykonawcze do ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o promocji energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji opublikowano 21 sierpnia 2019 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ogłosił ostatnio indywidualną premię ko generacyjną. Wnioski w sprawie tej premii składać będzie można od godziny 8:15 rano w dniu 18 grudnia 2019 r. do godziny 16:15 w dniu 20 grudnia 2019 r.

  • Julita Zawadzka

    Przegląd orzecznictwa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego

    Palestra 9/2019

    Niniejszy przegląd obejmuje wybrane rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych. Ich tematyka nie jest jednolita, dotyczą problematyki przesłanek sporządzenia testamentu ustnego, klasyfikacji czynności prawnych fiducjarnych dokonanych w celu zabezpieczenia wierzytelności jako odpłatnych bądź nieodpłatnych, możliwości żądania zwrotu kosztów sporządzenia ekspertyzy w związku ze szkodą komunikacyjną, kwalifikacji umowy ustanawiającej albo przenoszącej użytkowanie wieczyste, przedawnienia roszczenia z art. 231 § 2 k.c. oraz ustania odrębnej własności lokalu. Orzeczenia zostały wybrane przede wszystkim z uwagi na praktyczną doniosłość zagadnień, których dotyczą.

  • Bartłomiej Pobożniak, Mirosław Cejmer

    Simple joint stock company introduced to Commercial Companies Code (Prosta spółka akcyjna wprowadzona do Kodeksu spółek handlowych)

    International Law Office

    W dniu 19 lipca 2019 r. Sejm parlament przyjął ustawę wprowadzającą do Kodeksu spółek handlowych nowy rodzaj spółki (korporacja z osobowością prawną): prostą spółkę akcyjną. Ustawa została formalnie ogłoszona 30 sierpnia 2019 r., co zakończyło proces legislacyjny. Jej przepisy wejdą w życie w marcu 2020 roku. Rząd pracował nad projektem ustawy od 2016 roku. Projekt prostej spółki akcyjnej ma na celu zapewnienie prostszej i tańszej opcji w porównaniu standardowych spółek akcyjnych w zakresie tworzenia, funkcjonowania i likwidacji spółki oraz bardziej nowoczesnego i elastycznego modelu spółki z osobowością prawną, która będzie szczególnie atrakcyjna dla startupów. Niemniej jednak wprowadzenie tego nowego typu spółki wywołało rozbieżność opinii.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    ICC award set aside for failure to admit further expert evidence (Uchylenie decyzji ICC z powodu niedopuszczenia dalszych dowodów rzeczoznawców)

    International Law Office

    Polski sąd apelacyjny unieważnił częściowe orzeczenie Międzynarodowej Izby Handlowej (ICC) w związku z domniemanymi nieprawidłowościami w powołaniu arbitra (więcej informacji na ten temat zob. „Orzeczenie ICC uchylone w związku z nieprawidłowościami w powołaniu arbitra”). Ostateczne orzeczenie jedynego arbitra również zostało skutecznie zaskarżone i uchylone. Pierwszym powodem unieważnienia prawomocnego wyroku była również kwestia powołania jedynego arbitra.

  • Kamil Zawicki, Magdalena Mentel-Rogowska

    My Electricity – new PV programme introduced (Mój Prąd – Wprowadzenie Nowego Programu Wykorzystania Ogniw Słonecznych)

    International Law Office

    23 lipca 2019 premier Mateusz Morawicki oraz Minister Środowiska Henryk Kowalczyk przedstawili nowy program o nazwie Mój Prąd, którego celem jest promocja wykorzystania ogniw słonecznych (PVs). Program przeznaczony jest dla gospodarstw domowych, w szczególności tych położonych na terenach mniej zurbanizowanych. Całkowity budżet programu wynosi 1 miliard PLN (ok. 260,5 mln USD). Każda instalacja fotowoltaiczna o mocy pomiędzy 2kW a 10kW może otrzymać grant na pokrycie do 50% kosztów całkowitych, suma ta wszakże nie może przekraczać 5 000 PLN (ok. 1 300 USD); dzięki programowi o dofinansowanie będzie mogło ubiegać się 200 000 gospodarstw domowych. Całkowity koszt instalacji fotowoltaicznej w przybliżeniu wynosi pomiędzy 15 000 PLN a 20 000 PLN (ok. 3 900 USD – 5 200 USD), tak więc beneficjenci powinni otrzymać pomiędzy 25% a 30% całkowitych kosztów instalacji fotowoltaicznej. Programem zawiadywać będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – instytucja przyczyniająca się do poprawy jakości powietrza oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Award vacated for ultra petita decision regarding interest (Uchylenie wyroku względem decyzji ultra petita w sprawie o odsetki)

    International Law Office

    Dla praktyków arbitrażu oczywistym jest, iż wyrok arbitrażowy nie może dotyczyć roszczeń, które nie zostały podniesione przed danym sądem arbitrażowym. Jednakże także jasne jest, iż uchylenie wyroku w związku z naruszeniem porządku publicznego powinno stanowić środek wyjątkowy. Sąd Najwyższy ostatnio zajął się tymi dwiema zasadami skłaniając się ku tej ostatniej, uchylając orzeczenie krajowego sądu arbitrażowego w sprawie o dochodzenie odsetek należnych za okres inny niż dochodzony przez powoda.

  • Julita Zawadzka

    Najem instytucjonalny z dojściem do własności (cz. III)

    Monitor Prawniczy 14/2019

    Niniejszy artykuł stanowi trzecią część opracowania poświęconego nowemu rodzajowy najmu w prawie polskim, jakim jest najem instytucjonalny z dojściem do własności uregulowany w art. 19k–19s ustawy z 21.6.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W pierwszej i drugiej części opracowania została przedstawiona charakterystyka umowy najmu z dojściem do własności, elementy treści tej umowy, wykonanie zobowiązania do przeniesienia na najemcę własności lokalu, sposób zakończenia stosunku najmu i rozliczenia między stronami w przypadku, gdy nie doszło do przeniesienia na najemcę własności lokalu. W trzeciej, ostatniej części opracowania, omówione zostaną problemy związane z wstąpieniem w stosunek najmu (art. 691 i 678 KC), realizacją uprawnień najemcy w razie ogłoszenia upadłości wynajmującego oraz stosunkiem nowych przepisów OchrLokU o najmie instytucjonalnym z dojściem do własności do regulacji najmu z opcją przewidzianej w przepisach ustawy z 20.7.2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości.

  • Julita Zawadzka

    Najem instytucjonalny z dojściem do własności (cz. II)

    Monitor Prawniczy 13/2019

    Niniejszy artykuł stanowi część drugą opracowania poświęconego nowemu rodzajowi najmu w prawie polskim, jakim jest najem instytucjonalny z dojściem do własności uregulowany w art. 19k–19s OchrLokU. W pierwszej części opracowania została przedstawiona charakterystyka umowy najmu z dojściem do własności i elementy treści tej umowy. Poniżej zostanie zaś przedstawiona analiza wykonania zobowiązania do przeniesienia na najemcę własności lokalu, sposobu zakończenia stosunku najmu, przede wszystkim wypowiedzenia i jego skutków, tj. rozliczeń między stronami.

  • Mirosław Cejmer, Patrycja Nowakowska

    Special rules of representation for limited liability companies (Specjalne zasady reprezentacji spółek z ograniczoną odpowiedzialnością)

    International Law Office

    Zasadniczo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowane są przez swe zarządy zgodnie z zasadami reprezentacji zawartymi w umowach spółki lub – tam gdzie brak regulacji umownych – zgodnie z zasadami ustawowymi (Art. 205 KSH). Jednakże Kodeks Spółek Handlowych pozwala na odstępstwo od zasady reprezentacji przez zarząd w celu ochrony interesów spółki. Jednym z takich wyjątków jest reprezentacja przez radę nadzorczą lub pełnomocnika mianowanego na mocy uchwały zgromadzenia wspólników w przypadku kontraktów lub sporów między spółką, a członkami jej zarządu (Art. 210(1) KSH).

  • Julita Zawadzka

    Najem instytucjonalny z dojściem do własności (cz. I)

    Monitor Prawniczy 12/2019

    Z dniem 7.8.2018 r. wprowadzono do polskiego systemu prawnego kolejny rodzaj najmu – najem instytucjonalny z dojściem do własności. Przepisy regulujące ten najem zostały dodane do rozdziału 2b ustawy z 21.6.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Regulacja ta jest oparta na dotychczasowych przepisach o najmie instytucjonalnym i powtarza niektóre rozwiązania tam przyjęte. To podobieństwo rozwiązań prawnych nakazuje przyjąć, że najem instytucjonalny z dojściem do własności jest rodzajem najmu instytucjonalnego. Istotna różnica między najmem instytucjonalnym „typu podstawowego” (art. 19f–19j OchrLokU) a najmem instytucjonalnym z dojściem do własności polega na tym, że umowa najmu instytucjonalnego z dojściem do własności jest jednocześnie umową zobowiązującą najemcę i wynajmującego do zawarcia umowy przenoszącej na najemcę własność wynajmowanego lokalu po zapłacie przez tego ostatniego ceny nabycia lokalu. Jest więc nowym sposobem dojścia do własności lokalu mieszkalnego.

  • Agata Wojtczak, Aleksandra Kolenda, Kamil Zawicki

    President of Energy Regulatory Office’s term of office comes to an end (Kadencja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki dobiega końca)

    International Law Office

    Pięcioletnia kadencja Macieja Bando na funkcji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki dobiegła końca z dniem 2 czerwca 2019 r. Pierwsze ogłoszenie o wakacie opublikowane zostało na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej w dniu 30 kwietnia 2019 r., podczas gdy termin składania aplikacji minął 17 maja 2019 r. Powołany specjalnie w tym celu zespół miał wyłonić do trzech kandydatów, których kandydatury powinny zostać przedstawione premierowi. Jednakże 25 czerwca 2019 r. rzecznik Rady Ministrów zakomunikował, iż procedura selekcji zakończyła bez dokonania wyboru kandydatów. W związku z tym Maciej Bando nadal pełni funkcję Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Nowe ogłoszenie o wakacie zostało opublikowane 26 czerwca 2019 r. Termin składania zgłoszeń upływa 8 lipca 2019 r.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek

    The Class Actions Law Review 2019 – Poland (Przegląd postępowań grupowych 2019 – Polska)

    Law Business Research

    W Polsce mechanizm dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym, który można postrzegać jako Polską wersję amerykańskiej class action, funkcjonuje od 2010 r. Mechanizm ten został wprowadzony do polskiego system prawnego na mocy Ustawy z dnia 17 grudnia 2009 o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Dziennik Ustaw 2010.7.44 z dnia 18 stycznia 2010 (Ustawa). Ustawa ta jest aktem odrębnym od polskiego Kodeksu Postępowania Cywilnego (KPC). Po kilku latach, w roku 2017,  Ustawa została znowelizowana na mocy Ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (Nowelizacja 1); nowelizacje obowiązują od dnia 1 czerwca 2017.

  • Agata Wojtczak, Agnieszka Pazdan, Kamil Zawicki

    Poland – the Supreme Court Judgments (Polska – wyroki Sądu Najwyższego)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2019

    Fakt, iż w składzie trybunału arbitrażowego nie zasiadają zawodowi sędziowie nie może tłumaczyć braku wszechstronnego rozpoznania sprawy. Z drugiej strony, niepodleganie przepisom prawa względem rozpoznawania spraw cywilnych, gromadzenia materiału dowodowego oraz jego oceny, jak też wyrażania opinii na temat jego wartości nie oznacza, iż zastosowania nie miały pewne oczywiste normy sprawiedliwego i równego traktowania stron.

  • Magdalena Krzemińska, Marek Malciak

    New Ground for the Refusal of Recognition or Enforcement of an Arbitral Award in Consumer Cases (Nowa podstawa odmowy uznania bądź wykonania wyroku arbitrażowego w sprawach konsumenckich)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2019

    Artykuł niniejszy omawia nową podstawę odmowy uznania bądź wykonania wyroków arbitrażowych w sprawach konsumenckich ustanowioną w art. 1214 polskiego Kodeksu Postępowania Cywilnego. Regulacja ta została wprowadzona dnia 10 stycznia 2017 r. w wyniku wdrożenia art. 11 europejskiej Dyrektywy w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich. Artykuł ma na celu wyjaśnienie znaczenia nowej regulacji oraz jej wpływu na postępowanie arbitrażowe oraz system sprawowania przez Państwo kontroli nad wyrokami trybunałów arbitrażowych w ramach krajowych postępowań post-arbitrażowych.

  • Aleksandra Kolenda, Kamil Zawicki

    High-efficiency cogeneration support system takes shape (Powstaje system wsparcia wysokosprawnej kogeneracji)

    International Law Office

    Ostatnio weszła w życie Ustawa o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Ustanawia ona mechanizmy wsparcia dla połączonych instalacji kogeneracyjnych (CHP) podłączonych do regionalnych sieci grzewczych mające zastąpić poprzedni system wsparcia, który wygasł z końcem 2018 r., a w zasadzie opierał się na certyfikatach pochodzenia energii z instalacji kogeneracyjnych.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    State court not obliged to review arbitral case file (Sąd państwowy nie ma obowiązku przeprowadzania analizy akt sprawy arbitrażowej)

    International Law Office

    W postępowaniach post-arbitrażowych strony kwestionujące niekorzystny wyrok lub jego wykonalność często podnoszą, iż pozbawione były prawa do przedstawienia swych racji lub że trybunał naruszył przepisy postępowania, bądź dopuścił się jakiegoś innego błędu proceduralnego. Aby dowieść tego rodzaju twierdzeń strony często zwracają się do sądów państwowych z wnioskiem o nakazanie trybunałowi przedstawienia akt sprawy. Na mocy niedawnej decyzji Sąd Najwyższy ocenił przydatność i celowość przychylania się do takich wniosków i wyjaśnił, iż tego rodzaju środki powinny być stosowane tylko w rzadkich przypadkach.

  • Bartłomiej Pobożniak, Mirosław Cejmer

    Violation of articles of association not enough to annul shareholders’ resolution (Naruszenie umowy spółki nie wystarcza by anulować uchwałę wspólników)

    International Law Office

    Odwoływanie się od uchwał wspólników stanowi jeden z najbardziej kontrowersyjnych obszarów polskiego prawa spółek. Na mocy niedawnej uchwały Sąd Najwyższy uznał, że uchwała wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być unieważniona przez sąd jedynie dlatego, iż jest ona sprzeczna z zapisami umowy spółki. Uchwała, która narusza umowę spółki może zostać unieważniona wyłącznie gdy jeszcze bardziej uderza ona w interes spółki lub ma na celu wyrządzenie szkody wspólnikom. Zdawać by się mogło, iż powyższa uchwała Sądu Najwyższego kładzie kres długotrwałym kontrowersjom.

  • Grzegorz Pobożniak, Paweł Sikora

    M&A Market Recent Development in Poland and Legislation Updates (Rynek Fuzji i Przejęć – Ostatnie Trendy Rozwoju i Aktualizacje Legislacji w Polsce)

    International M&A and Joint Ventures Committee Newsletter, ABA Section of International Law

    Obecnie zauważalna jest znaczna dywersyfikacja w obszarze transakcji M&A, w szczególności na rynkach Europy Środkowej i Wschodniej. Wartość oraz aktywność w obszarze transakcji na tym rynku w Polsce znacznie wzrosła. W roku 2018, polski rynek zanotował 12% wzrost w liczbie ogłoszonych przejęć. Jednakże w porównaniu do lat poprzednich (2016-2017), kiedy to duże transakcje przyczyniły się do wzrostu wartości polskiego rynku do ok. 10 milionów EUR, rok ubiegły zanotował prawie 40% spadek w wartości transakcji M&A. Tak czy inaczej, dostępność atrakcyjnego majątku, obecne wyceny oraz mierzalny wzrost ekonomiczny sprzyjają zainteresowaniu polskim rynkiem M&A. Co więcej optymistyczne są też prognozy dla polskiego rynku M&A i JV. Zachodzą również znaczące zmiany w polskiej legislacji, które już wywierają lub w przyszłości wywierać będą wpływ rynek M&A. Poniższy opis przedstawia niektóre, warte wspomnienia zmiany wprowadzone do polskiego prawa.

  • Anita Bazylewicz-Ogórek

    Właściwość stosunku prawnego w przypadku najmu rzeczy ruchomej. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2018 r., III CZP 93/17

    Transformacje Prawa Prywatnego 3/2019

    „Czy za sprzeczne z właściwością (naturą) stosunku prawnego (umowy najmu, zawartej na czas określony), a tym samym za nieważne na podstawie art. 3531 k.c. w zw. z art. 58 k.c., można uznać postanowienie umowne zezwalające jednej stronie stosunku prawnego na czasowe powstrzymanie się z własnym świadczeniem i zachowanie prawa do świadczenia wzajemnego, z uwagi na nienależyte wykonanie zobowiązania przez drugą stronę stosunku prawnego, do czasu wywiązania się przez tę stronę ze swojego zobowiązania umownego?”

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    State court refuses recognition or enforcement in collusion cases (Sąd odmawia uznania lub stwierdzenia wykonalności wyroku w sprawach dotyczących zmowy)

    International Law Office

    Według Artykułu 1214 Kodeksu Postępowania Cywilnego polskie sądy państwowe mogą odmówić wykonania wyroku arbitrażowego wydanego w Polsce wyłącznie z powodu braku zdolności arbitrażowej, naruszenia porządku publicznego lub praw konsumenta (więcej informacji zob. „Wprowadzono ważne zmiany w zakresie arbitrażu konsumenckiego”). Podstawy odmowy są ograniczone i spójne ze standardami międzynarodowymi.  Jest to zrozumiałe gdyż w Polsce wniosek o uchylenie wyroku uważany jest za podstawowy środek odwoławczy względem wadliwego wyroku. Pozwala to na szerszą (lecz nadal ograniczoną) weryfikację wyroku arbitrażowego, podobną do tej przepisanej regulacjami Prawa Modelowego Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL).

  • 2018

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Arbitral tribunals must consider all evidence or risk violating public policy (Sądy arbitrażowe muszą uwzględnić całość materiału dowodowego lub ryzykują naruszenie klauzuli porządku publicznego)

    International Law Office

    Dobrze ugruntowaną zasadą jest to, iż uchylenie wyroku arbitrażowego lub odmowa jego uznania bądź wykonalności w związku z naruszeniem klauzuli porządku publicznego może nastąpić wyłącznie w ostateczności w celu sanowania poważnego błędu w orzeczeniu. Dobrze ugruntowane jest również to, że w postępowaniach post-arbitrażowych sądy powszechne nie rozważają faktów ustalonych przez sąd arbitrażowy. Choć na papierze zasady te są jasne, tracą one na swej jasności w przypadku zastosowania do konkretnych spraw. Niedawna decyzja Sądu Najwyższego ilustruje konflikt pomiędzy porządkiem publicznym w teorii i praktyce.

  • Marek Topór, Rafał Kos

    Statutory limitations of claims periods excluded from public order (Ustawowe ograniczenia okresu przedawnienia roszczeń wyłączone z porządku publicznego)

    International Law Office

    W jednym z ostatnich orzeczeń Sąd Najwyższy stwierdził, iż autonomiczna pozycja sądów arbitrażowych jako alternatywy dla sądów państwowych oznacza, iż kontrola prawna wyroku arbitrażowego przez trybunał arbitrażowy nie może być uważana za równoważną z kontrolą apelacyjną dokonaną przez sąd. Sprawowany przez sądy państwowe nadzór nad arbitrażem jest głównie nakierowany na nadużycia arbitrażu stanowiące naruszenia nie tylko z punktu widzenia stron, ale również ogólne naruszenia porządku publicznego; niemniej jednak Sąd Najwyższy orzekł, iż przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń są wyłączone spod tej kategorii.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Supreme Court decides that assignee is bound by arbitration agreement (Sąd Najwyższy decyduje, iż cesjonariusz jest związany umową arbitrażową)

    International Law Office

    Przeniesienie praw i obowiązków z umowy stanowi część codziennej działalności. Zagadnienie to może skomplikować się jeśli przenoszone roszczenie jest objęte umową arbitrażową. Niedawna decyzja Sądu Najwyższego pokazuje, że w takim przypadku cesjonariusz i dłużnik muszą rozwiązać spory między sobą na drodze arbitrażu. Pozwani w niniejszej sprawie oraz inna polska spółka zawarły umowę konsorcjum w celu realizacji dużego projektu budowlanego w Polsce. Polski członek konsorcjum przeniósł swe roszczenia względem irlandzkiego lidera konsorcjum na polski bank w celu zabezpieczenia umowy kredytowej. Bank zdecydował dochodzić owych roszczeń względem stron irlandzkich przed polskim sądem powszechnym.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek

    The Class Actions Law Review 2018 – Poland (Przegląd postępowań grupowych 2018 – Polska)

    Law Business Research

    W Polsce mechanizm dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym, który można postrzegać jako Polską wersję amerykańskiej class action, funkcjonuje od 2010 r. Mechanizm ten został wprowadzony do polskiego system prawnego na mocy Ustawy z dnia 17 grudnia 2009 o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Dziennik Ustaw 2010.7.44 z dnia 18 stycznia 2010 (Ustawa). Ustawa ta jest aktem odrębnym od polskiego Kodeksu Postępowania Cywilnego (KPC). Po kilku latach, w roku 2017,  Ustawa została znowelizowana na mocy Ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (dalej: ‘Nowelizacja 1’); nowelizacje obowiązują od dnia 1 czerwca 2017.

  • Rafał Kos

    What’s New in European Arbitration? (Co nowego w europejskim arbitrażu?)

    Dispute Resolution Journal

    W dopiero opublikowanym wyroku Sądu Okręgowego w Dortmundzie z dnia 13 września 2017 (Wpis rejestrowy Nr 8 O 30/16 (Kart)), sąd stwierdził, iż jeśli roszczenie o szkody kartelowe zostaje zgłoszone w oparciu o kontrakt poddany umowie arbitrażowej, to roszczenie takie podlega rozstrzygnięciu w ramach arbitrażu. Stwierdzenie to było nieco zaskakujące, jako że pozostaje w opozycji do przeważającego poglądu doktryny.

  • Grzegorz Pobożniak, Wojciech Wandzel

    The GDPR – New EU Law on Personal Data (RODO – nowe prawo UE dotyczące danych osobowych)

    American Bar Association

    Niekontrolowane dążenie europejskich i amerykańskich firm ku gromadzeniu i eksploatowaniu danych konsumenckich można porównać do gorączki złota, jaka dotknęła Alaskę w XIX w. Posługując się inną metaforą, Doug Fisher, członek zarządu firmy Intel, przewidział, iż dane w XXI w. staną się tym czym w wieku XX była ropa naftowa – dźwignią korporacyjnego wzrostu, z jedna znaczącą różnicą: „ropa naftowa jest surowcem nieodnawialnym, podczas gdy dane stanowią zasoby odnawialne.” Bazy danych stanowią cenne aktywa dla korporacji, zwłaszcza dla przedsiębiorstw z sektora technologii, a aktualna, rosnąca baza danych może prowadzić do bezpośredniego wzrostu sprzedaży. Kiedy zbierane i przetwarzane dane dotyczą osób, które mogą nie być świadome, że ich osobiste dane zostały zapisane i są używane, wzrostowi temu towarzyszą poważne obawy w obszarze ochrony prywatności.

  • Kamil Zawicki, Małgorzata Szydłowska, Marek Topór

    Poland – the Supreme Court Judgements (Polska – wyroki Sądu Najwyższego)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2018

    Kontrola decyzji trybunału arbitrażowego nie jest równoznaczna z kontrolą w obrębie postępowania apelacyjnego, typową dla państwowego wymiaru sprawiedliwości. Specyfika kontroli państwowego wymiaru sprawiedliwości nad wyrokami sadów arbitrażowych ma ten skutek, iż potencjalne naruszenie prawa materialnego per se nie może spowodować uchylenia wyroku arbitrażowego, chyba że takie naruszenie prowadziłoby do pogwałcenia podstawowych zasad porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej, podczas gdy błędna interpretacja regulacji dotyczących przedawnienia nie powoduje sprzeczności decyzji sądu arbitrażowego z owym porządkiem.

  • Grzegorz Pobożniak, Paweł Sikora

    The Admissibility of a European Account Preservation Order in the Event of an Arbitration Clause (Dopuszczalność europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w przypadku klauzuli arbitrażowej)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2018

    Artykuł niniejszy omawia niedawne orzeczenia polskich sądów w przypadkach, gdzie strona umowy, wedle której wszelkie spory miały być rozstrzygane w arbitrażu, składa wniosek przed sądem państwowym. Zażądano wydania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym na podstawie Rozporządzenia (UE) nr 655/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 maja 2014 ustanawiającego procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych. Sąd pierwszej instancji (Sąd Okręgowy) oddalił wniosek argumentując, iż wedle zapisów Rozporządzenia o europejskim nakazie zabezpieczenia na rachunku bankowym, nakaz takowy nie może być wydawany w sprawach poddanych pod arbitraż. Sąd Apelacyjny uchylił ową decyzję i przekazał sprawę ponownie do sądu niższej instancji, w ten sposób pozwalając na możliwość zastosowania nakazu zabezpieczenia. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja argumentacji przedstawionej przez Sądy obydwu instancji oraz komentarza dotyczącego słuszności wymienionych decyzji.

  • Paweł Sikora

    Can arbitrated claims be secured with European account preservation order? (Czy roszczenia poddane pod arbitraż mogą być zabezpieczane europejskim nakazem zabezpieczenia na rachunku bankowym?)

    International Law Office

    Transgraniczne dochodzenie wierzytelności niewątpliwie stoi przed szansą by stać się bardziej skuteczną w związku z przyjęciem Rozporządzenia UE 655/2014 ustanawiającego procedurę Europejskiego Nakazu Zabezpieczenia na Rachunku Bankowym (EN: EAPO) w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawa cywilnych i handlowych. Wedle Artykułu 1 rozporządzenia, Europejski Nakaz Zabezpieczenia na Rachunku Bankowym ma na celu zapobieżenie zagrożeniu późniejszej egzekucji roszczenia wierzyciela poprzez transfer lub wypłatę środków do wysokości określonej w treści nakazu, zdeponowanych na rachunku bankowym dłużnika lub otwartym w jego imieniu w państwie członkowskim UE. Oczywiście uzyskanie korzystnego wyroku stanowi ważny krok, jednakże to skuteczna egzekucja jest tym, co w ostatecznym rozrachunku najbardziej liczy się dla klienta.

  • Paweł Sikora, Wojciech Wandzel

    Litigation and Dispute Resolution – Poland (Postępowania sądowe i pozasądowe – Polska)

    The International Comparative Legal Guide

    System prawny w Polsce to system prawa kontynentalnego (ustawowego), podczas gdy źródło standardów prawnych stanowią akty prawne uchwalone przez organy legislacyjne. Jednym z takich aktów prawnych jest Kodeks Postępowania Cywilnego (skrót Polski: ‘KPC’; skrót angielski ‘CCP’) zawierający przepisy regulujące postępowanie cywilne. System sądów cywilnych w Polsce składa się z trzech poziomów: pierwszy z nich to sądy rejonowe, które w zasadzie są sądami pierwszej instancji; poziom drugi obejmują sądy okręgowe, które są sądami drugiej instancji dla spraw według przepisów prawa rozpatrywanych w pierwszej instancji przez sądy rejonowe; podczas gdy trzeci poziom składa się z sądów apelacyjnych, które z kolei stanowią sądy drugiej instancji w przypadku spraw rozpatrywanych przez sądy okręgowe jako sądy pierwszej instancji.

  • Paweł Sikora

    Shareholders’ rights to give binding instructions to limited liability company managers (Prawa udziałowców do wydawania wiążących poleceń menedżerom spółek z ograniczoną odpowiedzialnością)

    International Law Office

    Zgodnie z Art. 375 Kodeksu Spółek Handlowych, walne zgromadzenie oraz rada nadzorcza spółki kapitałowej nie mogą wydawać zarządowi wiążących poleceń w zakresie prowadzenia spraw spółki. Przepis ten w sposób bezsprzeczny wyjaśnia, iż członkowie zarządów spółek kapitałowych nie są zobowiązani stosować się do poleceń rady nadzorczej bądź walnego zgromadzenia w zakresie prowadzenia spraw spółki.

  • 2017

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    ICC award set aside due to irregularities in arbitrator’s appointment (Wyrok Międzynarodowej Izby Handlowej uchylony w związku z nieprawidłowościami w ustanowieniu arbitra)

    International Law Office

    Sprawy, w których konieczne jest ustanowienie arbitra w imieniu strony zawsze nastręczały kłopotów. W sprawie Siemens przeciwko Dutco Sąd Najwyższy Republiki Francuskiej podkreślił, iż w procesie ustanawiania arbitrów każda ze stron powinna mieć te same prawa. Niedawne postanowienie polskiego Sądu Apelacyjnego powołuje się na podobny tok rozumowania uchylając wyrok Międzynarodowej Izby Handlowej (ICC) w związku z faktem, iż pomiędzy innymi, prawa jednej ze stron zostały rzekomo naruszone kiedy w trakcie postępowania wybrany został pojedynczy arbiter.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    The European Arbitration Review 2018 – Poland

    Global Arbitration Review

    Rok 2017 przyniósł dwie ważne zmiany w krajobrazie polskiego arbitrażu. Po pierwsze, wprowadzony został nowy zbiór zasad arbitrażu konsumenckiego. Zmiany te obejmują formę umowy arbitrażowej oraz podstawy zaskarżenia oraz kwestionowania uznania bądź wykonalności wyroku arbitrażowego. Zmiany owe mają na celu wzmocnienie praw konsumenta w arbitrażu.

  • Ernestyna Niemiec

    The nature and dynamism of civil procedure – rights, rules and judges – comparison between common law and civil law systems (Charakter i dynamika postępowania cywilnego – prawa, zasady, sędziowie – porównanie systemów prawa common law i prawa cywilnego)

    Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ 2017/10

    Przedmiotem niniejszego artykułu jest porównawcza perspektywa na postępowanie cywilne w systemie prawa tradycji common law oraz rodziny prawa kontynentalnego z perspektywy trzech punktów widzenia – obywatela, sądów oraz potencjalnych aspektów postępowania cywilnego. Dlatego moim celem jest zbudowanie piętrowej kompozycji, która rozpoczyna się od poziomu jednostki, przechodzi na poziom strukturalny, by osiągnąć najwyższy stopień – tj. perspektywę globalną.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Agent claiming commission for football transfer caught offside (Agent domagający się prowizji za transfer piłkarski złapany na spalonym)

    International Law Office

    Niedawna decyzja Sądu Najwyższego stwierdziła, iż sąd arbitrażowy nie naruszył [klauzuli] porządku publicznego obniżając roszczenie agenta o prowizję zgłoszone względem klubu piłki nożnej o około 60%, pomimo tego, że prowizja dotyczyła transferu Roberta Lewandowskiego, jednego z najlepszych piłkarzy świata. Decyzja podkreśla, iż w opinii sądu agenci piłkarscy nie powinni domagać się więcej niż 30% kwoty należnej samym piłkarzom jeśli chcą uniknąć oddalanie swych roszczeń jako nadmiernych i stanowiących nadużycie swego prawa.

  • Maciej Truszkiewicz, Wojciech Wandzel

    The Perfect Arbitration Clause? (Idealna klauzula arbitrażowa?)

    American Bar Association

    Czy istnieje coś takiego, jak idealna klauzula arbitrażowa? Prawnicy zajmujący się sprawami gospodarczymi zmagają się z tym zagadnieniem od wielu dekad. W rzeczywistości, idealna klauzula arbitrażowa nie istnieje, ponieważ każdy kontrakt obejmuje różnorodne potrzeby i okoliczności, z których wiele ujawnia się na długo po tym, kiedy klauzula została sporządzona. W rzeczy samej, trudność polegająca na wskazaniu jednej ‘idealnej’ klauzuli arbitrażowej pokazuje jedną z kluczowych korzyści płynących z arbitrażu: Jest to forma rozwiązywania sporów, która dostosowuje się do różnego rodzaju sporów oraz towarzyszących im okoliczności.

  • Grzegorz Pobożniak, Kamil Zawicki

    Protection of shareholders against unfavourable share exchange rate in capital companies merger process (Ochrona wspólnika przed niekorzystnym stosunkiem wymiany udziałów lub akcji w procedurze łączenia się spółek kapitałowych)

    International Law Office

    Z założenia proces łączenia się spółek kapitałowych ma być korzystny zarówno z punktu widzenia samych łączących się spółek, jak i ich wspólników. Jednakże czasami w wyniku połączenia wspólnik otrzymuje mniej udziałów w spółce przejmującej, niż powinien. Zatem połączenie jest niekorzystne zarówno z punktu widzenia ekonomicznego jak i z punktu widzenia uprawnień korporacyjnych. W takim kontekście powstaje pytanie czy na gruncie  prawa polskiego możliwa jest ochrona interesów wspólnika przed niekorzystnym dla niego parytetem wymiany udziałów i w jaki sposób może być ona zrealizowana.

  • Grzegorz Pobożniak, Kamil Zawicki

    Three’s a crowd? Third-party arbitration funding (Trzech to tłum? Finansowanie arbitrażu przez strony trzecie)

    International Law Office

    Finansowanie arbitrażu przez strony trzecie może być korzystne zarówno dla posiadających niewystarczające środki rozwijających się firm, jak i dla dochodowych spółek o ustalonej pozycji, pozwalając im pokrywać koszty prawne potencjalnie skomplikowanych postępowań. Niemniej jednak spółki powinny być świadome potencjalnego ryzyka i minusów tego rozwiązania, takich jak troska o zaufanie poufności i uprzywilejowania poufnych informacji, interes własny strony finansującej w osiągnięciu zysku ze swej inwestycji oraz potencjalnych konfliktów interesów pomiędzy stronami finansującymi, a arbitrami. Niektóre jurysdykcje oraz instytucje arbitrażowe rozważają wprowadzenie zewnętrznego uregulowania zjawiska finansowania arbitrażu przez strony trzecie.

  • Andrzej Kubas, Dominik Gałkowski, Kamil Zawicki, Rafał Kos

    International Arbitration – Poland Law & Practice (Arbitraż Międzynarodowy w Polsce – Prawo & Praktyka)

    Chambers Practice Guides

    Ogólnie rzecz biorąc, jak wskazuje ostatnie badanie w tym zakresie arbitraż staje się w Polsce coraz bardziej popularną metodą rozwiązywania sporów. Według przeprowadzonego przez Komisję Europejską studium o tytule ‘Business-to-Business Alternative Dispute Resolution in the EU’ przygotowanego na podstawie 500 wywiadów z polskimi przedsiębiorcami, 15% z nich odwoływało się już do arbitrażu, co – ex aequo z Włochami – daje Polsce drugie miejsce pośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Zgodnie z wynikami ostatniego badania z 2015 r. 75% firm mających już doświadczenia z arbitrażem wyraziło chęć skorzystania z tej metody rozwiązywania sporów w przyszłości.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Supreme Court confirms that agent’s email authorisation is necessary to enter into arbitration agreement (Sąd Najwyższy potwierdza że przesłane pocztą email umocowanie pełnomocnika jest konieczne dla zawarcia umowy arbitrażowej)

    International Law Office

    Kontrakty międzynarodowe są częstokroć zawierane na drodze korespondencji email. Praktyka ta wymaga bardziej liberalnego podejścia do formy umów arbitrażowych zawieranych na gruncie Konwencji Nowojorskiej. Jednakże Konwencja nie wypowiada się na temat formy jaką powinno mieć umocowanie (pełnomocnictwo) pełnomocnika do zawarcia umowy arbitrażowej. Niedawne orzeczenie Sądu Najwyższego potwierdza, że wedle prawa polskiego takie umocowanie jest wymagane i powinno mieć przynajmniej taką samą formę jak ta wymagana dla zawarcia samej umowy (tj. przynajmniej formę dokumentu elektronicznego). Decyzja ta również pokazuje, iż zagadnienie umocowania pełnomocnika do zawarcia umowy arbitrażowej jest problematyczne, aczkolwiek nie tylko w Polsce.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Barbara Jelonek-Jarco

    Non-disclosure agreements: an effective tool during negotiations (Umowy o zachowaniu poufności: skuteczne narzędzie podczas negocjacji)

    International Law Office

    Bezpieczeństwo i powodzenie transakcji jest w dużym stopniu zależne od właściwego przeprowadzenia procesu poprzedzającego jej finalizację. Na etapie przedkontraktowym umowa o zachowaniu poufności (NDA) jest pierwszą z umów regulujących wzajemne stosunki między stronami zaangażowanymi w negocjacje. Zawarcie takiej umowy: ułatwia prowadzenie negocjacji; wzmacnia zaufanie stron i pozwala na ochronę istotnych dla nich informacji.

  • Dominik Gałkowski, Konrad Trzaskowski

    Corporate Recovery & Insolvency 2017 – Poland (Prawo upadłościowe i naprawcze 2017 – Polska)

    The International Comparative Legal Guide

    Regulacje polskiego prawa w obszarze upadłości i restrukturyzacji uległy znacznej zmianie w związku ze zmianami, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2016. Zasadnicze funkcje nowych regulacji to: realizacja polityki ‘nowej szansy’, tj. gwarancja nowego startu dla przedsiębiorców, których przedsiębiorstwa upadły w związku z pogarszającymi się warunkami gospodarczymi; rozdzielenie procedur restrukturyzacyjnych mające na celu zapobieżenie piętnowaniu (stygmatyzacji) procedur upadłościowych przez przedsiębiorstwo dłużnika; badanie skuteczności dotychczas obowiązującego prawa wykazało, iż sama deklaracja upadłości w większości przypadków wykluczała jakąkolwiek restaurację przedsiębiorstwa dłużnika w związku z negatywnym nastawieniem środowiska gospodarczego (wierzyciele/kontrahenci) wobec przedsiębiorcy, który ogłosił upadłość.

  • Paweł Sikora

    Limitations on challenging resolutions at shareholder meetings for company mergers (Ograniczenia możliwości zaskarżenia uchwały zgromadzenia wspólników w przedmiocie połączenia)

    International Law Office

    Procedura łączenia półek uregulowana jest w przepisach Kodeksu spółek handlowych zwierającego przepisy dotyczące przyjmowania uchwał wspólników w odniesieniu do tego zagadnienia. Podobnie jak w przypadku innych uchwał wspólników, podczas zgromadzenia wspólników uchwała może zostać zaskarżona na zasadach określonych przepisami KSH. Jednakże, mając na względzie specyfikę procesu łączenia i uznając częściowy prymat interesu spółki nad interesem wspólnika, przewidziane zostały pewne wyjątki od zasad ogólnych.

  • Rafał Kos

    Ewolucja poglądów niemieckiej doktryny i orzecznictwa w zakresie oceny zdatności arbitrażowej sporów korporacyjnych i jej znaczenie dla polskiej praktyki arbitrażowej

    Spory korporacyjne w praktyce arbitrażowej - perspektywa polska i niemiecka

    De lege lata dla uznania zdatności arbitrażowej sporów uchwałowych żadne zmiany polskiego prawa nie są konieczne, podobnie jak okazały się zbędne w prawie niemieckim, które dziś zezwala na skuteczne praktykowanie arbitrażu korporacyjnego. Rzeczywistą przeszkodą dla zaistnienia polskiej praktyki arbitrażowej w sporach uchwałowych, jest brak modelowych reguł postępowania przed sądem arbitrażowym w przypadku wielopodmiotowego sporu ze stosunku spółki, do których wspólnicy i spółka mogliby się odwołać. Tę przeszkodę wyeliminowałoby zaproponowanie stronom postępowania arbitrażowego takiego „prawa modelowego” w zakresie reguł postępowania przed sądem w przypadku sporów uchwałowych, które zagwarantuje im, że w takim postępowaniu zawsze spełniony zostanie standard konstytucyjnego prawa do sądu wspólników. Tak, notabene, uczynił niemiecki DIS.

  • Kuba Gąsiorowski, Wojciech Wandzel

    Enforcement Issues in the Conduct of Arbitration and National Laws in International Arbitration (Zagadnienia wykonalności w prowadzeniu postępowań arbitrażowych oraz praw krajowych w arbitrażu międzynarodowym)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2017

    Postępowanie arbitrażowe jest procesem przynoszącym skutek w postaci orzeczenia arbitrażowego, które może stanowić substytut orzeczenia sądu państwowego w najważniejszym aspekcie – tzn. wykonalności. W konsekwencji zarówno sądy jak i zespoły arbitrażowe powinny przedsiębrać kroki konieczne dla zapewnienia przyszłej wykonalności orzeczenia. Wymaga to takiego zaprojektowania procesu arbitrażu, by uwzględniał on zagadnienie wykonalności oraz prowadzenia postępowania arbitrażowego w sposób pozwalający na elastyczną i mądrą nawigację pomiędzy kilkoma systemami prawnymi, mającą znaczenie wyłącznie w procesie wykonywania orzeczenia na podstawie zapisów Konwencji Nowojorskiej.

  • Kamil Zawicki, Magdalena Krawczyk, Marek Malciak

    Poland – the Supreme Court Judgements (Polska – wyroki Sądu Najwyższego)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2017

    Po jego uznaniu lub wykonaniu orzeczenie arbitrażowe jest równoznaczne z orzeczeniem sądu państwowego, w związku z czym ma ono taką samą moc wiążącą i powagę rzeczy osądzonej jak prawomocne orzeczenie sądu państwowego. Takie orzeczenie arbitrażowe jest wiążące zarówno dla sądów jak i stron postępowania, o czym należy pamiętać przy podejmowaniu decyzji w zakresie późniejszych sporów między tymi samymi stronami. Co więcej, jeśli orzeczenie dotyczy zagadnienia o naturze precedensowej, nie może ono stanowić przedmiotu sporu w toku dalszych postępowań.

  • Kamil Zawicki, Paweł Sikora

    Share purchase agreement forms for share transfers concluded in another state (Forma umowy nabycia akcji dla transakcji przeniesienia akcji dokonanych w innym państwie)

    International Law Office

    Zgodnie z art. 180 Kodeksu Spółek Handlowych dla skutecznego przeniesienia własności wymagane jest zawarcie pisemnej umowy przeniesienia z podpisem potwierdzonym notarialnie. Jest to wymóg bezwzględny, który nie pozostaje w związku z wartością przedmiotu umowy, czy też procentem kapitału własnego spółki stanowiącej obiekt transakcji (jak, na przykład, w przypadku prawa litewskiego). Jednakże nie wszystkie regulacje prawne obowiązujące w UE wymagają zachowania specjalnej formy – a mianowicie formy pisemnej z podpisem poświadczonym notarialnie. Pytanie, które w związku z tym powstaje, to czy w przypadku kiedy umowa zostaje zawarta na gruncie prawa państwa stawiającego mniej restrykcyjne wymagania względem formy umowy sprzedaży udziałów spółki z o.o. z siedzibą w Polsce, zachowanie mniej restrykcyjnej formy wystarczy by skutecznie przenieść tytuł prawny do sprzedawanych udziałów.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Unfair arbitration clause declared invalid (Krzywdzące klauzule arbitrażowe uznane za nieważne)

    International Law Office

    Umowy grupowe zazwyczaj są sporządzane w sposób faworyzujący mocniejszą stronę stosunku umownego. Szczególnie tyczy się to obszaru rozwiązywania sporów (np. sposobu i miejsca). W swym orzeczeniu z dnia 27 października 2016 Sąd Najwyższy orzekł w sposób zdecydowany na korzyść słabszych stron umów uznając klauzulę arbitrażową kontraktu zawartego pomiędzy polskim franczyzobiorcą, a holenderskim franczyzodawcą, wskazującą jako miejsce arbitrażu Nowy Jork, za nieważną, ze względu na jej charakter krzywdzący dla polskiej strony.

  • Paweł Sikora, Wojciech Wandzel

    Litigation & Dispute Resolution 2017 – Poland

    The International Comparative Legal Guide

    W Polsce funkcjonuje system prawa kontynentalnego (stanowionego). Źródłem norm prawnych są natomiast akty prawne uchwalane przez organy władzy ustawodawczej. Jednym z nich jest Kodeks postępowania cywilnego (w skrócie: „k.p.c.”), który zawiera regulacje dotyczące procedury cywilnej. Sądownictwo powszechne w Polsce jest trójstopniowe: pierwszy szczebel stanowią sądy rejonowe, które zasadniczo są sądami pierwszej instancji; drugi szczebel to sądy okręgowe, które są sądami drugiej instancji w sprawach rozpoznawanych przez sądy rejonowe w pierwszej instancji oraz są sądami pierwszej instancji w sprawach enumeratywnie wyliczonych w przepisach prawa; trzeci szczebel stanowią natomiast sądy apelacyjne, które są sądami drugiej instancji w sprawach rozpoznawanych w pierwszej instancji przez sądy okręgowe. Orzeczenia sądu drugiej instancji mogą zostać niekiedy zaskarżone skargą kasacyjną do Sądu Najwyższego. Niektóre kategorie spraw są jednak zastrzeżone do właściwości konkretnych sądów. Przykładowo sądem ochrony konkurencji i konsumentów jest Sąd Okręgowy w Warszawie.

  • Maciej Truszkiewicz, Wojciech Wandzel

    Anticipating Crisis: Preventing Information Leaks (Przewidywanie kryzysu: Zapobieganie wyciekom informacji)

    American Bar Association

    „Na zimne dmuchać” Pomimo faktu, iż Przysłowie to jest powszechnie znane, prawnicy często zapominają stosowania tej zasady względem ochrony danych. Zdają się nie pamiętać o fakcie, że informacja stanowi najcenniejszy kapitał oraz że ich kancelarie narażone są na ataki sieciowe. Dlatego też prawnicy powinni być odpowiednio przygotowani by zabezpieczyć posiadane przez siebie dane i przygotować sposoby rozwiązywania incydentów wycieku danych. Pierwszym krokiem takich przygotowań jest przewidywanie kryzysu, które pomaga w pierwszej kolejności uniknąć kryzysu jednocześnie dając konieczne gwarancje odpowiedniej reakcji.

  • Kuba Gąsiorowski, Maciej Durbas

    Important changes regarding consumer arbitration introduced (Wprowadzono ważne zmiany w dziedzinie arbitrażu konsumenckiego)

    International Law Office

    10 stycznia 2017 na mocy Ustawy of pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich zgodnej z unijną Dyrektywą w sprawie alternatywnych metod rozwiązywaniu sporów (2013/11/EU) zostały wprowadzone znaczące zmiany w zakresie regulacji arbitrażu w Polsce. Wprowadzone zmiany będą miały poważne konsekwencje w dziedzinie biznesu i praktyki prawa w skali ogólnopolskiej, modyfikując szeroki zakres zasad – począwszy od formy umowy arbitrażowej, po warunki egzekucji wyroków. Jednakże celem ustawy nie jest wyłącznie zapewnienie konsumentom wsparcia w ramach arbitrażu, ale również nowego bodźca dla rozwoju i wzrostu arbitrażu w Polsce.

  • Magdalena Krawczyk

    Nowe technologie w służbie Temidy

    Młoda Palestra z dnia 25.01.2017

    Przyjmując założenie, że nadrzędnym celem osób zaangażowanych w tworzenie prawa regulującego funkcjonowanie sądownictwa jest ułatwienie obywatelom dostępu do sądu oraz przyspieszenie postępowań, należałoby oczekiwać, że wszelkie reformy systemowe będą prowadzić do usprawnienia wymiaru sprawiedliwości. Postronny obserwator wielokrotnie miał już jednak szansę zaobserwować, że przy okazji każdej nowelizacji, której misją jest wprowadzenie na salę sądową postępowych nowinek, dochodzi do frontalnego starcia zwolenników i przeciwników innowacyjnych rozwiązań. Czy obawy są uzasadnione, a optymizm nieracjonalny? Czy też raczej wszystkie zastrzeżenia mają u źródła indywidualne bariery związane z lękiem przed porzuceniem swoich przyzwyczajeń?

  • Kamil Zawicki, Rafał Kos

    The European Arbitration Review 2017 – Poland (Europejski Przegląd Arbitrażowy 2017 – Polska)

    Global Arbitration Review

    Jak pokazują ostatnie badania przeprowadzone w tej dziedzinie, arbitraż staje się w Polsce coraz bardziej popularną metodą rozwiązywania sporów. Wedle studium przygotowanego przez Komisję Europejską pod tytułem ‘Alternatywne rozwiązywanie sporów między przedsiębiorstwami w UE’ w oparciu o 500 wywiadów z polskimi przedstawicielami biznesu, 15% z nich już skorzystało z arbitrażu, co stawia Polskę na drugim miejscu w całej Unii Europejskiej. Zgodnie z najnowszymi badaniami z roku 2015, 75% firm, które już wcześniej używały tej metody rozwiązywania sporów wyraża gotowość do ponownego jej wykorzystania w przyszłych sporach.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Rafał Kos

    Class & Group Actions 2017 – Poland (Postępowania grupowe 2017 – Polska)

    The International Comparative Legal Guide

    Od dnia 17 lipca 2010 r. obowiązuje ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r. (Dz.U. 2010 Nr 7, poz. 44) o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej: the „Act”), która wprowadziła do polskiego porządku prawnego nowy mechanizm zbiorowego dochodzenia roszczeń w postaci postępowania grupowego. Jednym zdaniem postępowanie grupowe można ująć jako polską wersję amerykańskiej class action, oczywiście dostosowaną do kontynentalnych tradycji prawniczych.

  • 2016

  • Kamil Zawicki, Kuba Gąsiorowski, Magdalena Krzemińska

    Poland – the Supreme Court Judgments (Polska – orzeczenia Sądu Najwyższego)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2016

    Strony mogą zgodzić się na zarządzenie poprzez Zarządzającego Kontraktem wielopoziomowej procedury rozwiązania sporu. Niemniej jednak po całkowitym wykonaniu kontraktu, w skutek czego Zarządzający Kontraktem zostaje zwolniony ze swych obowiązków, nie istnieje kompetentna osoba (w sposób umowny wyznaczona przez strony), poprzez którą strony mogłyby zainicjować proces rozwiązywania sporu. Dotyczy to również zainicjowania arbitrażu jako ostatecznego etapu procedury wielopoziomowego rozwiązywania sporów.

  • Andrzej Kubas, Maciej Durbas

    Conditional Effectiveness of the Arbitration Agreement (Warunkowa skuteczność umowy arbitrażowej)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2016

    Niniejszy artykuł dotyczy dwóch sytuacji często występujących w międzynarodowym arbitrażu handlowym, tj. zawarcia warunkowej umowy arbitrażowej oraz wdrożenia umowy arbitrażowej w warunkowym kontrakcie pocztowym. W pierwszej części omówiona zostaje możliwość nadania umowie arbitrażowej charakteru warunkowego (z punktu widzenia [prawa] proceduralnego i materialnego), podane są również praktyczne przykłady takich warunkowych umów arbitrażowych. Część druga zajmuje się skutkiem warunkowego kontraktu pocztowego dla klauzuli w nim zawartej. Część trzecia omawia skutki warunkowych umów arbitrażowych, również z perspektywy proceduralnej i materialnej.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Court says no to anti-arbitration injunctions in Poland (Sąd wyklucza możliwość wydania w Polsce zakazu prowadzenia postępowania arbitrażowego)

    International Law Office - Arbitration & ADR – Poland

    Zakazy prowadzenia postępowania sądowego i arbitrażowego stanowią przydatny instrument mający na celu zapewnienie należytego przebiegu postępowania i zapobiegania zjawisku forum shopping. Jednakże, instrument ten – będący również przedmiotem krytyki – nie jest uznawany przez część systemów prawnych. Polska jest jedną z jurysdykcji, w której – jak się twierdzi – wykluczona jest możliwość wydania zakazu prowadzenia postępowania sądowego i arbitrażowego. W postanowieniu z 22 Listopada 2016 r., Sąd Apelacyjny w Krakowie (I ACz 1997/16) potwierdził, że polskie sądy nie mogą powstrzymać strony przed wszczęciem lub kontynuowaniem postępowania przed sądem polubownym.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Supreme Court sets high formal requirements for motion to recognise foreign award (Sąd Najwyższy stawia wysokie wymogi formalne wnioskowi o uznanie zagranicznego wyroku sądu polubownego)

    International Law Office - Arbitration & ADR – Poland

    Strony często pozostają w przekonaniu, że uznanie i wykonanie orzeczenia arbitrażowego stanowi czystą formalność, skoro merytoryczne postępowanie już się zakończyło. Jednakże, ten etap postępowania może okazać się wysoce formalistyczny i strony winny uważać, aby nie uchybić wymogom formalnym swoich wniosków. Postanowienie Sądu Najwyższego z 25 maja 2016 r. (V CSK 257/15) wskazuje na poważne konsekwencje błędów stron w tym zakresie. Świadczy również, że polskie sądy mogą wymagać od stron złożenia do Sądu nie tylko oryginału lub poświadczonej kopii zapisu na sąd polubowny i wyroku, co wynika z art. IV ust. 1 Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 r.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    No declaratory judgment on validity of arbitration agreement (Sąd powszechny nie może abstrakcyjnie decydować o właściwości sądu polubownego)

    International Law Office - Arbitration & ADR – Poland

    Niepewność prawna jest niepożądana w biznesie. Jest ona jednakże nieodłącznym elementem postępowań spornych, zwłaszcza w zakresie ich wyniku. Inne czynniki, takie jak właściwość sądu, koszty oraz przebieg postępowania mogą i powinny być określone już na samym jego początku. Dotyczy to także tego, czy sprawa powinna być rozpoznana w arbitrażu, czy przed sądem powszechnym.

  • Kuba Gąsiorowski, Maciej Durbas

    Supreme Court decides on res judicata of arbitral awards (Orzeczenie Sądu Najwyższego w zakresie mocy wiążącej wyroków arbitrażowych)

    International Law Office - Arbitration & ADR – Poland

    Niedawny wyrok Sądu Najwyższego stanowi wkład w dyskusję na temat mocy wiążącej wyroków arbitrażowych w innych sprawach. W wyroku z 20 stycznia 2016 r., Sąd Najwyższy wyjaśnił w jakim zakresie ustalenia zawarte w wyroku sądu polubownego (nie tylko jego sentencji) powinny być wzięte pod uwagę przez organy rozpatrujące kolejne spory między tymi samymi stronami. Wyrok może stanowić istotną wskazówkę dla praktyków, którzy chcą użyć orzeczeń sądów polubownych do wsparcia swojego stanowiska w kolejnym postępowaniu sądowym lub arbitrażowym w Polsce.

  • Rafał Kos

    Konstytucyjny model „prawa do sądu” a deficyt formalizmu w wielopodmiotowym postępowaniu arbitrażowym ze stosunku spółki handlowej

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Zgodnie z art. 45 Konstytucji RP każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Pozytywnie określone prawo do sądu znajduje uzupełnienie w art. 77 ust. 2 Konstytucji RP, który ustanawia zakaz zawężającej wykładni przepisów gwarantujących jednostce prawo do sądu – ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej do dochodzenia naruszonych wolności lub praw1. Co ciekawe, oba te kluczowe przepisy Konstytucji RP ustanawiające „prawo do sądu” nie artykułują wprost, o jaki sąd chodzi – państwowy czy może także prywatny, jakim jest sąd arbitrażowy (polubowny).

  • Katarzyna Kostępska

    Pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej w razie niezłożenia w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości w świetle znowelizowanego prawa upadłościowego

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Bezpieczeństwo obrotu gospodarczego oraz jego uczestników wymaga, by eliminować z niego podmioty, które nie przestrzegają podstawowych reguł i zasad, a tym samym stanowią zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania rynku. Jednym ze środków realizujących ten cel jest przewidziana w art. 373 i n. PrUpadł możliwość pozbawienia określonego podmiotu orzeczeniem sądu upadłościowego, na okres od roku do 10 lat, prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia (dalej łącznie jako: „pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej”).

  • Julita Zawadzka

    Uwagi o czynnościach prawnych mortis causa

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Problematyka czynności prawnych mortis causa przez długie lata po wejściu w życie Kodeksu cywilnego pozostawała niejako na uboczu zainteresowań cywilistów. Jednym z niewielu, którzy podejmowali się analizy tej tematyki, był Profesor Andrzej Kubas, który jako pierwszy w polskiej literaturze prawniczej podjął próbę przedstawienia szerszej charakterystyki tych czynności. W ostatnich latach sytuacja ta uległa znaczącej zmianie, a czynności mortis causa stały się przedmiotem interesującej dyskusji.

  • Grzegorz Pobożniak

    Problematyka wyłączania wielości ocen i zdeterminowania właściwej do zastosowania normy (art. 527 § 1 i art. 58 § 1 i 2 KC) w przypadku dokonania czynności prawnej naruszającej interes wierzyciela

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Problem relacji pomiędzy zakresem zastosowania art. 58 § 1 i 2 oraz art. 527 KC jest przedmiotem licznych, często rozbieżnych wypowiedzi orzeczniczych, zapadłych na kanwie różnych stanów faktycznych. Niniejszy artykuł jest próbą określenia, kiedy czynność prawna dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli jest „tylko” bezskuteczna, a kiedy (przy spełnieniu jakich przesłanek) można uznać ją za nieważną.

  • Barbara Jelonek-Jarco

    Artykuł 5 KC a pewność prawa

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Rola klauzul generalnych w prawie cywilnym jest bardzo istotna. Pozwalają one na dostosowanie systemu prawnego do zmieniającej się rzeczywistości – żadnemu ustawodawcy nie udało się bowiem zrealizować postulatu zupełności systemu prawnego, odpornego na zmieniające się uwarunkowania społeczno-gospodarcze, a jednocześnie pozwalającego na uwzględnienie w każdym rozstrzyganym przypadku uniwersalnych wartości składających się na pojęcie materialnej sprawiedliwości.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek

    Powództwo o ustalenie odpowiedzialności w postępowaniu grupowym

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Obowiązująca od 19.7.2010 r. ustawa z 17.12.2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym w ramach wprowadzonego do polskiego systemu prawa procesowego nowego mechanizmu zbiorowego (grupowego) dochodzenia roszczeń umożliwia ukształtowanie żądania powództwa (verba legis „ograniczenie” żądania) jako żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego (pozwanych).

  • Arkadiusz Radwan

    Powództwo o rozwiązanie spółki z o.o. (art. 271 pkt 1 KSH) – skuteczny instrument rozwiązywania konfliktów korporacyjnych czy „słabe ogniwo” w systemie ochrony mniejszości?

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Jubilat jest emerytowanym Profesorem w Katedrze Prawa Cywilnego Uniwersytetu Jagiellońskiego i jednocześnie adwokatem o ugruntowanej reputacji wytrawnego procesualisty i skutecznego litygatora. Z kolei kreślący te słowa zajmuje się w dużej mierze prawem spółek. Jeśli by zatem wyznaczyć obszar, który by z jednej strony zakreślały zainteresowania Jubilata, bo to się godzi uwzględnić nade wszystko, skoro kontrybucja ma być okolicznościową dedykacją, z drugiej zaś zdolności autora, aby temu wyzwaniu jako tako stawić czoła, to obszar ten w naturalny sposób zawęża się do kilku problemów związanych ze sporami korporacyjnymi i ich rozstrzyganiem przez sądy powszechne i polubowne.

  • Patrycja Wysocka

    Jurysdykcja krajowa w przypadku powództwa pośrednio poszkodowanego akcjonariusza

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Przedmiotem niniejszego artykułu są kwestie procesowe związane z ustalaniem jurysdykcji krajowej w sytuacji, gdy z powództwem występuje akcjonariusz spółki, który doznał tzw. szkody pośredniej. Przy przyjęciu legitymacji czynnej takiego akcjonariusza (o czym szerzej poniżej), w sprawie z elementem transgranicznym, może pojawić się problem mający znaczenie zarówno teoretyczne, jak i praktyczne, a mianowicie wedle jakich zasad i jak rozumianych przesłanek należy ustalać jurysdykcję krajową.

  • Grzegorz Pokrzywka, Mirosław Cejmer

    Zarząd spółki z o.o. wobec zaskarżenia uchwały wspólników przez udziałowca

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Spośród wielu zagadnień składających się na obszerną problematykę funkcjonowania spółek kapitałowych, ostatnimi czasy w debacie doktrynalnej, jak i w rozstrzygnięciach judykatury, na plan pierwszy wysunęła się zdecydowanie kwestia wadliwości uchwał kolegialnych organów korporacyjnych. Dyskusja ta koncentruje się przede wszystkim na próbach ustalenia charakteru sankcji cywilnoprawnej dotykającej sprzeczne z ustawą uchwały wspólników względnie walnych zgromadzeń.

  • Magdalena Jabczuga-Kurek

    Legitymacja czynna członka zbiorowości w nietypowych sprawach o ochronę czci i dobrego imienia

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Zgodnie z dyspozycją art. 23 KC dobra osobiste człowieka, jak m.in. jego cześć i dobre imię, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Aktualizacja określonych w art. 24 KC roszczeń z tytułu naruszenia dóbr osobistych następuje zaś dopiero wtedy, gdy zarzut naruszenia dobra osobistego podnosić będzie osoba, której wskazany wyżej przepis gwarantuje ochronę. Komplikacje pojawiają się jednak w sytuacji, w której inkryminowana wypowiedź dotyczy nie jednej konkretnej osoby, ale całej grupy osób określonej zbiorowo przez naruszyciela.

  • Maciej Durbas

    Przekazanie sprawy sądowi polubownemu przez sąd powszechny (postępowanie remisyjne) – art. 1209 KPC

    Usus Magister Est Optimus. Rozprawy prawnicze ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Kubasowi

    Niniejsze opracowanie dedykuję Panu Profesorowi Andrzejowi Kubasowi, mojemu Patronowi w czasie odbywania aplikacji adwokackiej w Krakowie, jako uczczenie Jego pracy naukowej i praktyki. Współpraca z Panem Profesorem stanowiła (i wciąż stanowi) dla mnie nie tylko okazję do nieustannej nauki prawa. Charyzma Pana Profesora, jego poczucie humoru, ale przede wszystkim postawa czynią z Niego, w moim przekonaniu, wzór adwokata, ale i arbitra. Jako że praktyka Pana Profesora obejmuje także postępowania arbitrażowe, moim naturalnym wyborem był temat związany z szeroko pojętym arbitrażem.

  • Maciej Durbas

    Favourable award does not guarantee successful execution of claims (Korzystny wyrok nie gwarantuje skutecznej egzekucji roszczeń)

    International Law Office - Arbitration & ADR – Poland

    Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 9 Października 2015 r. stanowi ostatni ważny wkład w rozwój prawa arbitrażowego w Polsce. Sąd wyraźnie rozdzielił jurysdykcję sądów powszechnych i polubownych w zakresie egzekucji roszczeń. Omówił także kwestię zarzutu potrącenia podniesionego po wydaniu wyroku. Co najistotniejsze dla podmiotów zagranicznych prowadzących w Polsce postępowania arbitrażowe, sąd wskazał, kiedy roszczenie objęte ważnym i skutecznym zapisem na sąd polubowny może być rozpatrzone wyłącznie przez sąd powszechny.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Interruption of limitation period of claim covered by arbitration agreement (Przerwanie biegu przedawnienia roszczenia objętego zapisem na sąd polubowny)

    International Law Office - Arbitration & ADR – Poland

    Przedawnienie roszczeń na gruncie prawa polskiego jest kwestią prawa materialnego, a nie procedury. Niemniej jednak czynności procesowe (np. wszczęcie postępowania sądowego lub arbitrażowego) są istotne w tym zakresie, gdyż mogą doprowadzić do przerwy biegu przedawnienia. Skuteczne przerwanie biegu przedawnienia może być kluczem do ostatecznego sukcesu w postępowaniu. Jednakże, strony są często niepewne, czy sprawa powinna być rozpatrzona w arbitrażu, czy przed sądem powszechnym. Jeśli popełnią w tym zakresie błąd, istnieje ryzyko, że bieg przedawnienia nie zostanie przerwany, a tym samym roszczenie przedawni się.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Rafał Kos

    Class & Group Actions 2016 – Poland (Postępowania grupowe 2016 – Polska)

    The International Comparative Legal Guide

    Od dnia 17 lipca 2010 r. obowiązuje ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r. (Dz.U. 2010 Nr 7, poz. 44) o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej: the „Act”), która wprowadziła do polskiego porządku prawnego nowy mechanizm zbiorowego dochodzenia roszczeń w postaci postępowania grupowego. Jednym zdaniem postępowanie grupowe można ująć jako polską wersję amerykańskiej class action, oczywiście dostosowaną do kontynentalnych tradycji prawniczych

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    The European, Middle Eastern and African Arbitration Review 2016 – Poland

    Global Arbitration Review

    Rok 2015 przyniósł dwie bardzo istotne nowelizacje polskiego prawa arbitrażowego: zmiany wprowadzone Ustawą z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Prawo restrukturyzacyjne), której zasadnicza część wchodzi w życie 1 stycznia 2016 roku, oraz zmiany wprowadzone Ustawą z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Ustawa ADR), której proces legislacyjny wciąż trwa. Celem obu tych nowelizacji było dostosowanie przepisów polskiego prawa arbitrażowego (i ogólnie rzecz biorąc przepisów dotyczących polubownego rozwiązywania sporów) do potrzeb współczesnego biznesu oraz stworzenie warunków przyjaznych arbitrażowi.

  • 2015

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Time limits in arbitration agreements (Terminy w umowach o arbitraż)

    International Law Office - Arbitration & ADR - Poland

    Wysokie wymogi dla postępowań określone w umowach o arbitraż, takich jak krótkie terminy, mogą mieć poważne konsekwencje, w tym utratę skutku prawnego tych umów. Co więcej, strony muszą starannie wybierać argumenty, gdyż mogą one zostać użyte przeciwko nim w późniejszym czasie. Rola arbitrów w przezwyciężeniu problemów proceduralnych ze stronami jest również istotna dla wydania orzeczenia, które będzie wykonalne. Kwestie te pojawiły się w ostatnim wyroku wydanym w postępowaniu postarbitrażowym. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2015 roku poświęcony jest wykładni umów o arbitraż.

  • Andrzej Kubas, Kamil Zawicki, Rafał Kos

    International Arbitration – Poland Law & Practice (Arbitraż międzynarodowy w polskim prawie i praktyce)

    Chambers Practice Guides

    Ogólnie rzecz biorąc w Polsce arbitraż staje się coraz bardziej popularnym sposobem rozwiązywania sporów, czego dowodzą badania przeprowadzone ostatnio w tym zakresie. Jak wynika z przeprowadzonego niedawno przez Komisję Europejską badania „Business-to-Business Alternative Dispute Resolution in the EU” [Business-to-Business Alternatywne metody rozwiązywania sporów w UE] opartego na 500 wywiadach przeprowadzonych z polskimi przedsiębiorcami, 15% spośród nich korzystało już z arbitrażu, co daje pod tym względem Polsce drugie miejsce w całej Unii Europejskiej, ex-equo z Włochami.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    Amendments to arbitral law – more efficient postarbitral proceedings (Zmiany w prawie arbitrażowym – skuteczniejsze postępowania postarbitrażowe )

    International Law Office - Arbitration & ADR - Poland

    Arbitraż jest często opisywany jako szybki sposób rozstrzygania sporów w porównaniu do postępowania sądowego. To, czy teza ta jest dalej aktualna w odniesieniu do długości samego postępowania arbitrażowego jest dyskusyjne. Jednakże arbitraż nie działa w próżni, a postępowanie sądowe jest również konieczne aby obronić albo wyegzekwować prawa stron. Jeżeli wygrywająca strona chce wykonać korzystne orzeczenie arbitrażowe, stara się o pomoc sądu w postępowaniu o uznanie czy stwierdzenie wykonalności. Jeżeli strona nie jest zadowolona z wyniku postępowania arbitrażowego, może złożyć wniosek do sądu o uchylenie orzeczenia arbitrażowego. W konsekwencji postępowanie postarbitrażowe jest niezbędnym uzupełnieniem postępowania arbitrażowego. Tak więc długość tego poprzedniego powinna zostać dodana do czasu trwania tego ostatniego w celu ustalenia całkowitego czasu trwania dochodzenia roszczeń w arbitrażu. Kiedy analizuje się postępowanie arbitrażowe i postarbitrażowe razem, jasnym jest, że skuteczność postępowania postarbitrażowego jest istotna w zapewnieniu szybkiego rozstrzygania sporów. Jest to spore wyzwanie w wielu jurysdykcjach, w tym w Polsce.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Barbara Jelonek-Jarco

    Litigation and Dispute Resolution – Poland (Postępowania sądowe i pozasądowe – Polska)

    Global Legal Insights 2015

    W porównaniu do innych krajów europejskich, efektywność postępowań sądowych w Polsce należy oceniać pozytywnie, a w najbliższych latach należy spodziewać się kolejnych ulepszeń w tym zakresie. Wszystkie ostatnie poprawki do kodeksu postępowania cywilnego były kierowane ku gwarancji ulepszonego i bardziej efektywnego przebiegu postępowań. Zmiany w zapisach, które wprowadziły zasadę koncentracji materiału procedurowego, uzupełnioną o zasadę władzy dyskrecjonalnej dla sędziego, dały sądom narzędzia zapewniające efektywny i szybki przebieg postępowań – sędzia musi zarówno odgrywać rolę arbitra w sporze między stronami, jak i zarządcy, który powinien przeciwdziałać jakimkolwiek próbom przedłużenia postępowania, i powinien obrać za cel jak najszybsze rozwiązanie sporu, oczywiście bez szkody dla rozwiązania sprawy.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    International Arbitration 2015 (Arbitraż Międzynarodowy 2015)

    Global Legal Group

    Polskie prawo przewiduje zarówno formalne jak i materialne wymagania dla umów o arbitraż. Jeśli chodzi o formę, umowa o arbitraż, zgodnie z art. 1162 § 1 ustawy z 17 Listopada 1964 – Kodeks Postępowania Cywilnego („KPC”), musi być zawarta na piśmie. To wymaganie jest również spełnione, gdy zapis zamieszczony został w wymienionych między stronami pismach lub oświadczeniach złożonych za pomocą środków porozumiewania się na odległość, które pozwalają utrwalić ich treść. Powołanie się w umowie na dokument zawierający postanowienie o poddaniu sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego spełnia wymagania dotyczące formy zapisu na sąd polubowny, jeżeli umowa ta jest sporządzona na piśmie, a to powołanie się jest tego rodzaju, że czyni zapis częścią składową umowy (art. 1162 § 2 KPC).

  • Kuba Gąsiorowski, Rafał Kos

    Elektrim case era comes to an end (Era sprawy Elektrimu zbliża się do końca)

    International Law Office - Arbitration & ADR - Poland

    W dniu 9 czerwca 2015 r. Prezydent podpisał ustawę Prawo restrukturyzacyjne. Ta nowa regulacja (która w pełni wejdzie w życie 1 stycznia 2016 r.) zmieni kształt polskich przepisów dotyczących upadłości, niewypłacalności i restrukturyzacji, tak aby firmom łatwiej było stanąć na nogi po okresie trudności finansowych. Z perspektywy arbitrażu nowe prawo odchodzi od kontrowersyjnych przepisów – dobrze znanych środowisku arbitrażowemu ze sprawy Elektrimu – na mocy których ogłoszenie upadłości sprawiało, że zapisy na sąd polubowny zawarte przez upadłą spółkę stawały się bezskuteczne. Zasadniczo, w przyszłości ogłoszenie upadłości nie będzie zakłócało trwającego postępowania arbitrażowego. Nowe przepisy zasługują na bliższe zbadanie przez każdy zagraniczny podmiot, który zawarł zapis na sąd polubowny z polską spółką.

  • Rafał Kos

    The «Arbitrability II » Decision of the German Supreme Court (BGH ) – the German Benchmark for Arbitrating Corporate Disputes in Poland? (Decyzja Najwyższego Sądu Republiki Federalnej Niemiec (BGH) «Zdatność Arbitrażowa II») – niemiecki standard dla decyzji w postępowaniach arbitrażowych w Polsce?

    The Challenges And The Future Of Commercial And Investment Arbitration

    Porównanie niemieckich i polskich uregulowań w zakresie prawa spółek i prawa procesowego łącznie  z prawem arbitrażowym opiera się na oczywistych fundamentach teoretycznych. W odniesieniu do prawa spółek, polskie regulacje najczęściej przenoszą rozwiązania przyjęte przez prawodawcę niemieckiego. Prawo procesowe w obydwu systemach oparte jest na tych samych zasadach postępowania i podobnym ujęciu i pojmowaniu instytucji procesowych.

  • Agnieszka Raczkowska, Rafał Kos

    Loss of effect of arbitration clause (Utrata skuteczności klauzuli arbitrażowej)

    International Law Office - Arbitration & ADR - Poland

    W dniu 5 lutego 2015 r. Sąd Najwyższy wydał orzeczenie (V CSK 231/14) dotyczące przepisu prawa związanego z wygaśnięciem klauzuli arbitrażowej (t.j., Art. 1168 KPC). Zgodnie z niniejszym przepisem, w przypadku gdy osoba wskazana w klauzuli arbitrażowej jako arbiter albo arbiter główny odmawia wykonywania tej funkcji – bądź wykonywanie tej funkcji przez taką osobę jest niemożliwe z innych względów, o ile strony nie zdecydują inaczej, klauzula arbitrażowa traci swą skuteczność. Zgodnie z tym samym przepisem, o ile strony nie zdecydowały inaczej, klauzula arbitrażowa utraci swą skuteczność w przypadku, gdy sąd polubowny w niej wskazany odmówi rozpoznania sprawy, bądź zbadanie sprawy przez ten sąd jest niemożliwe z innych powodów.

  • Grzegorz Pobożniak

    Wokół problematyki zaskarżania uchwał połączeniowych

    Glosa

    Glosowany wyrok Sądu Najwyższego (dalej jako SN) porusza trzy istotne dla problematyki zaskarżania uchwał połączeniowych spółek kapitałowych kwestie, a mianowicie: 1) jakie jest właściwe znaczenie zakazu opierania powództwa o ustalenie nieważności uchwały połączeniowej lub jej uchylenie o zarzuty dotyczące parytetu wymiany udziałów lub akcji (art. 509 § 3 kodeksu spółek handlowych1)?; 2) czy naruszenie przepisów kodeksu spółek handlowych zaistniałe w toku procedury połączeniowej, poprzedzające podjęcie uchwały połączeniowej, może stanowić podstawę do zakwestionowania uchwały połączeniowej?; 3) czy ograniczenie czasowe określone w art. 497§ 2 k.s.h., zakazujące uchylenia połączenia po upływie 6 miesięcy od dnia jego zarejestrowania, należy odnosić tylko do kompetencji sądu rejestrowego działającego z urzędu, czy też powinno być ono rozumiane jako obejmujące również zakaz stwierdzenia nieważności lub uchylenia uchwały połączeniowej po tym terminie?

  • Rafał Kos

    Public order – compensatory function of penalty clause (Porządek publiczny – odszkodowawcza funkcja klauzuli karnej)

    International Law Office - Arbitration & ADR – Poland

    13 lutego 2014 r. Sąd Najwyższy (V CSK 45/13) potwierdził, iż zasada odszkodowawczej funkcji klauzul karnych stanowi podstawową regułę porządku publicznego. Z punktu widzenia arbitrażu handlowego kluczowe zagadnienie odnosi sie do wymogów wykonywania wyroków zagranicznych w Polsce oraz granic klauzuli porządku publicznego. Orzeczenie wywołało debatę na temat kryteriów, jakim należy hołdować przy dokonywaniu oceny czy wyrok pozostaje w zgodzie z fundamentalnymi zasadami polskiego systemu prawnego. Daje ono również podstawy do zbadania innych standardów prawnych podlegających klauzuli porządku publicznego.

  • Rafał Kos

    Charakter prawny interwencji zgłoszonej przez wspólnika spółki kapitałowej w sporze o unieważnienie uchwały

    Glosa 2/2015

    Uznanie przez Sąd Najwyższy (dalej jako SN), że interwencja wspólnika w sporze o uchylenie bądź stwierdzenie nieważności uchwały spółki kapitałowej ma charakter niesamoistny, jeśli jest zgłoszona po stronie pozwanej spółki, natomiast jest samoistna, gdy wspólnik zgłosi ją po stronie wspólnika zaskarżającego uchwałę, stanowi niebezpieczny precedens. Taki pogląd oznacza istotne ograniczenie praw wspólnika popierającego ważność podjętej uchwały do poszukiwania ochrony sądowej jego prawa udziałowego, względem wspólnika, który chce wyeliminować uchwałę z obrotu prawnego.

  • Kamil Zawicki, Kuba Gąsiorowski, Maciej Durbas

    Poland – The Supreme Court Judgements and Decisions of Appellate Courts (Polska – Orzeczenia Sądu Najwyższego a decyzje Sądów Apelacyjnych)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2015

    Umowa arbitrażowa obejmuje nie tylko spory wyraźnie wskazane jej zakresem rzeczowym, ale również sprawy związane z takimi sporami. W rezultacie zakaz rozpoznania sprawy przez sąd państwowy ma zastosowanie również w przypadku, gdzie rozstrzygnięcie sprawy przedstawionej pod rozwagę sadu państwowego jest niemożliwe bez zbadania sporu będącego przedmiotem takiej umowy.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Andrzej Kubas

    Two Examples of Interaction between State Courts and Arbitration: Ruling on the Competence of an Arbitral Tribunal to Adjudicate and Injunctive Relief in Arbitral Proceedings (Dwa przykłady interakcji pomiędzy sądami państwowymi a arbitrażem: rozstrzyganie o kompetencji trybunału arbitrażowego do orzekania oraz zabezpieczenia w postępowaniu arbitrażowym)

    Czech (&Central European) Yearbook of Arbitration 2015

    Pomimo faktu, iż arbitraż międzynarodowy osiągnął znaczny poziom niezależności od sądów państwowych, sądy te nie przestają odgrywać ważnej roli dla skuteczności postępowania arbitrażowego. Interakcje pomiędzy sądami państwowymi a sądami arbitrażowymi mogą odznaczać się szczególnym stopniem nasilenia w obszarach, w których w trakcie arbitrażu sądy arbitrażowe i sądy państwowe posiadają równoległe bądź zbieżne kompetencje. Sądy państwowe odgrywają ważną rolę w zakresie badania jurysdykcji sądu arbitrażowego w danej sprawie.

  • 2014

  • Rafał Kos

    Zdatność arbitrażowa i klauzula arbitrażowa w sporach korporacyjnych. Komentarz do orzeczenia arbitrażowego.

    e-przegląd arbitrażowy 2014, No. 3-4

    Jeden z polskich sądów arbitrażowych wyraził pogląd, iż zdatność arbitrażowa sporów toczących się wokół roszczeń o uznanie nieważności uchwały spółki jest zależna od okoliczności, które niezmiennie wymagają oceny in concreto. Opinia ta jest w sposób oczywisty błędna, a komentarz wyjaśnia powody, dla których zdatność arbitrażowa sporów korporacyjnych nie powinna budzić żadnych wątpliwości.

  • Kuba Gąsiorowski

    Dlaczego ziemia, kapitał i praca nie wystarczą, czyli jak instytucje prawno – polityczne wyznaczają granice rozwoju gospodarczego?

    Koło Naukowe Historii Doktryn WPiA UJ 2014

    Ojciec ekonomii – Adam Smith – w swoim najważniejszym dziele zatytułowanym „Badania nad naturą i przyczynami Bogactwa Narodów” wyróżnił trzy czynniki produkcji: ziemię, pracę i kapitał. Skuteczna kombinacja tych trzech czynników miała decydować o sukcesie gospodarczym danego narodu. Wspomniana „skuteczna kombinacja” to nic innego jak – by użyć słów samego Adama Smitha – „prawa i instytucje” danego narodu, które decydują o tym, w jakim stopniu zostają wyzyskane czynniki produkcji.

  • Maciej Durbas

    Dowód z nagrania prywatnego i inne podobne środki dowodowe w postępowaniu arbitrażowym

    Naczelna Rada Adwokacka, Materiały pokonferencyjne

    Arbitraż charakteryzuje się szeregiem zalet, które czynią z niego dobrą alternatywę dla postępowania przed sądem powszechnym. Jedną z takich zalet jest większa swoboda arbitrów w kształtowaniu zasad postępowania dowodowego, w tym dopuszczalności pewnych środków dowodowych. Celem niniejszej pracy jest udzielenie odpowiedzi na pytanie o możliwość przeprowadzenia dowodu z prywatnego nagrania w postępowaniu przed polskim sądem polubownym z uwzględnieniem istniejącej praktyki międzynarodowej w tym zakresie.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    The Arbitrators’ (Perceived) Power to Revise a Contract vs. the Power of the Public Policy Clause (Wpływ klauzuli porządku publicznego na uprawnienie arbitrów do zmiany umowy)

    The Austrian Yearbook on International Arbitration 2014

    „Arbitraż jest instytucją, który zawdzięcza swoje istnienie wyłącznie woli stron”. To zdanie jest często wykorzystywane jako motyw przewodni objaśniający istotę arbitrażu. Zwraca bowiem uwagę na dwie zasadnicze cechy sądownictwa polubownego, a mianowicie jego umowny charakter i decydującą rolę stron w kształtowaniu postępowania arbitrażowego.

  • Kamil Zawicki, Kuba Gąsiorowski, Maciej Durbas

    The Supreme Court Judgments and Decisions of Appellate Courts: Poland (Wyroki Sądu Najwyższego i Orzeczenia Sądów Apelacyjnych: Polska)

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration 2014

    W dniu 26 czerwca 2007 roku, dwie polskie firmy, P oraz I zawarły umowę ramową mającą na celu stworzenie warunków dla zawierania umów opcji na rynku finansowym. W dniu 11 lipca 2008 r. strony zawarły dodatkową umowę zabezpieczającą roszczenia firmy I wobec firmy P.

  • Barbara Jelonek-Jarco, Julita Zawadzka

    The Influence of Violation of the Independence and Impartiality Rules on the Enforceability and Effectiveness of the Arbitral Award (Wpływ Naruszenia Zasad Niezależności i Bezstronności na Wykonalność oraz Skuteczność Orzeczenia Arbitrażowego)

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration 2014

    Zasady niezależności i bezstronności arbitrów są gwarantowane przez różne mechanizmy. Obejmują one obowiązek nałożony na arbitra co do ujawniania wszelkich okoliczności, które mogłyby stwarzać wątpliwości co do ich bezstronności i niezależności lub prawa stron do wyłączenia arbitra.

  • Agnieszka Trzaska-Śmieszek, Barbara Jelonek-Jarco

    Litigation and Dispute Resolution – Poland (Postępowania sądowe i pozasądowe – Polska)

    Global Legal Insights 2014

    Postępowanie przed polskim sądami w sprawach cywilnych, zasadniczo należy uznać za dość efektywne. Ostatnie nowelizacje (zmiany) w procedurze cywilnej ukierunkowane były na zapewnienie coraz sprawniejszego przebiegu postępowania, a co za tym idzie, rozstrzygnięcia sporu we właściwym czasie. W coraz większym zakresie postępuje informatyzacja postępowania cywilnego (będąca przejawem ogólnego trendu informatyzacji wymiaru sprawiedliwości jako takiego). W 2011 r. wprowadzono instytucje e-protokołu – w sądach wyposażonych w niezbędny sprzęt i oprogramowanie, przebieg posiedzeń sądowych utrwalany jest wyłącznie w formie dźwiękowego lub audiowizualnego nagrania.

  • Maciej Durbas, Rafał Kos

    International Arbitration 2014 – Poland (Arbitraż Międzynarodowy 2014 – Polska)

    The International Comparative Legal Guide 2014

    Polskie prawo przewiduje zarówno formalne jak i materialne wymogi odnośnie zapisu na sąd polubowny. Jeśli chodzi o formę, zgodnie z art. 1162 par. 1 k.p.c., zapis na sąd polubowny powinien być sporządzony na piśmie. Wymóg ten jest spełniony także wtedy, gdy zapis zamieszczony został w wymienionych między stronami pismach lub oświadczeniach złożonych za pomocą środków porozumiewania się na odległość, a także jeśli strony powołają się w umowie sporządzonej na piśmie na dokument zawierający postanowienie o poddaniu sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego, jeśli to powołanie się jest tego rodzaju, że czyni zapis częścią składową umowy (art. 1162 par. 2 k.p.c.).

  • Maciej Durbas

    Przewidywalność szkody jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej na gruncie Konwencji wiedeńskiej – glosa – V CSK 91/11

    Monitor Prawniczy 5/2014

    Przewidywalność szkody, o której mowa w art. 74 zd. 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży z 11.4.1980 (Dz.U. z 1997r. Nr 45, poz. 286), nie wyłącza odpowiedzialności strony naruszającej umowę, lecz ogranicza wysokość należnego od dłużnika odszkodowania. Wyrok SN z 8.2.2012r., V CSK 91/11, OSNC Nr 7-8/2012, poz. 100.

  • Maciej Durbas

    Przewidywalność szkody jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej na gruncie Konwencji wiedeńskiej – glosa – V CSK 91/11

    Monitor Prawniczy 05/2014

    Rozpatrywanie przez polski Sąd Najwyższy sprawy powstałej na gruncie Konwencji wiedeńskiej o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów z 11.4.1980 r. należy do rzadkości. W każdym razie niewiele z tych orzeczeń budzi zainteresowanie doktryny. Z tym większą uwagą należy pochylić się nad sprawą, w której SN wypowiedział się aż trzykrotnie. Glosowany wyrok SN z 8.2.2012 r. dotyczy właśnie zasad odpowiedzialności kontraktowej stron na gruncie CISG za niewykonanie umowy sprzedaży towarów, a w szczególności kwestii przewidywalności wyrządzonej szkody. Zaniepokojenie budzi fakt, że SN utożsamił zasady odpowiedzialności na gruncie art. 471 i n. KC oraz art. 45 i 61 w zw. z art. 74 Konwencji.

  • Rafał Kos

    Zdatność arbitrażowa sporów o ważność uchwał spółek kapitałowych

    Przegląd Prawa Handlowego 03/2014

    Zdatność arbitrażowa sporów o ważność uchwał spółek kapitałowych stanowi jedno z zagadnień dyskutowanych najintensywniej w doktrynie prawa arbitrażowego. Dominuje zdecydowanie pogląd, że spory te, w aktualnym stanie prawnym, nie są zdatne do rozstrzygnięcia przez sąd polubowny, i przedstawiane są de lege ferenda propozycje mające na celu zmianę tego stanu rzeczy.

  • 2013

  • Maciej Durbas

    Bifurkacja (podział) postępowania arbitrażowego (Bifurcation in arbitration proceedings)

    Arbitration Bulletin nr 19/2013

    W praktyce międzynarodowego arbitrażu obserwuje się obecnie tendencję do usprawniania postępowania arbitrażowego oraz obniżania jego kosztów. Jednym ze sposobów optymalizacji postępowania jest jego podział na części, z których każda kończona jest oddzielnym wyrokiem. Taki zabieg nazywany jest w piśmiennictwie arbitrażowym bifurkacją (bifurcation).

  • Rafał Kos

     O związaniu cesjonariusza zapisem na sąd polubowny

    Glosa 4/2013

    Uznanie przez Sąd Najwyższy (dalej jako SN), że cesjonariusz wierzytelności jest związany zapisem na sąd polubowny ze stosunku podstawowego, z którego wynika wierzytelność, przesądziło o utrwaleniu poglądu – jednolitego zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie, iż każdy następca prawny pod tytułem szczególnym strony z umowy podstawowej jest związany zapisem na sąd polubowny zawartym w tej umowie.

  • Kamil Zawicki, Olga Horwath

    Some remarks on the role of domestic courts investments arbitration from Poland perspective (Kilka uwag na temat roli krajowych sądów polubownych inwestycji z punktu widzenia Polski)

    Journal of Yeditepe University Faculty of Law Vol. X No. 1/2013

    W świetle niedawnego wypowiedzenia przez Wenezuelę członkostwa w Międzynarodowym Centrum Rozwiązywania Sporów Inwestycyjnych („ICSID”), niniejszy artykuł zawiera informacje na temat dostępnych procedur rozwiązywania konfliktów stosowanych przez kraj nie będący członkiem ICSID, taki jak Polska. Liczba krajów, które albo nigdy nie stały się członkami ICSID, takie jak Brazylia, Meksyk, Indie, RPA czy Polska, albo też które wypowiedziały swoje członkostwo, takie jak Boliwia i Ekwador, nie pozostaje kwestią bez znaczenia. Aplikacja Kanady i Rosji wciąż oczekuje na ratyfikację.

  • Paweł Sikora

    Mergers & Acquisitions (Fuzje i Przejęcia)

    Financier Worldwide Magazine

    Jeśli chodzi o M&A w środkowej i wschodniej Europie, poprzedni rok był zdecydowanie mniej interesujący od 2011, który został uznany za rekordowy względem M&A. W 2012, całkowita wartość transakcji w Polsce wyniosła 9 miliardów euro z 331 transakcji – w porównaniu do 2011, kiedy to wartość całkowita wyniosła 18 miliardów euro z 516 transakcji. Jednakże, Polska pozostała liderem M&A wśród krajów z tego regionu.

     

  • Marek Porzycki, Rafał Kos

    Sytuacja prawna majątku pozostałego po wykreśleniu spółki kapitałowej

    Monitor Prawa Handlowego 3/2013

    Celem niniejszego artykułu jest zarysowanie pojawiających się w polskiej doktrynie poglądów na temat wprowadzenia przymusowej likwidacji podmiotów niewypłacalnych, wobec których nie przeprowadzono postępowania upadłościowego z powodu braku  majątku wystarczającego na pokrycie jego kosztów oraz sformułowanie stanowiska, które zdaniem autorów pozwoliłoby na rozstrzygniecie tej kwestii na gruncie rozwiązać proponowanych w Rekomendacjach Zespołu Ministra Sprawiedliwości ds. nowelizacji Prawa upadłościowego i naprawczego.

  • Andrzej Kubas, Kamil Zawicki

    The Scope of Mandatory Provisions of Procedural and Substantive Law Binding upon a Court of Arbitration (Zakres obowiązujących przepisów prawa materialnego i proceduralnego wiążącego na mocy Trybunału Arbitrażowego)

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration 2013

    Zakres bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa procesowego i materialnego wydaje się być jednym z najważniejszych problemów arbitrażu, zwłaszcza arbitrażu międzynarodowego. Ma on związek z różnymi innymi problemami, np. prawem mającym zastosowanie do różnych elementów arbitrażu, głównie umowy arbitrażowej, ale także zdolności arbitrażowej.

  • Andrzej Kubas, Kamil Zawicki, Magdalena Selwa

    Charge of the Non-Existence or the Invalidity of the Arbitration Clause in the Proceedings on the Recognition and Enforcement of an Arbitration Award (…) (Zarzut nieistnienia lub nieważności zapisu na sąd arbitrażowy w toku postępowania w sprawie uznania i wykonywania orzeczenia arbitrażowego (…) )

    Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration 2013

    Na mocy orzeczenia Sądu Arbitrażowego działającego przy Waren-Verein der Hamburger Börse e. V. Stowarzyszenie w Hamburgu (Niemcy) z dnia 3 listopada 2010 r. (zwanego dalej odpowiednio: „Sądem Arbitrażowym” i „Orzeczeniem Arbitrażowym”) GN. Ltd, z siedzibą w Starym Tbilisi (Gruzja) od firmy „R.-H.” S.A. z siedzibą w W. (Polska) zasądzono kwotę 101.600 dolarów USA wraz z odsetkami oraz opłaty z tytułu (na poczet) pozostałej ceny sprzedaży orzechów laskowych.

  • 2012

  • Andrzej Świderski

    Nowe regulacje nie zlikwidują shadow bankingu

    obserwatorfinansowy.pl

    Historia polityki gospodarczej jednoznacznie potwierdza, iż pomysły szczegółowego odgórnego „dekretowania” sfer działalności gospodarczej, poprzez normy nakazujące podjęcie pewnych działań lub zakazujące podejmowania innych (często w oderwaniu od zasad ekonomii) niosły niedogodności, a tylko sporadycznie rozwiązywały problemy leżące u ich podstaw.

  • Andrzej Kubas, Kamil Zawicki

    Polish supreme court determines stricter rules in establishing due compensation in vehicle holders insurance market (Polski Sąd najwyższy określa/ustanawia bardziej rygorystyczne zasady w dziedzinie określania należnego odszkodowania na rynku ubezpieczeń komunikacyjnych)

    Guy Carpenter 09/2012

    Zdaniem wielu właścicieli ubezpieczonych samochodów w Polsce, zakłady ubezpieczeń zaniżają wysokość odszkodowania, a w przypadku większości szkód samochodowych w Polsce przyznawane są kwoty znacznie niższe, niż faktyczny koszt naprawy. Najczęściej przyczyną jest to, że wysokość odszkodowania ustala się na podstawie cen używanych części zamiennych, a nie nowych. Niedawna uchwała Sądu Najwyższego może zakończyć tę praktykę stosowaną przez zakłady ubezpieczeń, będąc jeszcze jednym dowodem na to, że ostatnio w sprawach dotyczących ubezpieczenia samochodu sądy stają po stronie ubezpieczonych.

  • Dominik Gałkowski, Kamil Zawicki, Olga Horwath

    Wielopodmiotowość w sporach wynikających z umów budowlanych – postępowanie przed sądami powszechnymi i arbitrażowymi – analiza porównawcza

    e-Przegląd Arbitrażowy no. 1(8)/2012

    Rozwiązywanie sporów w przypadku, gdy wynikają one z umów towarzyszących procesowi budowlanemu, może okazać się wymagającym i dość skomplikowanym zadaniem. W procesie budowlanym, w którym inwestor zawiera umowę z generalnym wykonawcą, występują także inne podmioty, takie jak projektant  oraz podwykonawcy. Wszystkie te podmioty, co do zasady, powiązane są wieloma umowami. To właśnie występowanie wielu uczestników i wielu umów stanowi cechę charakterystyczną procesu budowlanego.

  • Andrzej Kubas, Kamil Zawicki

    Insurance market for public servants in light of new act on financial liability of public servants for the grave violation of the law in Poland (Rynek ubezpieczeniowy dla funkcjonariuszy służby publicznej w świetle nowej ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy służby publicznej za rażące naruszenia prawa w Polsce)

    Guy Carpenter 04/2012

    Nowy przepis, Ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa może wpłynąć na polski rynek usług ubezpieczeniowych w ciągu kilku najbliższych lat. Ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych dotyczy majątkowej odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych wobec Skarbu Państwa, placówek samorządu terytorialnego oraz innych osób prawnych, ponoszących odpowiedzialność za szkody wyrządzone w trakcie sprawowanie funkcji publicznych. Polski parlament [Sejm] przyjął ustawę w dniu 20 stycznia 2011, a w życie weszła ona z dniem 17 maja 2011.

  • 2011

  • Andrzej Kubas, Kamil Zawicki

    Recent legislative and judicial developments in continental Europe affecting the casualty insurance industry (Ostatnie wydarzenia ustawodawcze i sądownicze w Europie kontynentalnej mające wpływ na branżę ubezpieczeń od następstw nieszczęśliwych wypadków)

    Guy Carpenter 09/2011

    Popularność ubezpieczenia D & O (directors and officers) stale wzrasta, odkąd zostało ono wprowadzone w Polsce 15 lat temu. Ze względu na wzrost w zakresie świadomości ryzyka związanego z prowadzeniem firmy, ubezpieczenia D & O ewoluowały od nieznanego produktu w połowie lat dziewięćdziesiątych XX w. aż do niemal nieodzownej polisy, koniecznej w okresach niestabilności gospodarczej. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone na skutek decyzji podejmowanych przez specjalistów stała się oczywista.Rynek ubezpieczeń D & O wciąż się rozwija, a składki ubezpieczeniowe na rok 2010 plasowały się pomiędzy kwotami 30 a 50 mln złotych (około 10,2 mln i 17,1 mln dolarów USA $). Aktualne prognozy wskazują na to, że wielkość rynku podwoi się w najbliższych latach.

  • Dominik Gałkowski

    Polish provisions on company mergers (Polskie przepisy dotyczące fuzji spółek)

    Financier Worldwide 04/2011

    Polskie przepisy dotyczące procesu fuzji spółek nie różnią się od rozwiązań stosowanych w innych państwach europejskich. Co więcej prawa te podlegają wpływom wywoływanym zmianami podobnych uregulowań europejskich. Jednakże w analizie procesu nadzoru fuzji spółek w Polsce, ważnym jest by wyodrębnić dwa znaczące zagadnienia: po pierwsze, nadzór sądu rejestrowego, a po drugie, prawo konkurencji.

  • Kamil Zawicki, Olga Horwath

    Poufność w arbitrażu międzynarodowym a potrzeba międzynarodowych standardów etycznych prawników

    Lewiatan, Arbitration e-review 2(5)/2011

    Choć zawód prawnika nie wymagał dotychczas zbyt częstej zmiany miejsca jego wykonywania, to w dzisiejszym zglobalizowanym świecie prawnicy coraz częściej reprezentują klientów także poza granicami jurysdykcji, w której na co dzień praktykują. W konsekwencji, stykają się w różnych kulturach prawnych z odmiennymi od własnych standardami etycznymi. Dotyczy to m.in. zasady poufności w międzynarodowym arbitrażu gospodarczym.

  • Wojciech Wandzel

    Legal risks for managers carrying out a corporate restructuring process (Ryzyka prawne dla menedżerów przeprowadzających proces restrukturyzacji firmy)

    Financier Worldwide 02/2011

    Częstokroć menedżerowie są zmuszeni do przeprowadzania restrukturyzacji firmy na własną rękę, pod tym względem Polska nie jest w żadnym wypadku wyjątkiem. Proces wymaga zaangażowania ze strony wcześniejszych jak też i nowych menedżerów. Jednakże prawo polskie stanowi źródło ryzyka dla członków zarządu, a każdy menedżer uczestniczący w zarządzaniu spółką powinien zaznajomić się z takim ryzykiem. Niniejszy artykuł przedstawi największe ryzyko prawne związane z tym tematem pod względem odpowiedzialności karnej, podatkowej oraz cywilnej, jakim czoła muszą stawić członkowie zarządów firm poddawanych procesowi restrukturyzacji.

  • 2010

  • Barbara Jelonek-Jarco

    New possibilities in joint-venture financing in Polish law (Nowe możliwości w zakresie finansowania przedsięwzięć typu joint-venture w polskim prawie)

    WCR 12/2010

    Rola hipoteki w Polsce stale wzrasta. Widocznym jest, że trudny okres w zakresie finansowania inwestycji, zwłaszcza w sektorze nieruchomości wywołany kryzysem, powoli zbliża się ku końcowi. Następujące po wielu miesiącach ożywienie przejawia się rosnącą liczbą rozpoczynanych inwestycji i, rzecz jasna, wiąże się z zainteresowaniem nowymi formami zabezpieczania finansowania projektów ze strony zarówno inwestorów, jak też instytucji finansowych. Stąd pojawia się pytanie, co do roli hipoteki w zyskach z transakcji handlowych.

  • Barbara Jelonek-Jarco

    The granting of a temporary injunction in the course of proceeding before a Polish state court or a court of arbitration (Zabezpieczenie roszczeń w toku postępowania przed polskim sądem państwowym oraz sądem polubownym)

    Litigation, Arbitration & Dispute Resolution Digital Guide 2010

    Zabezpieczenie roszczenia jest istotnym środkiem ochrony praw podmiotu zamierzającego realizować swoje roszczenia przed sądem. Postępowanie zabezpieczające jest procesową formą tymczasowej ochrony prawnej i spełnia pomocniczą rolę w stosunku do postępowania rozpoznawczego. Celem tego postępowania jest zapewnienie efektywności orzeczenia wydanego w postępowaniu, w którym wierzyciel dochodzi swego roszczenia.

  • Mirosław Cejmer

    Capability of settlement by arbitration (Zdatność Arbitrażowa)

    Litigation, Arbitration & Dispute Resolution Digital Guide 2010

    Zabezpieczenie roszczenia jest istotnym środkiem ochrony praw podmiotu zamierzającego realizować swoje roszczenia przed sądem. Postępowanie zabezpieczające jest procesową formą tymczasowej ochrony prawnej i spełnia pomocniczą rolę w stosunku do postępowania rozpoznawczego. Celem tego postępowania jest zapewnienie efektywności orzeczenia wydanego w postępowaniu, w którym wierzyciel dochodzi swego roszczenia.

  • Julita Zawadzka

    The conclusion of an agreement and ex culpae in contrahendo liability in the Polish law (Zawarcie umowy oraz odpowiedzialność kontraktowa na gruncie prawia polskiego)

    Litigation, Arbitration & Dispute Resolution Digital 2010

    Umowy są podstawowym źródłem powstania stosunków zobowiązaniowych w prawie polskim. W zasadniczej części problematykę umów obligacyjnych regulują przepisy ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Określają one trzy tryby, w których dojść może do zawarcia umowy, a także odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania oraz tzw. odpowiedzialność przedkontraktową…

  • Rafał Kos

    The multitude of the entities in Polish civil proceedings and the institution of class action suits ([Wielość] podmiotów w polskiej procedurze cywilnej oraz instytucja pozwów zbiorowych)

    Litigation, Arbitration & Dispute Resolution Digital 2010

    Polskie postępowanie cywilne na etapie rozpoznawania sprawy wyróżnia dwa rodzaje postępowań:
    a) tzw. postępowanie procesowe (sporne), oraz
    b) postępowanie nieprocesowe (niesporne).
    W przypadku postępowania nieprocesowego ilość stron postępowania jest teoretycznie nieograniczona – obok wnioskodawcy, status strony postępowania (tzw. uczestnika) może uzyskać każdy zainteresowany w sprawie jeśli wykaże, że wynik postępowania dotyczy jego praw lub obowiązków.

  • Iwona Karasek

    Bankruptcy in Polish Law – The Premises of Instigation and the Course of Proceedings (Upadłość w polskim prawie – przesłanki wszczęcia i przebieg postępowania)

    Corporate Bankruptcy & Restructuring 2010

    Upadłość ogłasza się w odniesieniu do dłużnika, który stał się niewypłacalny.  Dłużnik staje się niewypłacalny, kiedy nie wykonuje wymaganych zobowiązań pieniężnych.  Jeżeli dłużnik jest osobą prawną lub jednostką organizacyjną bez osobowości prawnej, lecz oddzielny akt nadaje jej osobowość prawną, uważa się go również za niewypłacalnego, kiedy jego zobowiązania przekraczają wartość jego majątku, nawet jeżeli zobowiązania wykonywane są regularnie.

  • Arkadiusz Radwan

    Intellectual Property Rights in M&A Transactions in Poland (Prawo własności przemysłowej w kontekście czynności M&A w Polsce)

    Mergers, Acquisitions & Joint Venture Digital Guide 2010

    Prawo własności przemysłowej bywa niekiedy niedoceniane lub nawet przeoczane w procesie analizy due diligence poprzedzającej przejęcie lub fuzję. Dzieje się tak, ponieważ własność przemysłowa nie jest aktywem materialnym. Jego istnienie oraz zakres, a zatem i wartość zależy w ogromnej mierze od praw umownych i innych kwestii prawnych. Niemniej, własność przemysłowa może stanowić najcenniejszy zasób spółki, a potencjalny nabywca w procesie badania i oceny przejmowanego przedsiębiorstwa powinien przywiązywać do niej najwyższą wagę. Niniejszy artykuł omawia kluczowe aspekty w transakcjach z obszaru M&A z punktu widzenia prawa własności przemysłowej oraz zawiera praktycznie przydatną listę kwestii, którym należy się przyjrzeć oraz którymi trzeba się zająć.

  • Arkadiusz Radwan

    Going-Private: Delisting of the Acquire Company in Polish law (Wycofanie przejętej spółki z obrotu publicznego w świetle polskiego prawa)

    Mergers, Acquisitions & Joint Venture Digital Guide 2010

    Opracowanie to stanowi ocenę wymogów oraz procesów prawnych związanych z czynnością wycofania podmiotu z obrotu publicznego. Ponieważ wycofanie takie znacząco zmienia pozycję inwestora, prawo nakłada określone mechanizmy mające na celu ochronę inwestorów mniejszościowych, których przestrzegać mają inwestorzy sprawujący kontrolę. Mechanizmy te umożliwiają mniejszości wyjście z inwestycji w celu ograniczenia utraty płynności pierwotnej inwestycji. Z związku z tym, nabywca obciążony jest dodatkowym kosztem w takiej czynności, co należy wziąć pod uwagę.

  • Paweł Sikora

    Squeeze-out Mechanisms Applicable to Non-listed Companies (Mechanizmy przymusowego wykupu akcji mające zastosowane w spółkach poza obrotem publicznym)

    Mergers, Acquisitions & Joint Venture Digital Guide 2010

    Nie tylko spółki notowane na giełdzie narażone są na przejęcie. Zmiana kontroli nad spółką może nastąpić również w tych nie podlegających obrotowi publicznemu, choć z oczywistych względów są one mniej wrażliwe na wrogie przejęcie. Ważnym elementem skomplikowanego układu prawa ułatwiającym przejęcie jest mechanizm przymusowego wykupu akcji. Przymusowy wykup akcji oznacza tutaj przymusowe nabycie pozostałych akcji spółki docelowej. W wielu systemach prawnych przymusowy wykup akcji możliwy jest wyłącznie w stosunku do spółek w obrocie publicznym. Jednakże w Polsce istnieje osobny zestaw przepisów odnoszący się do spółek znajdujących się poza obrotem publicznym. Niniejszy artykuł stanowi omówienie praktycznych problemów związanych z przymusowym wykupem spółek poza obrotem publicznym w świetle prawa polskiego.

  • Marcin Chruściński

    Dissenting Shareholders and Creditor Right in Corporate Mergers (Wspólnicy sprzeciwiający się zdaniem oraz prawa wierzycieli w fuzjach przedsiębiorstw)

    Mergers, Acquisitions & Joint Venture Digital Guide 2010

    Fuzja przedsiębiorstw może w znaczący sposób poprawić pozycję wspólników w dwóch lub większej liczbie spółek objętych tego rodzaju przekształceniem. Ponadto, przekształcenie dłużnika może wpłynąć na wierzycieli, jako osoby trzecie. Artykuł ten omawia sytuację wspólników sprzeciwiających się zdaniem oraz wierzycieli spółki, wyjaśniając zakres przysługujących im praw oraz środków prawnych. Z drugiej strony, istnienie pewnej mniejszości oraz ochrony wierzycieli obarcza taką czynność dodatkowym ryzykiem prawnym, które należy odnotować po stronie potencjalnych zagrożeń.

  • Patrycja Wysocka

    Target Board’s Duties and Available Defence Strategies under Polish Takeover Law (Obowiązki zarządu spółki docelowej oraz strategie obrony w świetle polskiego prawa o przejęciach)

    Mergers, Acquisitions & Joint Venture Digital Guide 2010

    Prawo przejęć od kilkudziesięciu lat jest przedmiotem harmonizacji w Europie. Przyjętą ostatecznie w 2004 roku 13 Dyrektywę powszechnie uznaje się za skromny kompromis w tej materii. W związku z tym, różnice istniejące pomiędzy krajowymi systemami prawnymi, jak i praktyką, pozostają aktualne. Aby przetarg był skuteczny lub – przyjmując przeciwny punkt widzenia – aby skutecznie przeciwdziałać przejęciom, należy przede wszystkim rozumieć ramy prawne w jakich dokonuje się przejęć oraz rozumieć obowiązki zarządu spółki przejmowanej/bronionej oraz dostępne mechanizmy obrony.

  • Rafał Kos

    The influence of the declaration of bankruptcy on court proceedings (Wpływ ogłoszenia upadłości na postępowanie sądowe)

    Financier Worldwide 11/2010

    W przypadku deklaracji upadłości likwidacyjnej bądź upadłości układowej, usuwających prawo upadłego do zarządzania majątkiem obejmującym masę upadłości, zgodnie z art. 174.1.4 KPC, sąd jest z urzędu zobligowany do zawieszenia toczących się postępowań oraz poinformowania syndyka masy upadłościowej bądź zarządcy sądowego o toczącym się postępowaniu, z wyznaczeniem stosownego okresu czasu na przystąpienie przezeń do rzeczonego postępowania.

  • Marlena Pecyna

    Contemporary trends in the regulation of the control scope of covenants in European proposals and in Polish Civil Code project (Współczesne trendy w regulacji zakresu kontroli umów w propozycjach europejskich oraz w projekcie polskiego Kodeksu Cywilnego)

    WCR 09/2010

    Zagadnienie kontroli nieuczciwych warunków stanowi jedno z podstawowych zagadnień w zakresie europejskiej harmonizacji prawa prywatnego, głównie za sprawą Dyrektywy 93/13 z 13.04.1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich przyjętej i obecnie wdrażanej w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Jednakże temat nie został jeszcze wyczerpany, a proces regulacji tego zagadnienia jeszcze nie dobiegł końca.

  • Kamil Zawicki

    Effective Dispute Resolution (Efektywne Rozwiązywanie Sporów)

    Financier Worldwide Magazine

    W obecnej atmosferze ekonomicznej spory korporacyjne są nieuniknione. Tego typu konflkty wynikają często z serii czynników, a wypracowanie kompleksowej strategii rozwiązywania sporów nigdy nie było tak ważne. Przedsiębiorstwo musi panować nad ryzykiem i radzić sobie z konfliktami od razu, kiedy powstają. Padną pytania, czy dany konflikt powienien być rozwiązany w sądzie, poprzez arbitraż, czy też poprzez alternatywne formy rozwiązywania sporów. Ze względu na brak panaceum, każde rozwiązanie posiada zalety i wady.

  • Kamil Zawicki

    Effective dispute resolution (Skuteczne rozwiązywanie sporów)

    Financier Worldwide 08/2010

    Ilość sporów sądowych zazwyczaj wykazuje tendencję wzrostową w czasach dekoniunktury gospodarczej. Gdy budżet jest ograniczony, stawki w sporach gospodarczych są o wiele wyższe, tak jak wzrasta i waga zapewnienia szybkiego i niekosztownego rozwiązania sporów klientów. Czy w rezultacie kryzysu finansowego dało się zaobserwować wzrost sporów gospodarczych? Jaka jest natura takich sporów?

  • Kamil Zawicki

    The influence of declaring bankruptcy of a Polish business on the arbitration clause (Wypływ ogłoszenia upadłości polskiej spółki na zapis na sąd polubowny)

    Chambers Magazine

    Polski Minister Sprawiedliwości przygotował projekty zmian Prawa upadłościowego i naprawczego („PUN”), proponujące uchylenie dwóch kontrowersyjnych postanowień tego prawa.  Na mocy obowiązującego prawa, po ogłoszenie upadłości spółki (upadłość z możliwością zawarcia układu – art. 142 PUN, jak również upadłość obejmująca likwidację majątku upadłego – art. 147), wszystkie uzgodnienia arbitrażowe tracą swoją moc prawną, a wszelkie toczące się postępowania ulegają zawieszeniu.

  • Arkadiusz Radwan

    Limitation in Polish commercial proceedings – the risks for foreign entities (Ograniczenia w polskim postępowaniu w sprawach gospodarczych – zagrożenia dla podmiotów zagranicznych)

    Financier Worldwide 05/2010

    O ile umowa między stronami nie zakłada wyboru właściwości innego sądu lub strony nie zawarły zapisu na sąd polubowny, spory pomiędzy przedsiębiorcami w Polsce rozpatrywane są w ramach specjalnego postępowania gospodarczego prowadzonego przez wydziały gospodarcze sądów powszechnych. W postępowaniach tego typu strony muszą sprostać szeregowi wymogów formalnych. Nieprzestrzeganie tych wymogów formalnych może być równoznaczne z przegraniem sprawy, niezależnie od oceny prawnej meritum sprawy.

  • Andrzej Świderski

    Pochodne i strukturyzowane instrumenty finansowe – „sprawcy” czy „ofiary” kryzysu finansowego?

    Allerhand Working Papers 1/2010

    Artykuł jest próbą umiejscowienia pochodnych oraz strukturyzowanych instrumentów finansowych w systemie prawa Unii Europejskiej, jak również w prawie amerykańskim i polskim. Załamanie na rynku kredytów hipotecznych w USA doprowadziło do wezwań o zaostrzenie przepisów, by chronić stabilność i bezpieczeństwo systemu finansowego. Banki i pozostałe instytucje finansowe przekształciły (poprzez sekurytyzacje) większość wierzytelności wysokiego ryzyka w instrumenty typu ABS, MBS lub CDO. Następnie inicjatorzy sekurytyzacji sprzedawali te aktywa na rynkach papierów wartościowych instytucjom ubezpieczeniowym, funduszom hedgingowym i inwestycyjnym oraz innym inwestorom na całym świecie, przenosząc nie tylko prawa do płatności z aktywów, lecz również związane z nimi ryzyko kredytowe.

  • Dominik Gałkowski

    Trans-European insolvency proceedings (Transeuropejskie postępowanie upadłościowe)

    Financier Worldwide 01/2010

    W czasie kryzysu gospodarczego przedsiębiorcy powinni starannie rozważyć europejskie postanowienia regulujące kwestie bankructwa , tzn. Rozporządzenie Rady nr  1346/2000/WE z dnia 29 maja 2000 r.  Na mocy tych postanowień ogłoszenie upadłości spółki w jednym państwie członkowskim może zostać wykonane przez sąd innego państwa członkowskiego.

  • 2009

  • Andrzej Świderski

    Kryzys finansowy 2007–2009 jako efekt dysfunkcji legislacyjnych w systemie prawa

    Czasopismo Kwartalne Całego Prawa Handlowego, Upadłościowego oraz Rynku Kapitałowego 2/2009

    Celem artykułu jest próba podsumowania obecnej sytuacji na rynkach finansowych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na prawne przyczyny kryzysu finansowego. Przedmiotem analizy nie są jednak wyłącznie prawne aspekty, gdyż w przypadku tak złożonego zjawiska, jakim jest kryzys finansowy, konieczne jest uwzględnienie również elementów o charakterze socjologicznym, psychologicznym czy wreszcie aspektów ekonomicznych. Dopiero syntetyczne ujęcie ogółu zagadnień, z uwzględnieniem relacji pomiędzy nimi, pozwoliło wskazać na mechanizmy, które doprowadziły do obecnych zawirowań na rynku finansowym, i sformułować wnioski mogące pomóc w przezwyciężeniu kryzysu.

  • Dominik Gałkowski

    Buying a business in bankruptcy (Kupowanie przedsiębiorstwa w upadłości)

    Financier Worldwide 07/2009

    Recesja spowodowała falę bankructw w całej Europie.  Jedną tendencją w bieżącej fali jest to, że coraz większa ilość spraw rozwiązuje się za pomocą sprzedaży aukcyjnej majątku dłużnika.  Może to pozwolić mądrym kupującym nabyć rentowne aktywa spółek w kłopotach za ułamek kosztu odtworzenia.  Lecz akwizycje realizowane tym sposobem nie są wolne od ryzyk.

  • Dominik Gałkowski

    Currency options – the Polish aspect of the global financial crisis (Opcje walutowe – polski aspekt globalnego kryzysu finansowego)

    Financier Worldwide 07/2009

    Globalny kryzys finansowy, który rozpoczął sie w tamtym roku jak dotychczas był łagodny dla polskiej gospodarki.  Według bieżących danych opublikowanych przez Eurostat, jedynie Polska i Cypr odnotowały dodatni wzrost PKB  spośród państw członkowskich UE, które ogłosiły swoje wyniki.  Jednakże, pomimo stosunkowo dobrego stanu polskich firm, od sierpnia 2008 r. nastąpiło znaczne osłabienie polskiej waluty w odniesieniu do euro.   Aby zilustrować to zjawisko, wystarczy podać, że kurs wymiany PLN/EUR w dniu 31 lipca 2008 r. wynosił PLN 3,20 za euro w porównaniu do kursu PLN 4,89 za 1 EURO w dniu 18 lipca 2009 r.

  • Andrzej Kubas

    Streitsachen im internationalen Wirtschaftsschiedsverfahren in Polen und Deutschland (Spory sądowe w międzynarodowym arbitrażu gospodarczym w Polsce i w Niemczech)

    DPJZ 2. Jahrgang - Sonderausgabe 2009

    Dr hab. Andrzej Kubas, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego [albo w skrócie: dr hab. Andrzej Kubas, Prof. UJ]. Wprowadzenie zasad wolnej gospodarki rynkowej, a wkrótce potem reguł gospodarki rynkowej w Polsce na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, zmieniły zasadniczo zarówno materialnoprawne powiązania pomiędzy przedsiębiorstwami, jak i sposób rozstrzygania sporów i prowadzenia mediacji w sprawach gospodarczych.

  • Rafał Kos

    Prawne aspekty restrukturyzacji i upadłości firm

    Harvard Business Review Polska 02/2009

    W polskim prawie znajdują się zapisy, dzięki którym, ogłaszając upadłość firmy przedsiębiorca może nie tylko kontynuować działalność, ale również zyskać dodatkową ochronę przed wierzycielami. Taki ‘układ’ może być również korzystny dla wierzycieli, których roszczenia zostaną zaspokojone w większym stopniu niż przy zwykłej sprzedaży majątku.